tegenlicht > thema's > de kloofdichters

Bureaucratie verdrukt arme Nederlanders. Eén boete kan leiden tot torenhoge schulden, en soms gaan er duizenden euro's zitten in oplossingen die het probleem alleen maar groter maakt. Kortom: het systeem moet anders ingericht worden. Hoe kunnen we arme burgers beter en efficiënter helpen? Drie kloofdichters bieden hun eigen oplossingen.

Albert Jan Kruiter is mede-oprichter van het Instituut voor Publieke Waarden. Hij ziet hoe bureaucratie leidt tot ineffiënte regelingen, die burgers meer stress dan steun opleveren, en hoe armoede leidt tot een steeds erger wordende zorgcrisis in Nederland. Het RIVM rekende uit dat de vraag naar GGZ gaat vervijfvoudigen tot 2060. Het gevolg: torenhoge kosten.

Wil je armoede efficiënter en goedkoper aanpakken, op een manier die zinvol is en burgers daadwerkelijk helpt? 'Dan moet je niet snijden in de zorg en gaan bezuinigen, maar investeren in bestaanszekerheid,' aldus Kruiter. 'Dan moet je investeren in betaalbaar wonen, toegankelijke uitkeringen, uitkeringen van voldoende hoogte, goede banen, een goed minimum inkomen, weg met de flexibele arbeid. Als we de bestaanszekerheid over de hele linie stutten, dan zul je zien dat mensen minder zorg nodig hebben.'

Bekijk hieronder het fragment met Albert Jan Kruiter.

Tim 'S Jongers is directeur van de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijke bureau van de Partij van de Arbeid. Jongers: 'Hoe gek is het dat - wanneer we beleid maken om mensen gezondere en betere keuzes te laten maken - we ze niet bij het gesprek betrekken? Waarom gebruikt niemand hun ervaring als kennisbron? Wie weet nu beter wat het beste voor hen is, dan zijzelf?'

'Stel: een bestuurder van een stichting of een ZZP'er wil een sociaal project doen. Die verschijnt bij de gemeente, vertelt hoe geweldig dat nieuwe project is, en moet iedereen bij de gemeente overtuigen. Dan moet de wethouder overtuigd worden, en dán komt er een potje vrij. Maar waarom moet niemand de wijk overtuigen? Zorg dat ze naar de gemeente komen voor een gesprek. Stel de vraag: "Wat denkt u zelf nodig te hebben? Hoe kan jij je shit oplossen, en wat kunnen wij daarin betekenen? Ik denk dat je verbaasd bent wat er kan gebeuren.'

'De overheid is bedoeld om mensen te helpen, maar intussen is ze de grootste schuldeiser.' Dat zegt Ahmed Abdillahi, postbezorger in Rotterdam en filosoof. Tijdens het fietsen reflecteert hij over de kloven die hij door zijn werk ziet. En de blauwe brieven die hij aflevert in arme wijken: boetes en belastingen die arme Nederlanders steeds verder in de schulden duwen.

'Grote groepen mensen staan in het krijt bij de overheid,' zegt Abdillahi. 'Terwijl we in Amsterdam brievenbussen firma's hebben, en multinationals die bijna geen belastingen betalen, moeten armen mensen die bijna niks hebben grote bedragen ophoesten [aan de schuldenindustrie]. Dat is onverteerbaar. Wat ik als eerste zou doen? Ik zou alle schulden kwijtschelden. Daarna doorkijken naar de vervolgstappen.'

Bekijk hieronder de video die Tegenlicht over hem maakte.