Gejat of geïnspireerd?
In de eerste aflevering van de podcast ‘SoundTrek’, die de redactie van Vrije Geluiden maakt voor NPO Luister, gaan Anne-Maartje Lemereis en Noa Johannes op zoek naar waar John Williams zijn inspiratie voor de muziek van de film Jaws vandaan moet hebben gehaald. Op de NPO Klassiek-vleugel klinken die angstaanjagende twee noten, die wel héél erg lijken op de opening van Antonín Dvořák’s 9e symfonie. En ook de echo’s van Igor Stravinsky’s Le Sacre du Printemps zijn te horen in de muziek van Jaws.
Maar we hoeven daar niet zo ‘krampachtig’ over te doen, stelt Anne-Maartje. ‘Je bent als componist op een bepaalde manier een spons’, vertelt ze. Co-host Noa Johannes ‘hoort de muzikale opvoeding van John Williams’ en vraagt zich af of het niet eerder een ode is aan klassieke muziek.
Accepteer de 'social' cookies om deze 'youtube'-content te bekijken.
Klik hier om je cookie-instellingen aan te passen.Een moment geduld, de content wordt geladen.
Ik kan me daar helemaal in vinden: “beter goed gejat, dat slecht bedacht” is niet voor niets een welbekend Nederlandse gezegde. Tóch lijkt het me zinvol om daar enige nuance bij te plaatsen, want een ander spreekwoord is ook: “ere wie ere toekomt”.
Zo was ik vroeger helemaal in de ban van de soundtrack van de Bollywoodfilm Koyla (1995). Door de hele film klinkt er een wonderschoon zowel dreigend als melancholisch thema: hypnotiserend, dramatisch, precies hoe een Bollywood musicalfilm hoort te klinken. Maar die hymne ís gewoon Vangelis’ Conquest of Paradise. Voor mij (als tiener) was het een compleet onduidelijk wie naar wie had geluisterd, wie wat had geleend of welke noten goed gejat waren. Het was voor mij een logische samenkomst van twee culturen, echo's die klinken van de Griekse eilanden tot Film City in Mumbai.
Accepteer de 'social' cookies om deze 'spotify'-content te bekijken.
Klik hier om je cookie-instellingen aan te passen.Een moment geduld, de content wordt geladen.
Over Vangelis als inspiratiebron kan je overigens meer horen in de SoundTrek aflevering over componist Nicholas Britell wiens inspiratie reikt van Mozart tot Dr. Dre en misschien nog wel wat verder.
Nog even terug naar componist John Williams, die toch als de guru van de filmmuziek wordt aanbeden. In The Guardian stond deze ronkende kop: Composer John Williams says he ‘never liked film music very much’. The creator of some of cinema’s most memorable music says it pales in comparison to the great works.
Williams noemt filmmuziek “vluchtig” en ziet het componeren ervan als “just a job” en vindt filmmuziek als “functioneel”. Toch wel apart als je bedenkt dat hij karrenvrachtenvol Oscars heeft binnengesleept voor zijn filmcomposities. In september komt de biografie John Williams: A Composer’s Life, geschreven door Tim Greiving, uit. Ik kan niet wachten om deze biografie te lezen.