Er moet een onderzoek komen naar de situatie van buitenpromovendi op de universiteiten. Dit zegt SP Tweede Kamerlid Frank Futselaar in de uitzending van het VPRO/Human radioprogramma Argos als reactie op een onderzoek dat op zaterdag 1 september op NPO Radio 1 wordt gepresenteerd. Futselaar gaat de minister van Onderwijs hierom vragen.

Futselaar is geschrokken van de grote aantallen buitenpromovendi die in de afgelopen jaren in Tilburg hun bul hebben gehaald bij een klein aantal hoogleraren. John Rijsman, hoogleraar sociale psychologie in Tilburg, heeft 156 promoties begeleid. In de zes jaar tussen 2010 en 2016 leverde hij 77 promovendi af. Bijna al deze promoties vonden plaats in samenwerking met het TAOS-instituut in de VS. Van de 92 promovendi die op de site van het Amerikaanse instituut staan zijn er 70 gepromoveerd in Tilburg.

Schoonheidssalon

Vorig jaar bleek uit onderzoek van Argos dat Arie de Ruijter in de jaren dat hij decaan was aan de Tilburg University 47 promovendi aan hun bul hielp. Vanwege dat hoge aantal mocht de Ruijter 30.000 euro per promotie gebruiken om zijn begeleiding te ondersteunen. Hij besteedde dat geld, in totaal meer dan een miljoen, bij twee bedrijven van familieleden, waaronder een schoonheidssalon.
De Ruijter en twee familieleden werden een maand na de Argos-uitzending gearresteerd. Binnenkort beslist het OM of ze overgaat tot vervolging. 'Het dossier is afgerond. Het wachten is op een beslissing' aldus een woordvoerder van het OM.

Promotiekamer

In Argos wordt ook gemeld dat Ruben Gowricharn, onbezoldigd hoogleraar in Tilburg van 2007 tot 2017, negen promovendi heeft begeleid waarvoor hij 35.000 euro per promotie betaald kreeg. Gowricharn heeft een stichting, De Promotiekamer, waarin hij studenten begeleidt bij hun promotie. Daarvoor vraagt hij van de promovendi een bedrag van 6.200 euro in het eerste jaar en in de daaropvolgende jaren 4.700 per jaar. Dat staat op de site van De Promotiekamer. In de jaren 2013 tot 2017 ontving Gowricharn ruim 220.000 euro van promovendi, blijkt uit de jaarrekeningen van De Promotiekamer. Een klein deel van hen behaalde ook daadwerkelijk hun bul.
Eind juli werd de Universiteit Tilburg veroordeeld tot het betalen van 75.000 euro aan prof. Van den Herik voor het begeleiden van drie promovendi na zijn emeritaat. De universiteit vond dat achteraf geen goede afspraak maar de rechter verplicht de universiteit om zich aan die afspraak te houden.

Promotiepremie

John Rijsman kreeg in 2014 ook het aanbod om per geslaagde promotie betaald te worden. Hem werd 12.500 euro geboden, zegt Rijsman in Argos.
De universiteit krijgt van het ministerie een promotiepremie van 70.000 tot 96.000 euro per succesvol afgeronde promotie. Het bedrag verschilt per jaar. De bijdragen voor promoties zijn belangrijk voor de financiering van de universiteiten. Ze zorgen voor ongeveer 20% van de inkomsten van de universiteiten.
 
'Als je iemand vrijstelt en dit soort recordaantallen promovendi binnenhaalt dan laadt je op zijn minst de schijn op je dat je een promotiefabriek hebt gebouwd, omdat je daar inkomsten uit haalt. Ik vind dat kwalijk', zegt Futselaar in Argos.
De Universiteit Tilburg laat in antwoord op vragen van Argos weten dat ze de afspraken met Gowricharn achteraf als 'onwenselijk' beschouwt.
Gowricharn wilde de vragen van Argos niet beantwoorden omdat hij niet wil meewerken aan dit 'tendentieuze onderzoek'.

Lees hier de vragen aan de Universiteit Tilburg en de antwoorden

Lees hier de vragen aan Ruben Gowricharn

Lees hier het artikel in het Brabants Dagblad over deze kwestie
 

Zie hier de lijst van promoties begeleid door John Rijsman


De uitzending 'Promotiefabriek Tilburg' was zaterdag 1 september om 14.00 uur te beluisteren in Argos (VPRO/Human) op NPO Radio 1. Na uitzending terug te luisteren op vpro.nl/argos