------------------------------------------------------------
2Doc: Sexy money
woensdag 8 oktober, NPO 2, 23.00-0.05 uur (IKON)
------------------------------------------------------------
Geboren worden als vrouw in een sloppenwijk in Lagos, Nigeria. Uitgebuit worden in Europa. Terugkeren, en doorgaan.
Karin Junger had zin om een vrolijke, optimistische film te maken, zegt ze wanneer we haar bellen over de documentaire Sexy money. ‘Bij mijn tweede bezoek aan Lagos had ik door dat dat niet ging lukken.’ Lagos – tot 1991 de hoofdstad van Nigeria, er wonen bijna net zoveel mensen als in heel Nederland – is de snelst groeiende metropool op aarde. Zeventig procent van de bevolking leeft er onder de armoedegrens.
Junger: ‘Ik woon in de Bijlmer en kom regelmatig Afrikaanse vrouwen tegen die hier een illegaal bestaan hebben, waaronder prostituees. Wat me intrigeert is hun veerkracht en vitaliteit. Toen ik hoorde van het project Lady Mechanic Initiative dacht ik een onderwerp voor een documentaire over hoop en plezier gevonden te hebben.’ In dit mede met Nederlands geld gefinancierde opleidingsinstituut leren vrouwen, terug in Nigeria, onder leiding van Sandra Aguebor een vak. Gratis, zodat het in de toekomst niet meer nodig zal zijn hun lichaam te verkopen om in hun levensonderhoud te voorzien.
Op naar Nigeria dus. Aguebor had daar toen ze een jaar of dertien, veertien was een levensbepalende droom, herinnert ze zich in Sexy money. Jezus legde haar uit hoe ze een auto moest repareren, waarna hij haar maande haar kennis te verspreiden. Aguebor werd de eerste vrouwelijke monteur van Nigeria en richtte Lady Mechanic Initiative op.
Ah, vrouwelijke solidariteit, op een plek waar je niet meer pech lijkt te kunnen hebben dan als ‘het zwakke geslacht’ geboren te worden in een sloppenwijk. Maar nee. ‘Aguebor verbrak ons contact toen ze doorkreeg dat ik niet alleen met haar, maar ook met andere vrouwen wilde spreken. Die hadden me inmiddels verteld dat ze de beloofde maandelijkse toelage om te kunnen voorzien in hun reiskosten, niet kregen.’
Laura Akuoyibo (l) is een van de in Europa misbruikte vrouwen die nu leerling-monteur zijn in Lagos.
Zo naïef als Junger bleek bij aanvang van haar draaiperiode, zo goedgelovig zijn de Nigeriaansen geweest die ze sprak. Dachten ze nu werkelijk dat ze ‘het gingen maken in Europa’, dat ze rijk terug zouden komen? Junger filmde hen in een verhoorkamerachtige omgeving terwijl ze spraken over hun ervaringen: ontmaagd in Italië, gedwongen tot seks zonder condoom, twintig tot dertig mannen per dag over zich heen.
Gouden greep om deze gruwel toegankelijk te maken is Jungers samenwerking met Nneka. Deze Duits-Nigeriaanse singersongwriter, die internationaal aan de weg timmert, reflecteerde op de opnamen door er liedjes over te maken. Die worden vervolgens mede gezongen door de twee hoofdpersonen, Janet en Laura. En ja, daar zien we iets van wat Junger zo aantrok: hun onverwoestbare vermogen tot lachen. Ondanks alles.
Meer over uitbuiting van vrouwen
Volgens de Verenigde Naties worden er jaarlijks 12.000 Nepalese meisjes verhandeld om te werken in bordelen in India en in het Midden-Oosten. In Verkocht als kind volgen we Geeta en Poonam, twee Nepalese vrouwen die als kind zijn verkocht om als prostituee te werken in India. De vrouwen zijn gered door de non-gouvernementele organisatie Maiti Nepal, die hun een normaal leven probeert te bieden.
Stoere vrouwen in het leger. Bewonderingswaardig zou je zeggen. Maar de vrouwen worden niet door alle mannen in het leger gerespecteerd. De kans blijkt namelijk groter dat een vrouwelijke soldaat door één van haar mannelijke collega's wordt verkacht, dan dat ze door een kogel om het leven komt.
The invisible war is een documentaire uit 2012 over een reeks verkrachtingen in het Amerikaanse leger. De film richt zich op de manier waarop deze verkrachtingen in de doofpot worden gestopt en de wijze waarop de slachtoffers proberen hun leven opnieuw op te bouwen en voor gerechtigheid te zorgen.
Ook Saskia Noort bleek onder de indruk van deze documentaire. Zij koos dit fragment uit tijdens haar bezoek bij Zomergasten.