Als er iets is waar de VPRO in gespecialiseerd is, dan zijn het wel de buitenlandprogramma's. Bekende Nederlanders selecteren in de speciale kerstserie Schatgraven hun favorieten. Vandaag: schrijver Daan Heerma van Voss.

Daan Heerma van Voss

Daan Heerma van Voss is romanschrijver, interviewer en historicus.

Zijn top 3:

1. Van Dis in Afrika - Ontworteling en traditie (2008)

Ik ben altijd een liefhebber geweest van Van Dis’ In Afrika. Mooie beelden, rare gesprekken, een blanke, welgestelde romanschrijver te midden van bergen, zand en duisternis – omstandigheden die het uiterste van hem vragen, en het beste in hem boven brengen. Ik herinner me een gesprek met een donker jongetje op een stoep. De verschillen tussen interviewer en geïnterviewde waren zo immens dat alle ongemak verdween. Een oprecht gesprek, door alles heen.

2. Van Moskou tot Magadan - Altai, het recht van de sterkste (2010)

JBC in Rusland. Soms erg uitgaande van de vreemde anekdote, daarom naar mijn smaak als geheel minder dan Van Dis. Maar enkele van deze anekdotes / beelden zal ik nooit vergeten. JBC komt aan in een dorpje in de Kaukasus (meen ik) en voert een gesprek met iemand die een gat in zijn hoofd heeft waardoor je direct tegen zijn schedel aankijkt. Zo gruwelijk en grotesk, en tegelijk haalt die man zijn schouders erover op. Tragiek is erg, maar onverschilligheid aangaande tragiek is erger.

3. Beagle, in het kielzog van Darwin (2009-2010)

De Beagle. Ik herinner me eindeloze zeegolven en de stem van Roel Bentz van den Berg. Als ik sterf, zal die stem me zeggen: stap maar in het licht, Darwin achterna.

Beagle, in het kielzog van Darwin

Over het genre van de buitenlandprogramma's

Wat maakt een buitenlandprogramma geslaagd?

Wanneer je, jaren later, eerste voet zet op destijds getoonde buitenlandse grond en denkt: ben ik hier niet ooit geweest? (Aldus: wanneer het programma het beeld dat de kijker van het land heeft, verandert, waardoor het land zelf mee verandert.)

Stel er is eindeloos budget. Welk buitenlandprogramma zou gemaakt moeten worden?

Over Amerika – reizen over de back roads. Omdat dat land de bakermat van de moderne cultuur is, en tegelijk ten onder gaat aan zichzelf. Het vreet zichzelf leeg, holt zichzelf uit, maar de vlag wappert door.