De Islamitische Staat is door onthoofdingen, haar religieuze fundamentalisme en doodsverachting een gevreesde opponent. In twee jaar tijd veroverden de soennitische-extremisten grote delen van Irak en Syrië. IS werkte daarbij volgens een nauwkeurig beschreven strategisch plan. Abdou Bouzerda las met gezaghebbende deskundigen voor Bureau Buitenland het handboek van de Islamitische Staat “Management van Wreedheid”.

'Iemand die reeds eerder aan de jihad heeft deelgenomen, begrijpt dat het niets anders is dan geweld, grofheid, terreur, anderen angst aanjagen en afslachten. Hij zal de jihad niet kunnen voortzetten met een zachtaardig karakter, dit zal hem niet helpen in het rekruteren van anderen voor de jihad noch in het uitvoeren van operaties, aangezien zachtheid een van de belangrijkste ingrediënten vormt tot het falen van de jihad. Het is beter voor degenen die de intentie hebben om deel te nemen aan de jihad en zachtaardig zijn, thuis te blijven.'

Management van wreedheid, Pagina 31

Het boek leest als een blauwdruk voor veel van wat er nu gebeurt in het Midden-Oosten. Volgens arabist Pieter van Ostaeyen wordt het stappenplan van de schrijver van Abu Naji Bakr klakkeloos gevolgd door IS. Dat blijkt ook uit de laatste online-uitgave van het Engelstalige tijdschrift Dabiq van deze groep. Oud-MI6-agent Alastair Crooke gaat zo ver door te zeggen dat het onmogelijk is de dreiging die uitgaat van de Islamitische Staat te begrijpen zonder het boek te lezen. Defensie-specialist Peter Wijninga ziet ook duidelijke parallen met wat er in Irak gebeurt. De inname van Mosul is grotendeels gebeurd volgens de tactieken die opgesomd worden in Management van Wreedheid.

IS-strijders

'De gekwalificeerde legerofficieren zullen gebruikt worden voor het beschermen van economische centra en heersers. Daarom zijn deze grote legers soms structureel zwak en is het makkelijk ze aan te vallen om vervolgens veel wapens buit te maken. De mensen zullen zien hoe de troepen achteloos wegvluchten. Op dit moment zal chaos en wreedheid beginnen en zullen mensen gaan lijden vanwege het wegblijven van veiligheid.'

Management van wreedheid, pagina 20

Expert op het gebied van salafistisch jihadisme Joas Wagemakers noemt het een invloedrijk boek. Wagemakers benadrukt de seculiere benadering in de analyse van het document: 'Deze Abu Bakr Naji heeft goed zijn huiswerk gedaan en veel gelezen. Iets waar de commandanten van het kalifaat handig gebruik van maken. Het boek is overigens al van voor de opkomst van de Islamitische Staat. Amerikaanse inlichtingendiensten wezen op het bestaan hiervan na de aanslagen van 9/11.'

Wie de schrijver is, is vooralsnog niet bekend volgens Wagemakers. Ook zijn er geen andere publicaties van hem bekend. In de wetenschap wordt gespeculeerd dat het om meer dan één persoon gaat.

Tijdens het maken van deze bijdrage werd de Amerikaanse fotograaf James Wright Foley geëxecuteerd als vergelding voor de Amerikaanse luchtbombardementen op stellingen van de Islamitische Staat. Ons panel deskundige lezers wees ons op de volgende passages uit het boek:

'Wat betreft de situatie waarin we geconfronteerd worden met het probleem van luchtaanvallen, door kruisvaarder of afvallige, in gebieden die we beheren. Het beleid van het betaald zetten moet de vijand afschrikken en duizend keer een aanval laten overdenken, want hij zal begrijpen dat hij daarvoor een prijs zal moeten betalen.'

Management van wreedheid, pagina 32

Het boek Management van wreedheid is ook in het Engels beschikbaar en is te lezen op de weblog van onderzoeker Aaron Y.Zelin. Voor de bijdrage van Bureau Buitenland werd gebruik gemaakt van het originele Arabischtalige document dat ook op internet beschikbaar is. Dit document is naar begrijpelijk Nederlands vertaald, waarbij bepaalde tekstpassages om vormtechnische redenen zijn ingekort.

Abdou Bouzerda is freelance-journalist voor VPRO Bureau Buitenland. Hij is actief op twitter.