Ook voor mensen met psychische ziektes is er een kast. Ruby Wax zat daar ooit in en helpt nu anderen eruit te komen.

Koppen XL
Eén, 21.00-21.30 uur

Schrijver Joost Zwagerman, dj Ruud de Wild, cabaretier Mike Boddé, priester Antoine Bodar. Het is slechts een kort rijtje van bekende Nederlanders die bekend maakten dat ze lijden aan depressies. Het heeft er mede toe geleid dat de afgelopen jaren meer algemene bekendheid en begrip is gekomen voor psychische problemen. Desondanks is een ­Sire-campagne als ‘De hulplijn voor mensen zonder psychische ziekte’ kennelijk nog steeds nodig.
Aan de overkant van het Kanaal doet Ruby Wax baanbrekend werk op dit gebied. De comédienne werd bekend met haar cabaretprogramma’s en brutale interviewprogramma’s. Niemand mocht weten dat ze sinds haar tienerjaren worstelde met zeer zware depressies. Ook haar eigen kinderen vertelde ze niet wat er in haar omging. Ze moest zelfs opgenomen worden in de gerenommeerde psychiatrische instelling The Priory.
Tot ze op een dag verscheen op posters in de metro. Daarop stond: ‘Een op de vijf mensen heeft last van roos. Een op de vier mensen krijgt te maken met psychische ziekte. Ik had beide.’ Het leverde een golf van reacties op en langzamerhand groeide Wax uit tot ‘poster girl’ voor mensen met psychische problemen. Ze wil het onderwerp uit de taboesfeer halen en ging daarbij even ambitieus te werk als in de rest van haar carrière. Ze begon het sociale netwerk Black Dog Tribe, vernoemd naar de term die staatsman Winston Churchill voor zijn depressies gebruikte. Ze ging op tournee met een one woman show langs psychiatrische instellingen. Ze studeerde zelfs cognitieve psychologie aan Oxford. Dit jaar kwam het boek Sane new world uit, waarin ze op een persoonlijke en wetenschappelijke manier uitlegt hoe ze mindfullnesstechnieken gebruikt om haar eigen donkere momenten te vermijden.
En er is de documentaire Ruby Wax’s Mad Confessions. Daarin vertelt ze nogmaals haar eigen verhaal en maakt ze contact met drie lotgenoten, die nog niet ‘uit de kast’ zijn gekomen wat betreft hun psychische problemen. De 28-jarige Charlotte maakt rap carrière in de marketingwereld, maar ze durft bij haar nieuwe baan niet te vertellen dat ze last heeft van een dwangstoornis met smetvrees, en daarom liever niemand een hand geeft. Restauranteigenaar Johnnie deed mee aan een kookprogramma en toen hij daar afgebrand werd, viel dat hem dat zo zwaar dat hij zelfmoord overwoog. Ontwerper Derek heeft ook last van depressies en kon daardoor een tijd niet werken. Wax helpt ze alledrie om op hun werkplek te vertellen wat er met ze aan de hand is.