De Nationale ombudsman begint een onderzoek naar terrorismeregistraties in de computersystemen van de politie en andere overheidsinstellingen. Argos en Follow The Money berichtten regelmatig over dit bekritiseerde fenomeen.

De Nationale ombudsman Reinier van Zutphen maakt zich ‘grote zorgen’ over de manier waarop de overheid burgers met een terrorisme- of extremismeregistratie behandelt. De ombudsman heeft ‘een tiental klachten’ ontvangen van burgers die het idee hebben dat zij in de overheidssystemen zijn aangemerkt als iemand die vanwege vermoedens van terreur, extremisme of radicalisering een gevaar kan zijn voor de maatschappij.

Vaak zijn deze burgers niet op de hoogte van een dergelijke registratie. Ook is onbekend waarop de registratie is gebaseerd. Bovendien is het vrijwel onmogelijk om de melding ongedaan te maken.

Argos zette in 2022 deze zogeheten CTER-registraties op de kaart. CTER staat voor Contraterrorisme, Extremisme en Radicalisering.

Said
In de uitzending deed de Marokkaans-Nederlandse IT-consultant Said gedetailleerd uit de doeken tegen welke onzichtbare muren hij aanliep – in Nederland maar vooral tijdens zijn reizen naar het buitenland.

Hoewel hij een blanco strafblad had en nooit verdacht was geweest van terrorisme, werd hij keer op keer door de politie staande gehouden. Ook mocht hij de Verenigde Staten niet meer in en was hij op een luchthaven in Mexico door gewapende beveiligers uit de rij gehaald en enige uren vastgezet voordat hij werd teruggestuurd.

Na maandenlang duwen en trekken om te achterhalen wat er aan de hand was, bleek hij bij de autoriteiten in beeld te zijn geweest vanwege jihadisme.

Said stapte uiteindelijk naar de rechter, die hem vorige week volledig in het gelijk stelde. De politie en de staat hebben in de zaak van Said ‘onrechtmatig gehandeld’, door zijn gegevens ‘onzorgvuldig’ en ‘niet conform’ de wet te verwerken. De rechter verplichtte de overheid ook tot het betalen van een schadevergoeding.

'Op een behoorlijke manier omgaat met deze gegevens'
Sinds de Argos-uitzending berichtte met name Follow The Money veelvuldig over deze CTER-registraties, die de politie de mogelijkheid bieden om informatie over burgers te delen met verschillende (veiligheids)instanties, opsporingsdiensten en met de autoriteiten in anderen landen.

Met het onderzoek van de Nationale ombudsman moet duidelijk worden of de overheid ‘op een behoorlijke manier’ omgaat met deze gegevens.

Reinier van Zutphen: ‘We spreken burgers die het gevoel hebben van het kastje naar de muur te worden gestuurd. Dat is onacceptabel. Iedere burger heeft het recht om gehoord te worden als zij het vermoeden hebben dat hun recht geschonden is. En dat begint bij weten waar je daarvoor terecht kan.’

achtergrond

Journalist David Davidson over ontwikkelingen onderzoek Onzichtbare muren

Eerder maakte journalist David Davidson voor Argos uitzendingen over gewone Nederlandse burgers die op reis voor vakantie of werk de toegang wordt geweigerd of zelfs worden vastgezet op luchthavens in het buitenland. Dit zonder dat iets erop wijst dat zij iets te maken hebben gehad met terrorisme of een crimineel verleden. Tot nu.