Een korte verhandeling over oorlog.

1. De meeste mensen in het Westen hebben oorlog niet meegemaakt. Zij praten over oorlog zoals een maagd zou praten over seks, waarmee niet gezegd is dat dat niet zou mogen of dat hun meningen daarom per definitie irrelevant zijn. Filmcritica Pauline Kael zei dat je geen kip hoeft te zijn om de kwaliteit van de eieren te beoordelen. Nu is oorlog (nog) geen kunstwerk, maar het principe mag duidelijk zijn.

2. De beroemde uitspraak van Von Clausewitz dat oorlog de voortzetting van politiek is met andere middelen is nog altijd relevant. Maar wat is politiek precies?

3. Ook zij die menen dat oorlog noodzakelijk is, zijn zelden bereid zelf voor die oorlog te sterven of hun kinderen daarvoor te laten sterven. Het ideaal is een oorlog waarvoor alleen nog de vijand hoeft te sneuvelen.

4. Is een bloedeloze oorlog denkbaar? Ja, de oorlog waarbij robots tegen elkaar vechten. Het is mogelijk dat mensen het barbaars zullen gaan vinden om hun eigen soort te laten sneuvelen voor de voortzetting van politiek met andere middelen. De vraag is wanneer robots in opstand zouden komen tegen deze slavenarbeid.

5. Oorlog is niet alleen verschrikkelijk, maar ook een avontuur. Veel wat thuis niet mag maar wel gedurende een oorlog. Oorlog is ook stoom afblazen, als ik mijzelf mag parafraseren. Er zijn natuurlijk mensen die stoom afblazen op de sportschool of in het museum. Er is veel voor te zeggen dat dat moreel gezien beter is.

6. Wij kunnen ons niet meer voorstellen dat onze steden en dorpen oorlogsgebied zijn. Oorlog is iets exotisch geworden, iets wat elders gebeurt, daar waar men nog niet zo beschaafd is. Wij zijn allemaal Zwitsers.

7. De tijd dat staten oorlog voeren ligt achter ons. Non-state-actors zijn net zo goed in staat oorlog te voeren als de staat zelf, al worden deze non-state-actors vaak gesponsord door een of meer staten. Toch mogen ze niet verward worden met de staat zelf. Aangezien terrorisme gezien wordt als oorlog tegen de staat en/of tegen de beschaving kun je zeggen dat heden ten dage iedereen zijn eigen oorlog kan beginnen.