Echte Duitsers heten soms Abdelkarim of Leyla

De campagne in aanloop naar de Bondsdagverkiezingen, over een week, heeft duidelijk gemaakt dat Berlijn van alle nieuwkomers verwacht dat ze zich snel integreren.

Ook ik moet me het Duits-zijn snel eigen maken.

Als integratieveteraan uit de Lage Landen nam ik die uitdaging aanvankelijk iets te lichtzinnig op. Maar al snel kwam ik erachter dat ik hulp nodig had. In mijn nieuwe Heimat ben ik daarom op zoek gegaan naar rolmodellen.

Vanwege mijn Marokkaanse afkomst dacht ik dat het misschien makkelijker zou zijn contact te leggen met Marokkaanse-Duitsers om me op weg te helpen.

(tekst loopt door onder kader)

humor van een oer-Duitser

Toevallig komen de ouders van de beroemde Duitse komediant en televisiepresentator Abdelkarim Zemhoute uit dezelfde streek in Marokko als die van mij.

De getalenteerde Bielefelder treedt regelmatig op in de Duitse media – en ook in de grensstreken – en weet mensen uit alle lagen van de samenleving aan te trekken. Hij is onderdeel van een grote groep kunstenaars, atleten en andere nationale beroemdheden met een migratieachtergrond.

Maar helpen kan hij mij niet. Als ik hem bel, merk ik al snel dat ik ook gewoon met een ‘oer-Duitser’ te maken heb, zoals hij zichzelf noemt. Bijvoorbeeld als ik hem vraag hoe ik snel kan integreren, antwoordt hij droog: 'Hou je aan de regels en kom altijd op tijd!'

De realiteit is dat Marokkaanse-Duitsers net zo Duits zijn als ik Nederlands ben. De koppelteken-Germanen blijven vreemden voor mij.

multiculti Deutschland

Ook op straat zie je dat onze Oosterburen allang niet meer voldoen aan het klassieke beeld dat we zo lang van Duitsers hadden. Op scholen, in ziekenhuizen, universiteiten en winkelcentra zie je hoe divers het land anno 2025 is.

Deze Duitsers zijn niet nieuw, net zomin als ik een ‘nieuwe Nederlander’ ben. We zijn verbonden met het land waarmee we ons identificeren, net zoals onze andere landgenoten.

rechts, rechtser, knetterrechts

Die demografische realiteit zie je niet terug op de verkiezingsposters voor de Bondsdagverkiezingen. De kandidaten zijn wit, witter, Frau-Schmidt-wit.

De peilingen wijzen op een knetterrechtse koers. Niet alleen de extreemrechtse AfD, ook de voorheen keurige christendemocraten bedienen zich van ongekende anti-migrantenretoriek.

dubbele zorgen

De recente reeks aanslagen – met München slechts tien dagen voor de verkiezingen – heeft bij veel Duitsers het gevoel versterkt dat er ‘grip op migratie’ moet komen. Daarnaast zijn er zorgen over de oorlog in Oekraïne en de stagnerende economie.

Ook de koppelteken-Duitsers maken zich hierover zorgen. Maar het rechtse antwoord uit de politiek bezorgt hen extra angst. Hun buren en collega’s stemmen op een partij die openlijk roept om deportatie naar het land van hun (groot)ouders.

Als ik Abdelkarim vraag of hij zich zorgen maakt over de opkomst van de radicaalrechtse AfD, dat in de peilingen op ruim twintig procent staat, trekt hij een ernstig gezicht: 'Men moet de zorgen van de bevolking serieus nemen, in plaats van – zoals de AfD – met populisme en racisme simpele antwoorden te geven die niets oplossen.'

Hij voegt eraan toe: 'Democratie voor 84 miljoen mensen werkt niet zonder geduld en hersenkracht.'

blinde vlek in onze media

Veel Duitsers, zoals Abdelkarim, hebben buikpijn van wat er in hun land dreigt te gebeuren. Net zoals minderheden in de VS onder Trump dat hebben.

Maar anders dan in Amerika, lijken de miljoenen Duitsers die vrezen voor hun toekomst onzichtbaar in onze media. Het is alsof deze groep, die een existentiële dreiging in hun thuisland ervaart, niet bestaat in onze uitgebreide verslaggeving van de Duitse verkiezingen.

Waar zijn de interviews met Ahmed uit Berlijn of Leyla uit Dortmund? Ook zij zijn Duitsers, kan ik jullie als slecht geïntegreerde Nederlander in Duitsland verklappen.

Tot snel,
Abdou