Rollende tanks, oproerpolitie en checkpoints. The International Campaign for Tibet vond op de Chinese twitter en miniblog site Weibo foto's die Chinezen zelf hadden gefotografeerd in de Tibetaanse Autonome Gebieden en er iets buiten. Het bewijs van onderdrukking door de vijand zelf geleverd.

Het harde bewijs op Chinese twitter

Dat China repressief optreedt weten we al jaren, maar nieuw lijkt wel dat het de Chinezen zelf zijn die met die bewijslast komen. Donderdag 13 maart kwam er een rapport over uit, geschreven door de International Campaign of Tibet. Bekijk hier de slideshow en lees de conclusies.

Bewijs vinden voor onderdrukking van Tibetanen door Chinezen is moeilijk. Fotograferen, filmen, reportages maken: het is voor een buitenlandse journalist zo goed als onmogelijk. Sinds februari mogen buitenlanders niet meer afreizen naar de Tibetaanse Autonome regio. Ook reizen in de gebieden die volgens Tibetanen tot 1959 onder Tibet vielen, maar nu onder China vallen zijn nauwelijks toegankelijk voor niet-Chinezen.

Ik was daar in het voorjaar van 2012 en ik zag hoe Chinese boeddhisten daar als toerist een klooster bezochten en daar opeens oog in oog stonden met een afbeelding van de dalai lama. Zoiets hadden ze nog nooit gezien, dat was ook niet vreemd, want een afbeelding van de Big D (schuilnaam voor de Dalai Lama) is verboden. Twee Chinese mannen liepen terstond het klooster uit, de derde vuurde allerlei vragen af op de Tibetaanse monnik die niet bang was voor de gevolgen van deze daad van verzet en juist leek te genieten van de confrontatie. Ik vreesde even voor zijn leven, maar mijn tolk verzekerde me dat veel Chinezen zich verwant voelen met de Tibetanen- al was het vanwege het geloof. Dat er zoveel Chinezen boeddhist waren was voor mij al net zo'n verrassing. De Chinees had duidelijk ontzag voor de monnik en bedankte hem vriendelijk voor all uitleg na afloop.

Ik was er verbaasd over, net als over het verhaal van een jongen die ik ontmoette en vertelde dat zijn beste vrienden een Chinese was. Ze deelden alles samen, maar over politiek spraken ze niet of nauwelijks. Zij was teleurgesteld in de corruptie in eigen land en wilde ver weg blijven van het wespennest. Hij was wel politiek actief, maar ook heel relaistisch. Onafhankelijkheid voor Tibet en de regio was volgens hem eigelijk geen reëele optie meer, daarvoor waren beiden al te veel afhankelijk van elkaar geworden. Autonomie was het hoogste streven. En een normaal leven zonder schending van mensenrechten.

Op straat zag ik veel camera's, en ik werd geattendeerd op ' stille' jongens, agenten in burger. De sfeer was op straat constant gespannen, niemand durfde met mij in het openbaar te praten. De mensen die wel me in vertrouwen namen, heb ik beschermd door hun stem te vervormen of Nederlands-Tibetanen de uitspraken opnieuw in te laten spreken. Luister het ooggetuigeverslag hieronder.

Ik was een van de weinige westerlingen op wat Amerikaanse toeristen na. In het gebied waar ik toen was, Xiahe, was het kort daarvoor onrustig geweest. Monniken waren de straat op gegaan, nadat een van hen zich uit protest zichzelf in de brand had gestoken. Een daad van verzet die in die periode bijna wekelijks plaats had onder, vooral jonge, Tibetaanse monniken. Zeker 125 monniken kozen zo voor de dood.

In China zijn ze nauwelijks op de hoogte van de situatie in Tibet en de regio er om heen mertke ik op toen ik na die reis terug in Peking was. Een studente vertelde me dat haar grootste droom, zoals die van bijna al haar studiegenoten- was om naar Tibet te gaan, omdat de lucht tenminste daar schoon was. Het klandschap wijds en groen. 'Voor mij is Tibet het paradijs', zei ze lachend. 

Het rapport komt aan de vooravond van een bezoek van de Chinese president Xi Jinping aan Nederland; 24 maart. Twee maanden later zal de Dalai Lama ook naar Nederland komen en in Ahoy lezingen geven. De Dalai Lama twittert trouwens sinds kort ook. Duizend tweets heeft hij verzonden inmiddels, geen een ging over politiek. De hoogheid heeft al negen miljoen volgers, maar hij volgt zelf niemand.

Benieuwd of deze nieuwe, moderne manier van actie voeren middels social media ook werkt en de Tibetanen opnieuw aandacht weet te krijgen voor dit probleem dat al 55 jaar oud is.

Opgepakt

Online berichten posten die gaan over mensenrechten in China is niet geheel ongevaarlijk. De mensenrechtenorganisatie Amnesty International kwam ook op donderdag 13 maart met een oproep de oprichter van de mensenrechten website 64 Tianwang onmiddellijk vrij te laten. De oprichter werd donderdag opgepakt. Op zijn kantoor werden USB stickes en computers meegenomen.