Argos

Naïviteit of moedwil: Deense drugsmiljoenen voor Hollandse ondernemers

Wat hebben een Nederlandse zuivelgigant, Deense drugsbendes en Iraakse ondernemers met elkaar gemeen? Alle drie zijn ze verwikkeld in een internationaal witwasnetwerk, en maar één van hen heeft er weet van. Uit onderzoek van Argos en Platform Investico blijkt dat het Nederlandse bedrijfsleven zich op grote schaal voor het karretje laat spannen van de Deense georganiseerde misdaad.

Een productie van: Allart van der Woude, in samenwerking met Romy van der Burgh en Linda van der Pol

We plozen maandenlang een goudmijn aan banktransacties uit en spraken met de FIOD (de opsporingsdienst van de Belastingdienst) en landelijke recherche. Experts bij de grootbanken bevestigen dat deze witwasmethode een blinde vlek is voor hen. Onder het motto follow the money trokken Argos en Platform Investico naar Irak, op zoek naar de bron van deze gloednieuwe, welhaast ontraceerbare vorm van witwassen.

Zaterdag 8 april, 14 uur, NPO Radio 1
journalist aan het woord
sprekers

Allart van der Woude

Onderzoeksjournalist Argos 

Jan van Koningsveld

Voormalig FIOD-rechercheur en expert witwasbestrijding

Kasper Vilsmark

Deense onderzoeksjournalist

Tamara Pollard

Specialist bij het Anti Money Laundering Centre (AMLC)

Klik open om de reacties te lezen

reacties op het onderzoek

Natuurlijk hebben bedrijven ook zelf een rol naast de poortwachters. Terechte vraag. Bedrijven (en de financiële afdelingen) hebben allen een verantwoordelijkheid om fraude en witwassen te onderkennen en dit buiten de deur te houden. Wij raden dan ook aan om zoveel mogelijk via facturen en bankrekeningen te acteren ipv contante betalingen.  Banken hebben een belangrijke rol om te zorgen dat geen crimineel geld wordt witgewassen via een bankrekening. Een ondernemer mag er vanuit gaan dat geld via een bankrekening in die zin gecheckt is.

Hawala bankieren en factuurfraude zijn voor ons geen nieuwe fenomenen helaas ☹. Juist door de toegenomen controles door de portwachters, is het beeld geschetst door oa de opsporingsdiensten dat ondergronds bankieren als alternatieve werkwijze wordt toegepast door criminelen om hun criminele middelen toch te kunnen uitgeven, bekend. Factuurfraude neemt toe en veroorzaakt veel schade ook bij onze leden. Juist daarom zijn wij ook deelnemer aan bijv. de integrale aanpak online fraude olv minister Yesilgöz.

Naast aandacht voor het voorkomen van witwassen wordt o.a. in samenwerking met de NBA (branche-organisatie van accountants) door ons aandacht gevraagd voor fraudepreventie en - detectie bij onze leden. Het is belangrijk dat bedrijven, groot en klein, aandacht hebben voor (factuur)fraude. Goede checks van factuurnummer, bedrag, afzender en rekeningnummer horen daarbij. Een accountant speelt daarbij ook een rol maar wij stimuleren juist zoveel mogelijk voorkomen vooraf in plaats van constateren achteraf door een accountant. Als onregelmatigheden geconstateerd worden, is ons advies dat daar zsm op geacteerd wordt door bedrijven, denk bijvoorbeeld aan melding maken bij de fraudehelpdesk.

  • Naast gewone, rechtstreekse betalingen tussen bijvoorbeeld ondernemingen bestaan er ook zogenaamde derdenbetalingen. Daarbij is de betalende partij niet ook de ontvanger van de goederen maar een derde partij, of er worden elemaal geen goederen geleverd.
  • Uit de praktijk is gebleken dat derdenbetalingen gebruikt kunnen worden als methode voor het witwassen van gelden, het financieren van terrorisme en het omzeilen van sancties. Het kan ook een indicator zijn voor zgn. ‘trade based money laundering’.
  • Indien er door ING wordt geconstateerd dat er sprake is van (mogelijke) derdenbetalingen, vindt vervolgonderzoek plaats om de betalingen beter te begrijpen. 
  • Hiervoor kunnen vragen aan de klant worden gesteld om inzicht te krijgen of er mogelijk sprake is van risico’s op het gebied financieel economische criminaliteit en wat de klant zelf als maatregelen neemt om deze risico’s te beperken.
  • Daarnaast kan het zijn dat klanten zelf onbewust hierin betrokken zijn, in die gevallen ziet ING het als haar zorgplicht om haar klanten van de betreffende risico’s bewust te maken en handvatten te geven om deze risico’s te mitigeren. De klant wordt dan geruime tijd gegeven om maatregelen te nemen om deze risico’s te mitigeren.
  • Indien echter de risico’s blijven voortbestaan en er geen actie wordt ondernomen op de aanbevelingen van ING, dan kan het zijn dat de betreffende risico’s kunnen leiden tot het heroverwegen van de klantrelatie. 
  • In dat geval kan de klantrelatie worden beëindigd omdat er onaanvaardbare (juridische) risico’s ontstaan voor ING en de samenleving.
  • Tevens is ING wettelijk verplicht om ongewone transacties aan de FIU te melden. Deze melding kan leiden tot een juridisch onderzoek naar de partijen in deze derdenbetalingen.

Rabobank is uiterst waakzaam op derdenbetalingen omdat hier aanzienlijke risico’s van witwassen en sanctieomzeilingen spelen. Als we zoiets constateren, nemen we contact op met een klant om navraag te doen over de transactie. Als de klant niet kan aantonen dat deze in lijn is met Rabobanks beleid en voorwaarden, treffen wij beheersmaatregelen, waarbij afscheid nemen tot de mogelijkheden behoort.

Abonneer je op Argos-podcast

De wekelijkse radio-uitzending van Argos is ook te beluisteren als podcast via ►Spotify ►ApplePodcasts ►Stitcher ►RSS-feed. Meer weten? Klik hier.

achtergrond

Nederlandse bedrijven onderdeel van Deens witwasnetwerk

Wat hebben een Nederlandse zuivelgigant, Deense drugsbendes en Iraakse ondernemers met elkaar gemeen? Alle drie zijn ze verwikkeld in een internationaal witwasnetwerk, en maar één van hen heeft er weet van. Uit onderzoek van Argos en Platform Investico blijkt dat het Nederlandse bedrijfsleven zich op grote schaal voor het karretje laat spannen van de Deense georganiseerde misdaad. 

Curaçaos roulette

De online gokindustrie op Curaçao is anoniem, grenzeloos en zonder overheidstoezicht, met alle risico’s van dien. Is hier sprake van roulette met een land als inzet?

Dahir A., onderzoeksjournalist of afperser?

Deze week diende een kort geding van de Somalische bank Dahabshiil tegen Dahir A. De bank wil dat hij stopt met zijn negatieve berichtgeving. Ze beticht A. van aanhoudende valse beschuldigingen en laster.