De snelst rennende en pratende cabaretier van Nederland is vijftig geworden. Tijd voor Dolf Jansen om te pieken.

Dolf Jansen: In topvorm
Nederland 1, 20.25-21.55 uur

Voordat Dolf Jansen vijftig werd, wilde hij ‘nog één keer zijn absolute topvorm bereiken’. Als atleet en artiest, maar ook als mens. Het persbericht van zijn nieuwe voorstelling rept over ‘een zoektocht langs masseurs met handen groter dan zijn hoofd, therapeuten anderszins, knijpers krakers knoeiers, van helemaal mindful naar full body experience.’
Maar verwacht van voorstelling Topvorm geen openhartig verhaal over de therapeutische sessies van Jansen. ‘Het leek me leuk om langs allemaal klankschaal-figuren en Chinese therapeuten te gaan,’ verklaart Dolf Jansen. ‘Maar uiteindelijk ontdekte ik dat er in mijn eigen verhaal over m’n trainen, voeding en lichaam zoveel meer zat. Het is een rijker thema dan ik dacht: de show duurt een uur en veertig minuten, maar ik had gemakkelijk drie uur kunnen vullen.’
De cabaretier ziet het lichaam als ‘de ultieme vrijheid’. ‘Of je zo veel eet dat je vergroeid raakt met je fauteuil, of tien keer per week hardloopt: iedereen is verantwoordelijk voor zijn eigen lichaam.’ ‘Hier ga ik het mee doen,’ dacht Jansen toen hij op veertienjarige leeftijd zijn dunne lijf in de spiegel bekeek. ‘Eigenlijk best een positieve manier van naar jezelf kijken, terwijl ik daarna heus nog wel eens onzeker was over mijn lichaam. Door nu terug te kijken op mijn leven realiseer ik me dat veel wat ik nu uitvind er al lang was. Mensen zijn zo druk moet het zoeken naar méér, terwijl je veel dingen al bij je draagt.’
Jansen graaft diep in zijn eigen verleden, van de gelatinegehaktballen van zijn moeder tot zijn eerste sportbroek en cassettebandje. In de Volkskrant-recensie van Topvorm stond daarom dat Jansen langzaam evolueert ‘van een klassieke cabaretier tot verhalenverteller, met trekjes van Freek de Jonge.’ Hij reageert: ‘Ik vind het leuker om waargebeurde grappige verhalen te vertellen dan om grappen te verzinnen. Deze vorm, met verhalen en poëzie, paste ook goed bij het thema. Mijn aankomende Oudjaarsconference kan echter zomaar weer snoeiharde stand-up worden.’

Hij was uiteindelijk zijn eigen therapeut. ‘Door het iedere avond opnieuw te vertellen, bleven de inzichten en grappen komen. Door de show samen met de zaal te maken, draaide ik nooit hetzelfde nummertje en bleef ik in topvorm.’ Het bereiken van de vijftig heeft daardoor minder impact op Jansen dan verwacht. ‘Een topvorm valt niet in cijfers uit te drukken, heb ik geleerd: niet in de eindtijd van een marathon, maar ook niet in leeftijd.’