Het aantal dakloze jongeren is sinds 2009 meer dan verdrievoudigd. In diezelfde periode regende het ambitieuze plannen om zwerfjongeren van straat te krijgen. Er gaat dus iets mis, maar wat precies? Daar willen wij, Joline Cramer en Remy van den Brand, ons de komende tijd in verdiepen. Het liefst met jouw  hulp.

Deel hier jouw verhaal →

Waarom dit onderzoek?

Omdat een welvarend land als Nederland ruim twaalfduizend dak- en thuisloze jongeren telt. Dat is althans de schatting die het Centraal Bureau voor Statistiek afgelopen zomer publiceerde. Een schatting die een schokgolf van verontwaardiging veroorzaakte. Ook voor de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport - Paul Blokhuis - is de stijging van het aantal dakloze jongeren reden tot zorg. Hij startte een nationaal actieplan. Voor eind 2021 moet geen enkele jongere langer dan drie maanden in een opvang zitten of op straat rondzwerven. Veertien gemeenten gaan met die ambitie aan de slag. 

Alleen, het is niet de eerste keer dat de regering die ambitie uitspreekt. In dit artikel vertellen we je er meer over. Ergens gaat het dus mis. Wat precies, dat willen we uitzoeken.  

Wat gaan we precies doen?

Om te beginnen willen we inzicht krijgen in de omvang en spreiding van dit probleem. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de hulp aan deze jongeren. We hebben al geprobeerd een overzicht te krijgen van het aantal zwerfjongeren per gemeente, maar dat bleek nog niet zo makkelijk. Toch geeft deze inventarisatie voldoende aanknopingspunten om verder te spitten.   

  Een paar  ideeën:  

  • We willen het beleid van gemeenten met elkaar te vergelijken. Wat doen zij om het aantal zwerfjongeren te verminderen? En is er een succesvolle aanpak aan te wijzen?  
  • Welke rol speelt jeugdzorg? In onderzoeken wordt regelmatig genoemd dat een fors aantal zwerfjongeren een verleden heeft met jeugdzorg. Bij de overgang naar volwassenheid en het afscheid van hun hulp en begeleiding gaat dus iets mis. Zijn dat telkens dezelfde patronen? Dat willen we uitzoeken 
  • Follow the money. Waar gaat geld dat bedoeld is voor de jongeren precies heen en wordt dat goed besteed? Juist bij deze immense klus kunnen we veel hulp gebruiken.    
  • We proberen te achterhalen hoe het internationaal gezien is gesteld met dak- en thuisloze jongeren. In heel Europa lijkt het aantal geschatte daklozen te stijgen. Kunnen we de dak- en thuislozenproblematiek in Nederland vergelijken met die in andere landen? Hoe proberen ze daar jonge daklozen te helpen?   

Hoe gaan we dat doen?

Anders dan bij andere Argos-onderzoeken wordt dit een work-in-progress. Op deze plek zullen we regelmatig verslag doen van onze bevindingen. Zo bouwen we een journalistiek dossier op met verhalen over dit thema. Je kunt het verloop van dit onderzoek volgen door je te abonneren op onze nieuwsbrief. In de eerste plaats willen we natuurlijk in contact komen met dak- en thuisloze jongeren of mensen die zo’n periode hebben meegemaakt. Je kunt ons alleen al helpen door dit onderzoek bij hen onder de aandacht te brengen. 

Daarnaast zijn we op zoek naar mensen die ons kunnen helpen, door inzicht te geven in hun werk (hulpverleners en ambtenaren bijvoorbeeld), of door data te verzamelen (zoals regionale cijfers over dak- en thuisloosheid en het doorvlooien van gemeentelijk beleid). 

Kun je ons helpen? Neem dan contact met ons op

Leef je zelf op straat of heb je op straat geleefd? Ben je werkzaam in de hulpverlening, voor een gemeente of anderszins verbonden met de problematiek waarmee zwerfjongeren kampen? We komen graag met je in contact

Deel hier jouw verhaal. 

Wie zijn wij?

Joline Cramer en Remy van den Brand. Wij werken bij de VPRO. Joline als onderzoeksjournalist. Na een studie journalistiek aan de Universiteit Leiden begon ze bij Argos als stagiaire. En eigenlijk is ze er nooit meer weggegaan (oké, ze heeft één jaartje iets anders gedaan). Remy werkt al langer bij de VPRO. Ze startte bij de wetenschapsrubriek Noorderlicht in het roemruchte VPRO Radio 1-programma De Ochtenden en werkt nu als programmamaker en eindredacteur voor diverse radioprogramma’s en podcasts. 

We noemen dit onderzoeksproject Buitengesloten. Die naam kun je op twee manieren lezen. Enerzijds hebben we het in dit project over jongeren zonder huis. Anderzijds horen en lezen wij dat het vaak gaat om jongeren die niet goed passen in de systemen van bijvoorbeeld onderwijs en zorg, die we in Nederland zo bedacht hebben. Buitengesloten dus.