Bij Rijkswaterstaat is eerder geconstateerd dat een deel van de vergunningen die door hen zijn uitgegeven niet actueel zijn. D.w.z. dat in sommige gevallen bedrijfsprocessen inmiddels veranderd zijn of dat de vergunde stoffen voor lozing niet altijd meer overeenkomen met de stoffen in het bedrijfsproces. Dan wel dat de vergunningen op andere manier bijvoorbeeld administratief niet meer actueel zijn.

Geldt een dergelijke situatie ook voor de vergunningen die afgegeven zijn door de Omgevingsdiensten? Kunnen jullie daar een toelichting opgeven over wat voor percentage we het hebben en wat er aan schort?

Rijkswaterstaat heeft besloten extra middelen en mensen vrij te maken om de achterstand bij het herzien en bezien van de vergunningen in te lopen. Klopt het dat de Omgevingsdienst ook te weinig middelen en mensen heeft waardoor achterstanden zijn ontstaan? Wat gaat daar aan gebeuren en denken jullie dat je de achterstanden in kunt lopen? Op wat voor termijn?

Er zijn ook mensen uit het veld die zeggen dat het de Omgevingsdienst aan kennis en kunde ontbreekt. Wat is daarop jullie commentaar?

Uit eerdergenoemd onderzoek bij Rijkswaterstaat en uit een enquête die Argos uitvoerde blijkt dat informatie over de vergunningen voor een belangrijk deel niet digitaal en openbaar beschikbaar is, niet actief doorzoekbaar en ook niet ‘met een druk op de knop’ kan worden aangeleverd. Terwijl dat eigenlijk wel zou moeten. Hoe verklaren jullie dit, wordt daar aan gewerkt en wanneer is die informatie wel digitaal beschikbaar, actief en eenvoudig doorzoekbaar.

Het klopt dat er ook bij omgevingsdiensten een achterstand is. De omvang is niet eenvoudig in beeld te brengen, omdat het bij indirecte lozingen ook gaat over zeer grote aantallen bedrijven die vallen onder het gemeentelijk bevoegd gezag.

Voor de Brzo/chemische bedrijven is in beeld gebracht welke ZSS worden geloosd. Met deze informatie worden nu de vergunningen aangepast. Minimaal 1x in de 10 jaar, maar bij bepaalde categorieën gebeurt dat vaker (bijvoorbeeld bij Europese verplichtingen vaak binnen 4 jaar). Op verzoek van IPO hebben de omgevingsdiensten uitvragen gedaan over het gebruik van ZZS bij afvalbedrijven (dit als vervolg op het onderzoek bij de BRZO-bedrijven). Hieruit komt naar voren dat dit geen sinecure is. In sommige bedrijfstakken (bijvoorbeeld in de afvalbranche) blijkt het lastig te achterhalen welke ZZS stoffen er vrijkomen en waar ze precies vrijkomen. Het ministerie van IenW start daarom met een Impulsprogramma chemische stoffen, om dit beter in beeld te krijgen. 

Wat betreft het digitalisering van de vergunningen lopen er op dit moment bij verschillende omgevingsdiensten al initiatieven om vergunningen digitaal beschikbaar te stellen. Bijvoorbeeld het project Altijd Actuele Digitale Vergunning bij de Zuid-Hollandse diensten, dat t.z.t. uitgevoerd gaat worden bij alle diensten.

Voor wat betreft de kennisachterstand zijn er – vanuit de landelijke Delta-aanpak waterkwaliteit (zie ook brief van de staatssecretaris in bijlage)– al opleidingen ontwikkeld en uitgevoerd. Ook zijn er in diverse regio’s al afspraken gemaakt met de waterschappen over intensivering van de samenwerking.

Het vullen van de openstaande vacatures is inderdaad – zoals in de meeste branches – een steeds grotere uitdaging.

Aanvullend op de acties die al in gang zijn gezet het volgende. Op 4 maart 2021 presenteerde de commissie Van Aartsen haar rapport “Om de leefomgeving. Omgevingsdiensten als gangmaker voor het bestuur”. De commissie doet hierin een aantal constateringen over het stelsel van omgevingsdiensten en draagt 10 aanbevelingen aan om het stelsel te verbeteren. Die 10 aanbevelingen worden met alle partners uit het VTH-stelsel gezamenlijk opgepakt in het Interbestuurlijke programma versterking VTH. In dit programma is o.a. aandacht voor:

• het digitaliseren van de vergunningen.
• het nog meer investeren in het opleiden van onze medewerkers
• het werven van nieuwe mensen.

Bijlagen:

- Brief Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat

- Evaluatie ZZS-emissiebeleid 2016-2021