7 redenen waarom de toekomst fantastisch is én 3 die je laten twijfelen

Charissa Promes ,

Een slimme speaker zet na één opdracht je favoriete muziek op en belt met hetzelfde gemak je lievelingsrestaurant. Maar wat als die technologische snufjes niet alleen meer gaan over gemak?

Stel je voor, dat je alle aspecten van je ongeboren baby kunt bepalen, zoals zijn of haar seksuele geaardheid. Willen we dan eigenlijk wel in zo’n toekomst leven? 7 redenen waarom je daarop ‘ja’ zou kunnen antwoorden, en 3 die je daaraan sterk doen twijfelen. 

1. In de toekomst is iemand benadelen op basis van zijn afkomst zó 2020

Racisten kunnen plaatsnemen in een soort tandartsstoel en met behulp van een simpele hersenscan worden ze een verbeterde, lievere versie van zichzelf.

In de Verenigde Staten experimenteren onderzoekers nu al met propranolol, een middel dat normaal wordt gebruikt tegen angst, om meer empathie op te wekken. In de toekomst zou dit pilletje volgens experts goed in te zetten zijn tegen racisme.

En in Philadelphia experimenteren ze met hersenstimulatie, ook wel Transcranial Direct Current Stimulation. Daar ontdekten ze dat stimulatie van het voorste gedeelte van de hersenen, de plek waar onze empathie zit, ervoor zorgde dat testpersonen minder agressief reageerden in bepaalde situaties.

2. In 2039 is de baby bump niet meer om mee te showen, maar een teken van armoe

Een beetje welgesteld stel bereidt hun embryo voor op geboorte in een kunstmatige baarmoeder. Carrière maken en verre reizen combineren met de laatste loodjes van de zwangerschap, kan gewoon.

In Philadelphia, VS, zijn ze sinds een paar jaar zo’n kunstmatige baarmoeder aan het testen met lammetjes. Het dier ligt in een omhulsel dat de baarmoeder nabootst en zijn longen zijn gevuld met vloeistof. De zuurstoftoevoer loopt via de kunstmatige placenta naar het beestje toe. Zodra de longen sterk genoeg zijn, wordt de placenta stopgezet en kan de vloeistof uit de longen, zodat het lammetje lucht kan inademen. In Michigan worden soortgelijke proeven gedaan met een pomp die zorgt voor bloed- en zuurstoftoevoer.

3. Een kindje krijgen heeft niets meer te maken met geslachtsorganen

In de toekomst is het voorbij met dat lastige gemik onder sompige omstandigheden, op een uiterst specifiek moment. Met simpelweg wat huidcellen zijn er ei- en zaadcellen na te maken. Hiermee kun je ongeacht je leeftijd een gezonde baby krijgen. Een kind krijgen met Beyoncé of Mark Rutte is ineens een meet & greet bij je vandaan.

In Japan hebben ze dit met muizen al voor elkaar. En in het Leids Universitair Medisch Centrum onderzoekt assistent professor Susana Chuva de Sousa Lopes de eierstokken om erachter te komen hoe een eicel tot stand komt. Met die wetenschap hopen ze met behulp van stamcellen eicellen te kunnen maken.

4. Trauma's zijn optioneel

Stel, je wilt aangifte doen van iets dat je is overkomen. Een traumatische ervaring, een strafbaar feit. Voordat de dader is bestraft, kan het zijn dat je maanden verder bent. Maar de nare herinneringen, die zijn direct te ‘neutraliseren’. Kies jij er dan voor? Of als je die bijzondere ervaring nog steeds niet van je bucket list hebt afgestreept, tel je geld neer om die herinnering te laten implanteren?

In ons eigen Amsterdam experimenteren ze al jaren met een speciale pil die je angst, fobieën en zelfs trauma’s kunnen wegnemen. Door middel van bètablokkers wordt je emotionele geheugen rondom een bepaalde gebeurtenis uitgewist. Je weet misschien nog wel dat je bang was voor kleine ruimtes, maar de aangeleerde emotie (angst) voel je er niet meer bij. 

5. We gaan elkaar beter snappen

Misschien kunnen apparaten er over een paar jaar wel voor zorgen dat we elkaar beter kunnen begrijpen, zonder het gebruik van woorden. Of kunnen we dat extra zintuig wel laten inbouwen in ons lichaam. Niet robot of mens, maar robo-mens, ook wel bionische mens.

Gevierd wetenschapper Kevin Warwick was de eerste die jaren geleden experimenteerde met nieuwe zintuigen inbouwen in de mens, op zijn eigen lichaam. Door middel vaneen implantaat in zijn arm kon hij met zijn hersenen een externe robotarm besturen. Ook kon hij prikkels van een computer ontvangen. Tijdens de proeven slaagde hij erin om afstand tussen hem en een voorwerp te ‘voelen’.

6. We kunnen eeuwig leven

In een hopelijk nabije toekomst is kanker in geen geval een doodvonnis meer, ben je door kunstmatig geprinte organen je eigen orgaandonor en kun je de dood uitstellen tot een moment dat je beter uitkomt. Ook als dat misschien wel nooit is.

In Maastricht werkt onder meer professor Lorenzo Moroni aan het printen van gloednieuwe organen. Via een bioprinter kunnen onderzoekers daar al levend weefsel printen dat met speciaal afbreekbaar plastic kan worden gebruikt in ons lichaam. Zo kan er bijvoorbeeld een nieuw stukje bot worden geïmplanteerd. Een toekomst waarin ze hele organen kunnen printen is volgens hen slechts tientallen jaren bij ons vandaan.

7. Je hebt altijd een vriend op zak

Denk je dat je smartphone nu al je beste vriend is, wacht dan maar tot de toekomst. Een nog slimmer apparaat weet wat je wil horen en wat je voelt. Vrienden en partners van vlees en bloed zijn overbodig.

Aan de Universiteit Utrecht zijn experts computers aan het ontwikkelen die je gevoelens kunnen herkennen en je emotionele support geven. Volgens Judith Masthoff, hoogleraar interaction technology, kunnen die computers het straks misschien wel beter dan mensen.

Maar deze utopische samenleving brengt natuurlijk ook de nodige kosten met zich mee:

1. Hoeveel macht willen we computers geven?

Hoe slim ze ook zijn, hoe goed ze menselijke emotie ook kunnen peilen, willen we robots met A.I. laten beslissen over zaken als leven en dood of liefde en relaties?

In San Diego doen ze testen met digitale grenswachters die kunnen detecteren of mensen liegen of niet. De zogenaamde avatars interviewen mensen op het vliegveld en bij de grens tussen de Verenigde Staten en Mexico. Ze ontdekten dat de avatars de interviews veel objectiever en consequenter konden afnemen dan de menselijke douane. 

2. Wat geven we prijs?

En wat als dat apparaat te veel van je weet? Wat als het je dingen vertelt die je eigenlijk niet wilt horen. Is het dan nog vriend, of vijand?

3. Wie is straks de baas?

Zo’n stem die bijna menselijk reageert als je ertegen praat, is wel lachen. Maar kan het zover gaan dat het jou de les begint te lezen? Dat het jouw gedrag, denkwijze en gebruiken probeert te bepalen? En kun je je een realiteit voorstellen dat de kennis die achter onze smart home apparaten zit, helemaal niet zo objectief is als het lijkt?

lees het volgende artikel in deze reeks

wat weten slimme apparaten van jou? (en jij van hen?)

Wat weten smart speakers als Alexa en Siri van ons? Geven we onbewust intieme details van ons privéleven vrij? Doe de test en kijk wat jij weet.

dit artikel is onderdeel van de reeks 'Vernieuwers'