De Hogeweyk in Weesp lijkt een gewone buurt. Alleen: niet iedereen kan er zomaar uit. Zelfs CNN komt erop af.

World’s Untold Stories
CNN, 15.00-15.30 uur
en 22.30-23.00 uur

Het is ietwat vervreemdend: binnenkomen door glazen schuifdeuren en langs een receptie, om vervolgens weer buiten te staan, in een woonwijk zoals er zoveel zijn. Straatjes, huizen, een plein met fontein en buitenmeubilair, een supermarkt, restaurant, theater, kapper, bomen waaronder een bovenformaat schaakspel staat. Je wandelt er door het Vijverpark, langs de Boulevard, Passage en Korte Steeg, passeert een heer op leeftijd met twee net gekochte zakken krieltjes in zijn hand en een dame die bij het uitbureau kaartjes wil reserveren voor het pianoconcert van vanavond. Heel gewoon. Behalve dit: alle straten lopen dood op gesloten deuren, je kunt er nergens uit, behalve via diezelfde bewaakte doorgang. Want wie hier woont is dement, en moet derhalve binnen veilige muren blijven.
Een leven met dementie bestaat vooral uit verwarring. Daarom is er in Weesp voor een andere verpleeghuisvorm gekozen. Het hoge gebouw met lange dwaalgangen dat er stond ging tegen de vlakte om plaats te maken voor De Hogeweyk; verzamelnaam voor een buurt die sinds 2010 in 23 woningen 152 ouderen huisvest (gemiddelde leeftijd: 82 jaar) die daar in groepsverband en onder toezicht en met begeleiding (er werken, in wisseldiensten, 221 betaalde krachten en 140 vrijwilligers) min of meer leven zoals ze dat gewend waren. Ze doen boodschappen, koken zelf, maken praatjes en ommetjes, ze gaan uit.

Sanne van de Graafs eigenlijke werk is de in- en externe communicatie voor medewerkers, bewoners en hun familie, maar gezien het unieke concept van deze woonvorm heeft ze het ook nogal druk met de internationale belangstelling. Van de Graaf: ‘Duitsland, Australië, Frankrijk, Zwitserland, Brazilië; zowel media als collega’s overal vandaan willen weten hoe we dat hier doen.’ Want de kosten per bewoner zijn niet hoger dan in een ander verpleeghuis, maar het leven lijkt wel zoveel beter. Menswaardiger, dat vooral. ‘Zoiets als dit hoeft niet duurder te zijn, het is vooral een kwestie van anders denken, kijken en handelen.’
Wie in De Hogeweyk komt wonen wordt geplaatst in een huis met een leefstijl die zo dicht mogelijk komt bij de manier waarop het bestaan er voor de dementiediagnose uitzag. ‘Hier zie je een ambachtelijke woning, daarin zitten vooral mannen die met hun handen hebben gewerkt, timmerman waren bijvoorbeeld, ernaast is een Indisch huis. Daar zijn de tafels langer omdat er vaak familie aanschuift, en is het eten twee keer per dag warm.’ Het is het verschil tussen een konijnenhok naast de voordeur of twee boeddhabeelden op een muurtje. ‘En meer, binnen is er een totaal andere sfeer, er klinkt andere muziek, de inrichting verschilt, enzovoort.’ De overige woontypes zijn Goois (‘dat is op stand ja, men drinkt er wijn bij het diner en er zijn chocolaatjes bij de thee’), huiselijk, cultureel, stads en christelijk.
De Mozart-zaal heeft een muzieksleutel als deurklink, binnen luistert men onder kroonluchters en naast roodfluwelen gordijnen naar klassieke muziek. Even verderop geven twee oude houten deuren met glas in lood toegang tot een bruin café, inclusief toog, waar meegezongen wordt met smartlappen. Ook CNN kwam zich verwonderen en oriënteren en zendt onder de ronkende titel Dementia Village vanaf vandaag tot en met dinsdag een reportage over De Hogeweyk uit.