In de E-Divisie kunnen Nederlandse clubs de beste spelers van de wereld inzetten, maar Luis Suárez in een Feyenoord-shirt – dat gaat toch te ver. Ontwikkelingsmanager Marc Rondagh licht toe.

Het landskampioenschap komt voor Ajax elke week dichterbij en het kan haast niet anders of de Amsterdammers gaan binnenkort Europa in. Ze hebben nog geen punt laten liggen en lijken onverslaanbaar. Spannender is de strijd om de tweede plaats. Die wordt uitgevochten door ADO Den Haag, Excelsior, AZ, Heracles en vooruit, Feyenoord. Al staat de Rotterdamse club zeven weken voor het einde van de competitie op een teleurstellende zesde plaats.

We hebben het hier natuurlijk niet over de Eredivisie maar over de op 6 februari jl. gestarte E-Divisie. Die nieuwe competitie wordt gespeeld zonder scheenbeschermers, maar met een controller van een Playstation of Xbox. Niet in De Kuip, De Grolsch Veste of De Adelaarshorst, maar in de schaduw van de Amsterdam ArenA in een studio van Endemol. Daar werken de achttien Eredivisieclubs op drie zaterdagen hun E-Divisiecompetitie af, en die wedstrijden zijn te zien op Twitch, Fox Sports, YouTube en nu.nl. De speelrondes van beide competities lopen synchroon, al is de E-Divisie nog zo nieuw dat daarin alleen de tweede helft van de competitie wordt gespeeld.

Naast de livewedstrijden en de samenvattingen is er het door Simon Zijlemans gepresenteerd ‘ouwehoerprogramma’ Studio E-Divisie waarin analisten hun licht laten schijnen over de speelronde. Met meer zelfspot en relativeringsvermogen en minder gewichtigdoenerij dan bij NOS-grote broer Studio voetbal. Al zijn clichés als ‘hij had ’m kunnen geven’ ook hier te horen.

de opstellingen

Wie niet bekend is met het videospel FIFA17 zal bij de eerste wedstrijd die hij ziet wel even knipperen met de ogen en klapperen met de oren vanwege de opstellingen. Want het kan zomaar zijn dat Ajax zonder Davy Klaassen speelt en Feyenoord routinier Dirk Kuijt geen basisplaats biedt. Niet omdat ze geblesseerd of geschorst zijn, maar omdat de coach kan putten uit de beste spelers ter wereld.

Daarom worden Cristiano Ronaldo en Lionel Messi in bijna elk team opgesteld. Soms staan er zelfs twee Ronaldo’s tegelijk in het veld. In principe kunnen zelfs twee identieke ploegen tegen elkaar voetballen. Ook voetballegendes als Ruud Gullit en George Best spelen nog mee en zijn nog net zo goed als in hun gouden jaren.

Deze e-competitie, na Frankrijk de tweede ter wereld, is bedacht en opgezet door de Eredivisie CV, het samenwerkingsverband van de achttien Eredivisieclubs. Wedstrijden duren twee keer zes minuten, al wordt de indruk gewekt dat er twee helften van drie kwartier worden gespeeld.

Elke speelronde trekt 150- tot 180.000 views. Dat zijn ongeveer net zoveel mensen als er in het weekend naar het stadion komen.

Marc Rondagh, ontwikkelingsmanager bij Eredivisie cv

sterren voor de jeugd

De wedstrijden worden van commentaar voorzien door zogheten shoutcasters, zoals Bas van Velzen (VVBasVV) en Matthyas het Lam (FIFAlosophy). Die namen zijn in Hilversum minder bekend dan Tom Egbers of Frank Snoeks, maar op YouTube hebben deze jongens honderdduizenden abonnees. Sterren voor de jeugd in een parallel universum.

Maar is er wel publiek voor een nagespeelde Eredivisie met Nederlandse clubs die spelers opstellen die de eigen clubkleuren nooit zullen dragen?

Volgens Marc Rondagh wel, en de cijfers geven hem gelijk. De ontwikkelingsmanager is bij  Eredivisie CV verantwoordelijk voor de E-Divisie en is twee maanden na de start meer dan tevreden. ‘Elke speelronde trekt 150- tot 180.000 views. Dat zijn ongeveer net zoveel mensen als er in het weekend naar het stadion komen.’

Rondagh, in zijn studententijd een verwoed gamer, noemt de E-Divisie een probaat middel voor clubs om ook in de toekomst relevant te blijven voor jongeren. ‘De bezettingsgraad in stadions stijgt niet meer. Nu heeft een club elke week een hoogmis die twee keer 45 minuten duurt. Stel je voor dat voorafgaand aan Ajax-Feyenoord de gamers van deze club in het stadion tegen elkaar spelen en dat alle supporters op de grote schermen meekijken. Dat zou toch prachtig zijn. Komen er meer jonge mensen, blijft men langer in het stadion en drinken ze misschien een extra colaatje.’

Maar ook op niet-wedstrijddagen en buiten het seizoen is er voor clubs van alles mogelijk. ‘In de marketing noemen wij dat “activering”. Toernooien voor supporters, clinics of wedstrijden tegen de clubspelers.’

© Lize Kraan / VPRO Gids #15 (2017)

De spelers van de E-Divisie.

Hoewel E-Divisie en Eredivisie wekelijks gelijk opgaan zijn de wedstrijden niet live. En dat is jammer, erkent Rondagh, maar daar wordt aan gewerkt voor het komend seizoen. ‘Verschillende gamers zitten nog op school en niet iedereen heeft een rijbewijs. Daardoor is het lastig om even van Kerkrade naar Groningen te gaan voor een wedstrijd, al zou dat natuurlijk wel het mooiste zijn. Live in het stadion.’

Daarom worden er op de speelzaterdagen in Amsterdam bij Endemol meerdere speelronden achter elkaar afgewerkt en opgenomen. Die worden later uitgezonden en de uitslag is dus in kleine kring al langer bekend. Dat biedt kansen voor het criminele gokcircuit, maar van gokactiviteiten rond de E-Divisie is Rondagh niets bekend. En slapende honden wakker maken is nooit verstandig.

niveauverschil

Idealiter had elke club alleen met zijn eigen spelers gevoetbald. Leuk voor de supporters, maar dan waren de verschillen te groot geweest. De enige manier om dat niveauverschil op te lossen was iedere speler uit de Nederlandse competitie dezelfde ranking te geven. Zodat Ajax-keeper Onana even sterk is als bijvoorbeeld doelman Marsman van FC Twente. Rondagh: ‘Als je dat voor alle spelers doet sla je twee vliegen in een klap. Dan heb je alle Eredivisiespelers virtueel en op gelijk sterkte en wint de beste gamer.’

Dat EA Sports, de licentiehouder van FIFA17, daar niet aan mee wilde werken is niet zo vreemd. Het verstoort het verdienmodel rond hun populaire game waarin topspelers, net als in de echte voetbalwereld, het meeste opleveren.

Inmiddels heeft Ajax twee gamers onder contract staan, Koen Weijland en Dani Hagebeuk. Jongens die behoren tot de wereldtop en voor wie ook een eigen rugnummer is gereserveerd. 39 voor Weijland, 46 voor Hagebeuk. De overige clubs doen het vooralsnog met een coach voor het virtuele veld.

Deze nieuwe clubgezichten zijn niet geselecteerd aan de hand van de in voetbalkringen bekende STIM-methode (snelheid, techniek, inzicht, mentaliteit) maar op de beheersing van de controller. Al kan een clubhart in je voordeel werken. Zo vertegenwoordigt supporter Ian ter Schuur Go Ahead Eagles in de E-Divisie. Ook al staat hij steevast onderaan, de populariteit van deze cultheld neemt met de week toe.

Wie durft te beweren dat het gamen maar een spelletje is heeft formeel gelijk maar onderschat de hoogoplopende emoties rond alles wat met voetbal te maken heeft.

Inmiddels heeft Ajax twee gamers onder contract staan, Koen Weijland en Dani Hagebeuk. Jongens die behoren tot de wereldtop en voor wie ook een eigen rugnummer is gereserveerd. 39 voor Weijland, 46 voor Hagebeuk. De overige clubs doen het vooralsnog met een coach voor het virtuele veld.

Deze nieuwe clubgezichten zijn niet geselecteerd aan de hand van de in voetbalkringen bekende STIM-methode (snelheid, techniek, inzicht, mentaliteit) maar op de beheersing van de controller. Al kan een clubhart in je voordeel werken. Zo vertegenwoordigt supporter Ian ter Schuur Go Ahead Eagles in de E-Divisie. Ook al staat hij steevast onderaan, de populariteit van deze cultheld neemt met de week toe.

hoogoplopende emoties

Wie durft te beweren dat het gamen maar een spelletje is heeft formeel gelijk maar onderschat de hoogoplopende emoties rond alles wat met voetbal te maken heeft. Dat bleek maar weer eens duidelijk bij ADO Den Haag.

Met Andries Smit had de club een oud-wereldkampioen aangetrokken, maar uiteindelijk zou hij geen enkele wedstrijd spelen in de E-Divisie. Net voor de start van de competitie werd hij namelijk vervangen door Mitchel Denkers. De reden daarvan was voor buitenstaanders nogal futiel. Supporters hadden ontdekt dat Smit zich in het verleden op social media lovend had uitgelaten over aartsvijand Ajax. Een doodzonde volgens fanatieke supporters en de club zag zich genoodzaakt hem te wisselen.

Ook bij Feyenoord roerden de supporters zich. Dat gebeurde nadat hun e-Sporter iets te vaak Luis Suárez aan zijn team had toegevoegd. Zoiets ligt nogal gevoelig in de havenstad omdat de Argentijn in het verleden voor Ajax uitkwam. En dat is óók in Rotterdam de aartsvijand.

Voor wie het beeldscherm niet vaak genoeg groen kan zijn is de E-Divisie een mooie aanvulling. Ook al zijn het slechts virtuele spelertjes, na dertig seconden kijken denk je daar niet meer aan. Dan hoop je alleen nog maar dat je favoriete club scoort. En of Bale, Neymar, Ronaldo of Messi dat doet maakt eigenlijk niet uit.