Voor wie gaan we bouwen, bouwen, bouwen?

Catherine (33) heeft al jaren gewoon een baan, maar geen vaste woonplek. Terwijl vastgoedprojecten voor middeninkomens als paddenstoelen uit de grond schieten, vallen mensen zoals zij buiten de boot.

Daan Kuys - 11 maart 2022

Bijna vijf maanden lang sliep ze in haar auto. In de parkeergarage onder het hotel voor internationale studenten, waar ze schoonmaakt. Als ze moest plassen, liep ze even naar binnen bij de koffiehoek van de studeerruimte. 

Catherine Oduro (33) heeft al jaren gewoon een baan, maar geen vaste woonplek. Via anti-kraak hopt ze van tijdelijke woning naar tijdelijke woning. Soms zes maanden, dan weer negen. Eigen spullen heeft ze daardoor nauwelijks. Ze slaapt op een matras op de grond, een lampje en een elektrisch verwarming ernaast. Spullen die door de internationale studenten worden achtergelaten wanneer ze terug naar huis gaan. 

En toen stond Catherine vorig jaar dus ineens op straat. Ze reed van trappenhuis naar kantoor, schoonmaakspullen achterin, om ‘s avonds terug te keren naar de beveiligde parkeergarage van het studentenhotel. Daar sliep ze onder de lege kamers van de buitenlandse studenten die door corona vervroegd waren teruggekeerd.

Tekst loopt door onder video

'Het is nooit omgekeerd. Er wordt nooit veel sociale huur in Amsterdam Zuid gebouwd'

Racistische woonpolitiek

Het studentenhotel waar Catherine schoonmaakt staat in Amsterdam-West, een plek waar de laatse jaren veel vastgoed wordt ontwikkeld. Grote nieuwbouwpanden met hippe woonconcepten bedoeld voor middeninkomens. 

De Amsterdamse actiegroep 'Nieuw-West in verzet' strijdt al langer tegen deze ontwikkeling. 'Gentrificatie', zo schrijven zij op hun website, 'wordt vaak als stadsvernieuwing’ omschreven, maar in wezen wordt de leefbaarheid en betaalbaarheid van de stad vernietigd. Voor veel mensen is gentrificatie een proces van uitsluiting en verdrukking.' 

Ook in het manifest: 'bewoners moeten ironisch genoeg leven met overlast vanwege renovatie- en bouwwerkzaamheden die voor nieuwe bewoners is bedoeld en niet voor hen. [...] Wat gerenoveerd moet worden, wordt gesloopt. Dat wat gerenoveerd is. wordt verkocht. De woningnood onder jongeren wordt uitgebuit door dubieuze constructies zoals Change=-woningen en studentenhotels.'

Tayfun Balçik, een van de leiders van de actiegroep, legt de schuld bij de politiek. Volgens hem voert de Amsterdamse gemeente een bevolkingspolitiek tegen mensen met een laag inkomen en een migratieachtergrond. 'Voor middenhuur (huur die niet is op te brengen voor mensen met een laag inkomen, red.) kun je een hogere grondprijs vragen. Kavels worden door de gemeente liever verkocht aan middenhuur-ontwikkelaars. Dit drijft gewoon op winst.'

Balçik is niet tegen vermenging, zo zegt hij, tegen het mixen van sociale huur en middenhuur in een wijk. 'Maar het is nooit andersom. In Zuid zie je nooit dat er veel sociale huur wordt bijgebouwd.'

Jakob Wedemeijer, wethouder Wonen & Bouwen in Amsterdam, laat weten dat het uitgangspunt bij alle vernieuwingsprojecten is dat het aantal sociale huurwoningen in het gebied minimaal gelijk blijft. Ook zouden huurders altijd kunnen terugkeren naar hun eigen buurt. 

Wedemeijer: 'Wel zien we ontwikkelingen op de particuliere markt, die de betaalbaarheid van woningen onder druk zet. Door beleggers en investeerders worden sociale particuliere huurwoningen vaak opgekocht en vervolgens als dure huur op de markt gezet. 

20 jaar toekomst verkennen met tegenlicht

Dit online archief gebruikt kunstmatige intelligentie om meer dan 500 uitzendingen gemaakt sinds 2002 op nieuwe manieren beschikbaar en doorzoekbaar te maken. Zoek naar specifieke fragmenten, citaten en zelfs losse shots.

Regie, research & montage
Daan Kuys

Productie
Koos van de Merbel

Camera
Jacko van 't Hof

Geluid
Erik Leek

Eindredactie
Geert Rozinga