Een korte verhandeling over pijn die je aanricht.
1. De meeste mensen spreken en denken graag, begrijpelijk overigens, over de pijn die hun is aangedaan, maar vrijwel iedereen doet ook andere mensen iets aan.
Hoe ga je om met het door jou veroorzaakte lijden? Klop je er niet voor op de borst, dat om te beginnen. Overdreven schuldgevoel is ook jezelf op de borst kloppen.
2. We spreken hier niet zozeer over criminaliteit en andere excessen, slechts over de pijn die mensen elkaar aandoen en die voortvloeit uit een (liefdes)band hebben. Het kind dat de ouders teleurstelt, de vader die het kind afwijst, het liefdesobject dat afwijst.
Het leed van degene die afwijst wordt overigens, zoals een vriendin tegen me zei, onderschat. Ook als je andere mensen noodgedwongen pijn doet, mag je kortstondig medelijden met jezelf hebben. Tenzij je een psychopaat bent, is het namelijk niet makkelijk andere mensen pijn te doen.
3. Probeer de pijn te verzachten. Zeg: ‘Je verdient beter dan de klootzak die ik ben.’ Als u iemand moet ontslaan zeg dan: ‘Jij bent te goed voor dit bedrijf.’ Wie wil géén zachte heelmeester zijn?
4. Iedereen is verantwoordelijk voor zijn eigen leven. Als iemand verklaart: ‘Jij hebt mijn leven vernietigd,’ antwoord dan: ‘Alles leuk en aardig, maar ik ben God niet.’ Niemand zou zijn leven aan een ander moeten ophangen, maar in praktijk gebeurt het regelmatig. Wij zijn elkaars kapstok.
5. Vergeet niet dat de pijn die u een ander hebt aangedaan voor een levenslange band kan zorgen met de benadeelde partij. Al bent u geen crimineel, u staat bij uw ‘slachtoffers’ in het krijt.
6. Het verstoorde machtsevenwicht tussen degene die pijn is aangedaan en degene die pijn doet kan geweldloos worden hersteld. De benadeelde partij, het slachtoffer, kan u vergeten. Maar kunt u hem ook vergeten?