Nu nog wordt Big Data vooral gebruikt om ons verslaafd en controleerbaar te houden. Het kan anders: deze drie kunstenaars laten zien hoe de toekomst van data eruit zou kunnen zien.

Wie het nieuws volgt, krijgt het idee dat de toekomst van data niet zo rooskleurig is. Op dit moment wordt jouw persoonlijke data vooral gebruikt om je meer te laten kopen, je gedrag te beïnvloeden, je te vervreemden van de echte wereld en om groepen mensen tegen elkaar op te zetten.

Hoe kan het anders? VPRO Tegenlicht zocht naar mooie data-projecten die je weer verbinden, met de echte wereld of met jezelf. Verwacht dan ook niet de nieuwste hype of de volgende gadget waaraan je hooked raakt. Je bent op jezelf aangewezen. Want deze data-kunstwerkjes geven jou je autonomie juist weer terug. Veel plezier ermee.

Drie data-kunstwerken die het anders doen ↓

1. Deze app verbetert de kwalitatieve ervaring van je omgeving

Waar het soms voelt alsof apps de controle hebben over jou, laat deze app jou weer controle uitoefenen op je omgeving. Stel, je woont midden in een drukke stad vol geluidsvervuiling, dan kan concentreren moeilijk zijn. 

Daarom bedacht ontwerper Hejoon Kwak ‘virtual sky’,  een app die gebruik maakt van een muzikaal algoritme om de sfeer van de plaats waar jij je bevindt te verbeteren. Je kunt verschillende geluidselementen toevoegen aan je omgeving, zoals wind, water, en vogelgeluid. Een geluid bovendien, dat zich aanpast aan de manier waarop jij je door de ruimte begeeft.

Wanneer jij oortjes of een koptelefoon hebt met bewegingssensoren, dan veranderen de geluiden mee met je bewegingen; een akoestische augmented reality.

2. Digitale meditatie: deze kunstenaar maakte van het probleem de oplossing

We brengen heel veel tijd door op onze digitale apparaten. Zeker in de tijd van lockdowns en quarantaine’s loopt onze schermtijd steeds verder op, veelal in de kleine ruimtes van onze thuiswerklocaties. De lijn tussen werk en privé vervaagt, en de efficiëntie waarvoor we door onze bazen zo geprezen worden, sluipt zo ook ons persoonlijke leven binnen.

Designer Manon Aubry maakte van het probleem de oplossing. Met haar digitale welzijnsproject Y.A.N.T.A creëerde Aubrey een digitaal landschap waar je met behulp van een VR-bril ongestoord kan ronddwalen. Een digitale ruimte zonder direct doel, target of ook maar een excel-sheet. 

Zet de bril op en loop ongestoord door digitale landschappen. Geef je brein rust. Een virtuele meditatie die je de mogelijkheid geeft om zelfs in quarantaine even uit je werkruimte te stappen, naar een wereld waar niemand jou kan storen. 

'Een digitale ruimte zonder direct doel, target of ook maar een excel-sheet'

3. Dit behulpzame algoritme verbindt ons met bomen

Het leek zo’n mooi idee, verbonden zijn met al je vrienden en familie over de hele wereld via social media. Maar hoe verbonden zijn we met onze omgeving als we steeds met ons neus in een telefoon zitten?

In haar project Unmuting probeert Karolina Metrak ons weer te verbinden met de natuur. Wist jij dat bomen constant met elkaar communiceren via een ondergronds netwerk?

Metrak zet het geluid van die onderlinge boom-gesprekken aan. Met behulp van sensoren en algoritmes weet ze deze communicatie om te zetten naar een voor het menselijk oor hoorbaar geluid. Zo kun jij naar bomen luisteren en een extra dimensie van onze natuur ervaren.