De citruspers kan naar links en naar rechts draaien. Het heeft geloof ik te maken met de plek waar je druk uitoefent. Ik weet het niet zeker. Als ik ferm vooral links duw en daarna ferm rechts en zo om en om gaat het soms een tijdje goed. Dan draait hij steeds afwisselend andere rondjes. Maar altijd is er een moment waarop de pers hapert, niet lijkt te kunnen kiezen: links of rechts. Nog voor het linker rondje goed en wel is begonnen wil de pers alweer naar rechts en dan toch meteen weer naar links enzovoort.
Op sommige ochtenden gaat het meteen mis en vraag ik me af of mijn handen weifelen zonder dat ik het doorheb. Nog nooit is het me gelukt de pers een hele sinaasappel lang te laten doen wat ik wil.
Gebruiksaanwijzingen spreken slechts van ‘zowel links als rechtsdraaiend’ maar nergens staat uitgelegd wanneer links en wanneer rechts.
Deze week dacht ik aan Skinner, de beroemde psycholoog. Tijdens het persen voelde ik me als de duif uit zijn experiment. Die duif kreeg zijn voedsel uit een dispenser die zo geprogrammeerd was dat er met regelmatige tussenpozen voedsel uitkwam zonder rekening te houden met het gedrag van de duif. Maar als die duif toevallig voedsel kreeg als hij net twee keer met zijn kop had geschud, dan bleef hij daarna met die kop schudden. En als hij daarna voedsel kreeg toen hij toevallig twee keer met zijn kop schudde en op één poot stond, bleef hij twee keer met zijn kop schudden en op één poot staan. Niet veel later draaide hij er nog een rondje bij. De duif bleef druk bezig en ik ben dat ook.
De dagen waarop de citruspers bijna doet wat ik wil, denk ik de logica te hebben gevonden, dan heers ik over mijn apparaten, ben ik baas van mijn wereld. De dagen waarop de pers hapert, zich herhaalt, maar wat willekeurig naar rechts en links draait, schrijf ik dat toe aan mezelf en beschouw ik mijzelf als een haperend, zichzelf herhalend, stompzinnig organisme. Maar nu ik aan Skinner heb gedacht, dreigt er een verwijdering te ontstaan tussen mij en de citruspers. Het maakt niet uit wat ik doe. Deze week accepteerde ik dat.
Ik lijk wel wijzer geworden, maar het voelt niet als vooruitgang. Ik sta nu een beetje mismoedig mijn sinaasappels te persen, overgegeven aan de willekeur.
De citruspers kan naar links en naar rechts draaien. Het heeft geloof ik te maken met de plek waar je druk uitoefent. Ik weet het niet zeker. Als ik ferm vooral links duw en daarna ferm rechts en zo om en om gaat het soms een tijdje goed.