Argos

De verborgen paden van de transgenderzorg

Door de lange wachtlijsten in de transgenderzorg doet een grote groep mensen aan zelfmedicatie. Argos ontdekte dat honderden trans personen op dit moment klant zijn bij de buitenlandse private kliniek GenderGP. Via deze weg kan je na één á twee online gesprekken de gewenste hormonen in een Nederlandse apotheek ophalen.

Door: Hansje van de Beek en Lieve Govers

Deze zorg staat in schril contrast met de Nederlandse transgenderzorg waar mensen een grondig, vaak maandenlang, traject doorlopen. De zorg van GenderGP wordt niet door de Nederlandse inspectie gecontroleerd omdat de kliniek in Singapore is ingeschreven. Wel heeft de Nederlandse inspectie vier meldingen over de kliniek ontvangen. Ze willen niet ingaan op de specifieke inhoud van deze meldingen, maar geven aan dat eruit blijkt dat het serieuze zorgen zijn over de kwaliteit van GenderGP. 

Experts maken zich zorgen. “Deze vorm van zorg voldoet niet aan de Nederlandse kwaliteitsnormen” zegt Christa van Bunderen, internist-endocrinoloog bij het expertisecentrum voor Geslacht & Gender van het Radboudumc. Uit een intern onderzoek blijkt dat zeker 25 tot 30% van de patiënten van het Radboudumc aan een vorm van zelfmedicatie heeft gedaan. Van Bunderen vindt de zorg van GenderGP suboptimaal maar snapt wel dat trans personen zich tot deze kliniek richten. “Het is ook schrijnend dat je in Nederland twee jaar op zorg moet wachten. Dat is zeker iets dat onze aandacht heeft”.

Zaterdag 20 januari, 14 uur, NPO Radio 1

op deze pagina

begrippen uit de uitzending

Sekse/geslacht | het, bij geboorte vastgestelde of na geslachtsaanpassing aangenomen geslacht.

Genderidentiteit | diepgevoelde, persoonlijke overtuiging al dan niet te behoren tot een bepaald geslacht: man of vrouw, beide of geen van beide.

Transgender | term voor iemand wiens genderidentiteit niet overeen komt met het geboortegeslacht.

Cisgender | persoon van wie het biologische geboortegeslacht overeenkomt met de genderidentiteit.

Non-binair | iemand die zich niet exclusief identificeert als man of vrouw.

Genderexpressie | wijze waarop iemand zich naar buiten toe presenteert bv. in naamgebruik, kleding, gedrag, haarstijl, stem.

Transitie | alle interventies en acties die nodig zijn om de overgang te maken van het ene naar het andere geslacht.

Geslachtsaanpassende of genderbevestigende behandeling | medische behandeling, die het lichaam zo veel mogelijk in overeenstemming moet brengen met de genderidentiteit, en bestaat uit het gebruik van hormonen en/of genderbevestigende operatie(s).

Genderdysforie | discrepantie tussen het biologische geboortegeslacht en de genderidentiteit (term wordt vooral nog in een medische context gebruikt).

Bron: Transvisie

Aanvullende cijfers

In de uitzending “De verborgen paden van de transgenderzorg” benoemen we dat transgender personen 2,5 keer vaker suïcidale gedachten hebben. Dit gaat om minderjarige transgender personen. Bij volwassen trans personen is dat nog hoger: bijna 10 keer zo vaak dan anderen.

Q&A over transgenderzorg in Nederland

Ervaringsdeskundige met de transzorg Storm en GZ-psycholoog Eva-Marijn Stegemann beantwoorden vragen en misvattingen over transgender zijn en de zorg die trans personen in Nederland kunnen krijgen. 

Abonneer je op Argos-podcast

De tweewekelijkse radio-uitzending van Argos is ook te beluisteren als podcast via NPO Luister ►Spotify ► Google Podcast ► Radio 1-app

journalisten Hansje en Lieve over de uitzending

sprekers

Michiel Verkoulen

Voormalig kwartiermaker transgenderzorg

 

Christa van Bunderen

Internist-endocrinoloog van het Radboudumc binnen het Expertisecentrum voor Geslacht en Gender

Erin Lejeune

Kreeg zorg via GenderGP 

Denna Sikkema

Werkt bij Trans In Eigen Hand

Helen Webberley

Oprichter online transkliniek GenderGP

Hansje van de Beek

Onderzoeksjournalist Argos

Lieve Govers

Stagiair Argos

achtergrond

Honderden Nederlandse trans personen zoeken zorg in buitenland door wachtlijsten

Ongeveer 500 Nederlandse trans personen zijn cliënt bij de buitenlandse private kliniek GenderGP. Dit laat de oprichter Helen Webberly van deze zorginstelling aan Argos weten. Via deze kliniek kunnen transpersonen na één à twee online gesprekken transitiehormonen voorgeschreven krijgen. Deze zorg staat in schril contrast met de Nederlandse transgenderzorg waar patiënten een grondig, vaak maandenlang, traject doorlopen. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) controleert de kliniek niet aangezien deze in Singapore is ingeschreven. Wel zijn er vier meldingen over GenderGP binnengekomen. "Dit zijn serieuze zorgen over de kwaliteit van de zorg." aldus de voorlichter van de IGJ.

Erin ging in transitie via online kliniek: 'Meer dan drie jaar wachten was te lang'

Testosteronshots nemen, psychologische evaluaties voeren en operaties ondergaan: dat is vaak de realiteit voor trans mannen in een medische transitie. En voordat je daar al aan kan beginnen, sta je jarenlang op een wachtlijst. Meer dan drie jaar wachten was voor Erin (26) te lang. Daarom besloot hij op zoek te gaan naar een andere manier om zijn transitie in te gaan. Hij kwam terecht bij de private online kliniek GenderGP.

Psycholoog in de transgenderzorg Eva-Marijn: “Als je niet de zorg kan krijgen die je wilt, zet dat je leven stil.”

De zorg voor transgender personen in Nederland is vastgelopen. Trans personen moeten door de vergrote vraag naar transgenderzorg vaak jarenlang op een wachtlijst staan, voordat ze kunnen beginnen met hun eerste psychologische gesprekken. Hierdoor wijken sommige trans personen uit naar andere plekken waar ze eerder met hun medische transitie kunnen beginnen, met alle gevolgen van dien. Vaak krijgen zij geen goede psychologische of medische begeleiding bij dit proces. Eva-Marijn Stegemann is GZ-psycholoog bij de transkliniek PsyTrans, en specialiseert zich in de transgenderzorg. “Het wordt door veel cliënten ervaren als een soort hindernisbaan waar je doorheen moet voordat je bij het eindpunt kan komen.”

Medialogica: Strijd om Transgenderzorg

Speelt binnen de Nederlandse transgenderzorg meer dan we in de media zien? De transgendergemeenschap wil de toegang tot die zorg anders inrichten. Kritische vragen daarover worden snel transfoob genoemd. Argos Medialogica onderzoekt of een open gesprek over transgenderzorg mogelijk is.