De krekel en de mier
In Europa - de geschiedenis op heterdaad betrapt
Zijn Noord-Europeanen productiever en spaarzamer dan Zuid-Europeanen? Met één opmerking, iets over drank en vrouwen, zette Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem de verhoudingen op scherp. De Portugezen, hard op weg zich uit de crisis te werken, zijn er drie jaar later nog steeds woest over.
sleutelmoment: drank, vrouwen en Dijsselbloem
'Ik kan niet al mijn geld aan drank en vrouwen uitgeven om vervolgens u om bijstand te vragen.' Met deze uitspraak in maart 2017 haalde Jeroen Dijsselbloem de toorn van de zuidelijke lidstaten van Europa over zich heen. Hij was voorzitter van de Eurogroep en deed de uitspraak in een interview met de Frankfurter Allgemeine Zeitung over solidariteit tussen eurolanden.
Zuid-Europese landen reageerden furieus. Dijsselbloem zou rascistisch en xenofoob zijn en moest maar aftreden. Hij weigerde zijn uitspraak in te trekken, omdat die niet over een specifiek land zou gaan. De ophef hield aan. En dus betreurde hij uiteindelijk niet de uitspraak zélf, maar wel dat deze in het interview 'was gelinkt aan de solidariteit tussen de noordelijke en zuidelijke landen'.
achtergrondverhalen
Komiek Nuno Duarte kruipt in de huid van Dijsselbloem om te horen hoe zijn landgenoten over drank, vrouwen en hard werken denken. En over belasting betalen, wat stukken beter gaat sinds de belastingdienst dure Audi's is gaan verloten onder brave burgers.
Makelaar Nuno Durão toont ons een andere bron van inkomsten voor Portugal: de verkoop van kapitale villa's aan rijke buitenlanders. Inclusief verblijfsvergunning, een zogenoemd 'Golden Visum'. Goed opgeleide Portugezen verlaten het land juist om elders in Europa een goed betaalde baan te vinden.
Om de grote uitstroom op te vangen, heeft Portugal als een van de weinige Europese landen de grenzen wijd opengezet voor vluchtelingen. De Syrische Ali en zijn gezin werden zelfs opgehaald door enthousiaste burgers.
de krekel, de mier en de Audi A4
Zijn Portugezen harde werkers of feesten ze er maar op los? Portugezen houden van het goede leven, maar de crisis in het land had meer oorzaken: belastingontduiking bijvoorbeeld. Totdat de belastingdienst wekelijks dure Audi's ging verloten; vanaf dat moment kwam er ineens veel meer geld in de staatskas.
Portugal in de uitverkoop
Wat doe je als land als je bijna failliet bent? Je verkoopt je duurste villa's aan rijke buitenlanders, zodat er weer geld in het laatje komt. En de goed opgeleide Portugezen die geen werk konden vinden? Die trokken naar andere Europese landen, waar er wel werk en geld voor ze was.
welkom vluchtelingen!
Waar menig Europees land de grenzen sloot voor immigranten, zette Portugal de deur juist open. Om het groeiende tekort aan arbeiders op te vangen, werden vluchtelingen zelfs uit andere landen opgehaald.
De krekel, de mier en de coronabuffers
Lees hier een actuele update van onze aflevering 'de krekel en de mier' over Dijsselbloem, Hoekstra en EU-noodsteun tijdens de coronacrisis.
komiek Nuno Duarte over Portugal
colofon
Regie Maren Merckx
Research Frédérique Melman, Mandy Duijn
Stagiair Aron de Jong
Beeldresearch Barbara Kist, Daniela Solano
Camera Jackó van ‘t Hof
Geluid Dennis Kersten
Montage Obbe Verwer
Online montage Sander Kuipers
Kleurcorrectie Laurent Fluttert
Geluidsnabewerking Joost Oskamp
Ondertiteling Jolijn Tevel
Muziek Big Orange
Leader Reinier van Brummelen, David Kleijwegt
Voice-over Cintia Taylor
Productie Mariska Schneider, Sharon de Vries
Productie-assistentie Koos van de Merbel
Online redactie William Valkenburg, Elmar Veerman
Eindredactie Roel van Broekhoven, Stefanie de Brouwer
Met medewerking van Associated Press, Disney Studios, Council of the European Union, France24 English, IRG Lux , RTP images, SIC, Autoridade Tributária e Aduaneira, Aquino Film, Sea-Watch
In coproductie met Canvas
Deze productie kwam tot stand met steun van CoBO, European Cultural Foundation, Fonds 21, Prins Bernhard Cultuurfonds, VSB Fonds