The Sacred Concert

Botte Jellema ,

Een soort jazz-liturgie

Er staan twee dirigenten op de bok, bij de generale repetitie van het ‘Sacred Concert’ in de Verkadefabriek in Den Bosch. Het zijn Marc Versteeg, de artistiek leider van Capella Brabant, en Jeroen Doomernik, de bandleider van Het Brabants Jazz Orkest. Een wonderlijk gezicht, maar het gaat prima. En het heeft een goede reden.

The Sacred Concerts was een reeks van drie concerten van jazzlegende Duke Ellington. Hij werkte er aan tussen 1965 en 1973, tot een half jaar voor zijn dood. Hij speelde de concerten vaak en was er enorm trots op. Hij noemde het ’t belangrijkste dat hij ooit heeft gedaan. The Sacred Concerts waren een soort jazz-liturgie, en de muziek is een mix van Ellingtons roots in de African-American cultuur, het christelijk geloof en de showbiz.

Voor de serie concerten van Het Brabants Jazz Orkest en Capella Brabant wordt gebruik gemaakt van de arrangementen van de Zweedse jazzcomponist Örjan Fahlström. Solist is de Amerikaans-Nederlandse jazzzangeres Deborah Carter.

“Ik heb een heel sterk religieuze achtergrond,” zegt Deborah tegen Vrije Geluiden. “Misschien ben ik wel vijf keer gedoopt! Mijn moeder was altijd aan het zoeken naar de waarheid. Dus ja, de religieuze muziek is een beetje mijn specialiteit. Ik begrijp ook wel waarom Ellington dit heeft geschreven. Zijn moeder was overleden, en kort daarna ook zijn partner in crime, Billy Strayhorn, met wie hij vele grote composities heeft gemaakt. Ellington werd zich heel bewust van zijn eigen sterfelijkheid. Dus hij móest dit doen.”

Op het podium is te zien hoe de muzikanten blauwe, witte en rode kleding dragen. Het is volgens Marc Versteeg een verwijzing naar de belangrijke verkiezingen die er in deze tijd zijn: de kleuren van de vlaggen van de VS, van Nederland en van Frankrijk. Het woord ‘freedom’ komt heel vaak voor in The Sacred Concerts, en wat is er actueler dan vrijheid.

Marc Versteeg en Jeroen Doomernik staan dus samen te dirigeren. Geboren uit praktische noodzaak, want Doomernik is niet ervaren in het dirigeren van een klassiek koor, en Versteeg wilde niet zomaar een jazzorkest dirigeren. Maar, zo zeggen ze, als onze muzikanten moeten samenwerken, dan moeten wij dat ook. En het gaat soepel en intuïtief. Ze hebben nog geen ruzie gekregen, zegt Jeroen lachend.

Sacred Concert is te zien op donderdag 30 maart in TivoliVredenburg in Utrecht, op zaterdag 1 april in de Concertzaal in Tilburg en op 2 april in de Verkadefabriek in Den Bosch. Op 25 februari 2018 is het nogmaals te zien in De Doelen in Rotterdam.

© The Sacred Concert / VPRO Vrije Geluiden