VPRO Import: Call me Kuchu
Nederland 2, 23.55-01.25 uur
Van Den Haag tot Amsterdam, van Zürich tot München en van New York tot San Diego; de Nederlandse oud-politicus Boris Dittrich reisde eerder dit jaar overal mee met de internationale vertoning van de Amerikaanse documentaire Call me Kuchu. Boris Dittrich, die nu bij Human Rights Watch werkt en zich inzet voor de rechten van lesbiennes, homoseksuelen, transgenders en biseksuelen, wierp zich op als beschermheer van deze documentaire over homofobie in Oeganda. Zelf komt hij er ook kort in voor. Bovendien ontmoette hij ooit de hoofdpersoon van de film: de Oegandese homo-activist David Kato.
Homofobie in Oeganda is wijdverspreid. De anti-homo-wetgeving van de voormalige Britse kolonisator is nog intact en dreigde de afgelopen jaren zelfs aangescherpt te worden. Eind 2009 diende parlementslid David Bahati een stringent wetsvoorstel in. Met genoeg steun van het parlement zou op homoseksualiteit een levenslange straf komen te staan. Dat niet alleen: ‘ernstige homoseksualiteit’ zou een halsmisdrijf worden en iedere ‘autoriteit’ die een praktiserend homoseksueel kent, maar niet aangeeft bij de politie, zou zelf de bak in draaien.
Dankzij het internationale protest dat volgde, kwam het wetsvoorstel in een la terecht. Dat vindt president Museveni niet erg. In de documentaire hoor je hem zijn frustratie uiten: ‘De premier van Canada kwam naar me toe om te praten. Waar had hij het over? Over de homo’s. Premier Gordon Brown kwam naar me toe. Waar had hij het over? De homo’s. Mevrouw Clinton belde me op. Waar had zij het over? Homo’s.’
Ondertussen is parlementslid David Bahati ervan overtuigd dat het buitenland miljoenen dollars steekt in een poging om Oegandese kinderen tot homoseksualiteit te verleiden. Dat gebeurt volgens hem met name op single-sex schools. Ook de Amerikaanse prediker Lou Engle, die tijdens een tour door Oeganda zijn steun uitsprak voor het wetsvoorstel, is overtuigd van de perverse invloed van de scholen. ‘De homoseksuele agenda veegt de vloer aan met ons onderwijssysteem,’ schreeuwt hij tijdens een openluchtbijeenkomst.
Evangelist Lou Engle kennen we nog van documentaire Jesus Camp uit 2006. Hierin was te zien hoe Amerikaanse kinderen op streng christelijke zomerkampen de dogma’s van de rechts-evangelische kerk bijgebracht worden. Zijn tegenpool is de Oegandese bisschop Christopher Senyonjo die juist tot tranen geroerd is door de strijd van de homobeweging. En ook hij beroept zich op een bijbelcitaat: ‘Er zijn geen Joden of Grieken meer, slaven of vrijen, mannen of vrouwen – u bent allen een in Christus Jezus.’
Call me Kuchu portretteert het gevecht van David Kato en zijn mede-activisten. De filmmakers willen nadrukkelijk laten zien dat zij geen weerloze slachtoffers zijn van de homohaat in Oeganda. Ze hebben zelfs een strijdleus, ontleend aan de Mozambikaanse vrijheidsoorlog: A luta continua. De strijd gaat door.