Louis Andriessen (82) overleden

Aad van Nieuwkerk ,

grootste Nederlandse componist van afgelopen eeuw

Op donderdag 1 juli 2021 overleed, op 82-jarige leeftijd, de grootste levende componist van ons land, Louis Andriessen. Hij leed al enige tijd aan de ziekte van Alzheimer. Andriessen genoot internationale bekendheid als componist èn als compositiedocent. Hij was een van de grondleggers van de zogeheten Haagse School, en gaf les aan talloze jonge componisten uit Nederland en van ver daarbuiten. Als oprichter van De Volharding en Hoketus droeg hij in niet geringe mate bij aan de geroemde Nederlandse ensemblecultuur. Een rebel was Andriessen ook, in zijn verzet tegen conservatieve opvattingen binnen de muziek en de concertpraktijk, denk aan zijn deelname aan de Notenkrakersactie in 1969. Zijn laatst voltooide stuk, May, is op 5 december 2020 nog in première gegaan in de NTR ZaterdagMatinee.

Andriessen kwam uit een muzikale familie. Zijn vader Hendrik en zijn broer Jurriaan waren beiden ook componist, net als zijn oom Willem. Zijn zussen Caecilia en Heleen speelden piano en fluit.

Het rebelse karakter van de (jonge) Andriessen is zichtbaar in zijn deelname aan de Notenkrakersactie, maar ook in het oprichten van De Volharding en Hoketus, onconventionele ensembles waarmee hij luide, sterk ritmische muziek maakte. ook stukken als De Staat en De Tijd zijn gecomponeerd voor (grote) ensembles, en uitdrukkelijk niet voor symfonie-orkest, dat hij lang beschouwde als een achterhaalde vorm.

De invloed van Andriessen, ook internationaal, is groot. In New York beschouwde een groep jonge componisten Andriessen als een levend voorbeeld.

In later jaren kwam het muziektheater op de voorgrond, met opera's als De Materie en Rosa, a Horse Drama. In 2013 volgde een verzoening met het symfonie-orkest en zelfs kwam het tot een werk voor het Concertgebouworkest, ter gelegenheid van de 125e verjaardag van het orkest: Mysteriën.