#zeghet

Op een avond nam ik na een concert een jongen mee naar huis, ik kende hem al langer en ik vond hem aantrekkelijk. Eenmaal in mijn bed beland, vond ik dat hij me niet fijn aanraakte. Ik draaide me om. ‘Wat doe je?’, vroeg hij verontwaardigd. ‘Ik wil slapen. Ik heb geen zin.’ Tegen beter weten in hoopte ik dat hiermee de kous af was. ‘Maar ik ben nu helemaal opgewonden!’, zei hij verongelijkt. Ik probeerde hem te negeren, terwijl hij langzaam zijn piemel tegen mijn dijen heen en weer bewoog. Hij fluisterde zalvend in mijn oor: ‘Weet je dan niet dat het heel erg pijn doet als een man een erectie heeft en niet klaarkomt?’ ‘Kun je jezelf niet even aftrekken in de wc?’, opperde ik hoopvol.

Deze suggestie viel niet in goede aarde. Na nog meer gezeur en gezanik gaf ik toe en neukten we. Waarom hield ik geen voet bij stuk? Ik was niet bang voor hem en hij dwong me niet. Maar ik had er schoon genoeg van, ik wilde geen verongelijkt zuchten meer in mijn oor en geen prikkende erectie in mijn rug. Ik wilde slapen. Ik heb wel meer van dit soort ervaringen gehad, waarbij ik doorging met seks, terwijl ik wist dat ik er die keer weinig plezier uit zou halen. Ik vind het moeilijk om dit toe te geven, want waarom stond ik niet wat meer op mijn strepen?

In Berlijn interview ik een Argentijnse jonge vrouw die zegt dat ze vaak seks heeft gehad waar ze geen klap aan vond. ‘Het is ook moeilijk,’ zegt ze. ‘Er heerst maatschappelijke druk om een seksueel zelfverzekerde vrouw te zijn en een goed seksleven te hebben. Zo van: we zijn geëmancipeerde vrouwen die weten wat we willen. Ik ben vaak doorgegaan met seks omdat ik dacht: laat ik niet preuts zijn. En vervolgens geef je jezelf de schuld. Door die slechte seks had ik geen contact meer met mijn lichaam en dat was niet goed voor mijn eigenwaarde.’

Tijdens mijn onderzoek voor mijn boek Sletvrees spreek ik talloze vrouwen die soortgelijke ervaringen hebben gehad. ‘Ik werd niet gedwongen, maar het is toch weinig plezierig als je het gevoel hebt dat je het aan iemand verplicht bent,’ zegt een blonde, Amerikaanse vrouw van rond de vijftig. ‘Verplicht?’ vroeg ik. ‘Ja, dat is een raar woord om te gebruiken. Dat weet ik. Ik had een vriendje die de hele tijd aan mijn kop zeurde als ik niet met hem wilde vrijen. En hij wilde continu. Dan dacht ik: het is makkelijker om het gewoon te doen. Dan ben ik er vanaf.’

Op mijn eerste vakantie zonder ouders gingen mijn beste vriendin Michelle en ik naar Ios, om daar een keer ongegeneerd los te gaan. ’s Avonds werden we dronken en ontmoetten twee Canadese mannen. Een van hen nam mij mee en neukte mij. Vanwege mijn dronkenschap herinner ik me niet meer wat er gebeurde. De volgende dag schaamde ik me ervoor. Het kwam niet in me op die jongen te veroordelen. Doordat ik geen tegengas had gegeven, ik was immers lallend meegegaan, had ik ingestemd met de daad. Terwijl de volwassen Canadees feitelijk een dronken, minderjarig meisje had geneukt dat op dat moment niet meer bij bewustzijn was.

Bij een verkrachting denkt men meestal aan donkere steegjes waar gestoorde mannen meisjes van hun fiets trekken en hen gewelddadig penetreren. Maar waar passen de verhalen van mannen die half comateuze, dronken meisjes neuken? Wat moeten we met de ‘je-moet-nu-wel-neuken-want ik heb blauwe ballen’-argumentatie?

Ik vind het opschrijven van deze verhalen gênant. Ik wil namelijk niet dat mensen denken dat ik verkracht ben. Ik wil geen zielig stigma hebben en ik wil al helemaal geen medelijden. Ik schaam me dus voor mijn eigen negatieve seksuele ervaringen. Want – zo luidt mijn innerlijke redenering – andere vrouwen hebben dit niet meegemaakt. Ik wás nu eenmaal losjes en promiscue, de meeste vrouwen gaan niet zomaar met wildvreemde mannen mee. En de vrouwen die wel ‘wild’ zijn, zullen vast beter voor zichzelf zorgen: als je het spel wilt spelen moet je leren op je strepen te staan.

Het idee, dat ik blijkbaar ook onbewust in mijn hoofd heb ontwikkeld, namelijk dat een vrouw zelf verantwoordelijk is voor wat haar door iemand anders seksueel wordt aangedaan, is heel algemeen. Als je ‘te ver’ bent gegaan en volgens de heersende norm niet meer terug kan, maar dat toch doet, dan ben je een cockteaser.  

Is de zelfkastijding, het schuldgevoel over je eigen slechte seksuele ervaringen, de reden dat er ontzettend weinig bekend is over negatieve ervaringen? Het lijkt me goed om negatieve seksuele ervaringen uit het moeras van schuldgevoel richting de bespreekbaarheid te trekken.

Uit een onderzoek van Amnesty International blijkt dat een derde van de Britse bevolking gelooft dat een vrouw die actief flirt, gedeeltelijk of zelfs geheel verantwoordelijk is voor haar eigen aanranding of verkrachting. Meer dan een kwart gelooft ook dat een vrouw tenminste gedeeltelijk verantwoordelijk is voor een verkrachting als ze zich sexy kleedt of onthullende kleding draagt, als ze dronken is, of als ze erom bekend staat veel verschillende sekspartners te hebben gehad. En tijdens verkrachtingszaken wordt ‘de reputatie’ van de verkrachte vrouw door de verdediging van de verkrachter nog steeds gebruikt om aan te tonen dat er geen verkrachting heeft plaats gehad. Immers het uiterlijk of gedrag van de vrouw was ‘sletterig’, dus zal ze de seks ook wel zelf gewild hebben.

Anke Laterveer beschrijft in haar blog hoe de politie reageert op het moment dat ze aangifte wil doen van een aanranding: ‘De mevrouw (agente) neemt het woord. Ze vertelt over dat alle mannen zo zijn. Over dat je als vrouw kunt verwachten dat een man seks met je wilt als je hem in je huis laat. Over dat dat op zich niet strafbaar is.’

De moraal van het verhaal van de politieagente: de verantwoordelijkheid van het bewaken van seksuele grenzen ligt bij de vrouw. De man is een ontembaar seksbeest en zo’n ‘gevaarlijk wezen’ thuis uitnodigen is- binnen deze redenatie- feitelijk toestemming geven aan seks. Waarschijnlijk is dat een van de redenen voor de verschrikkelijke realiteit: er worden maar heel weinig verkrachters of aanranders daadwerkelijk veroordeeld. De verantwoordelijkheid én de bewijslast liggen bij het slachtoffer.

Maar hoe makkelijk is de grens aangeven in een cultuur die seksuele beschikbaarheid en gewilligheid van vrouwen erotiseert? Ik ben een zelfstandige en zelfverzekerde vrouw die een liefdevolle opvoeding heeft gehad en ik vond het ook moeilijk mijn grenzen aan te geven en mijzelf te beschermen tegen ongewenste seksuele ervaringen.

Een van de eerste vragen die gesteld wordt aan vrouwen als ze slachtoffer zijn geworden van een seksueel delict is: heb je wel duidelijk nee gezegd? Terwijl natuurlijk degene die de grenzen overschrijdt verantwoordelijk is voor de ongewilde seks. Het is wat makkelijker te begrijpen met het Engelse woord consent: bij seks moet er duidelijke consent van beide partijen zijn. Als in: wanneer jij seks met iemand wil, is het jouw verantwoordelijkheid om er zeker van te zijn dat die ander dat ook wil.