Eén etmaal, één ruimte, één gast: Glenn de Randamie, alias Typhoon, is de eerste gast in een nieuwe reeks 24 uur met... 2014 was het jaar van Typhoon, en deze week is het Typhoon-week.

24 uur met...
Vrijdag, NPO 3, 20.25-21.25 uur
 
Zeven jaar duurde het voordat rapper Typhoon zijn tweede album af had. Een regen van positieve kritieken en een zegetocht langs de zomerfestivals volgde. Als kers op de taart werd het album uitgeroepen tot 3voor12 Album van het Jaar. Hij was dan wel nooit echt weg, maar inmiddels is de Zwolse rapper nu wel écht terug. Met zijn debuutalbum Tussen licht en lucht zette Glenn de Randamie (’t Harde, 1984) zich in 2007 op de kaart. Zijn naam had al een poosje rondgegonsd in hiphop-Nederland. Al in 2001 dook hij op in een nummer van Opgezwolle, toen al een van de veelbelovendste hiphopgroepen. Vervolgens won hij in 2004 de Grote Prijs van Nederland en tekende daarna bij het grootste hiphop-label van Nederland, Top Notch. Toch zou het nog drie jaar duren voor hij met zijn debuutalbum kwam. Toen werd al duidelijk dat hij graag de tijd neemt. Tussen licht en lucht werd alom geroemd om de bijna poëtische teksten, waarmee Typhoon zich onderscheidt van de rest.

Daarna duurde het dus even, zeven jaar, voordat er eindelijk weer een soloplaat uit kwam. Niet dat Typhoon stilzat, hij maakte met andere projecten verschillende albums en EP’s. Een andere reden voor het lange wachten op een tweede album was dat hij simpelweg op was. Het vele toeren en al die zijprojecten eisten hun tol. Hij verloor zichzelf in grote onderwerpen, zwierf tussen tijdelijke adressen, en ging uiteindelijk op reis naar Suriname. En die reis inspireerde hem mede tot die langverwachte opvolger.  

Liefde is de baas
Op Lobi da basi (2014), Surinaams voor ‘liefde is de baas’, blijkt Typhoon in de jaren na zijn debuut gegroeid. Waar hij op zijn debuut echt hiphop als basis nam en daarbij diverse andere stijlen gebruikte om de boel in te kleuren, lijkt hij nu per nummer voor een andere basis te gaan. De ene keer klinkt er reggae door, dan weer een Caribische calypso, om vervolgens via een kleinkunstbruggetje, wat jazz en flink wat Surinaamse blazers toch weer bij hiphop uit te komen.
In zijn teksten is hij misschien nog wel het meest gegroeid. Bijna ontregelend eerlijk over stukgelopen relaties, worstelingen met zijn geloof en natuurlijk over dat wat uiteindelijk het belangrijkst is: de liefde. Intussen is hij niet bang stelling te nemen. Belerend is hij soms, maar op een scherpe en tegelijk ontwapende manier. Zoals hij op ‘Van de regen naar de zon’ bijvoorbeeld de geschiedenis van het Nederlandse koninkrijk bejubelt, en tegelijk de zwarte bladzijden benoemt. Hoe er nu wordt omgegaan met vluchtelingen, de gruwelen van de slavernij – bijna terloops duidt hij de kern van de zwartepietendiscussie: ‘Zonder donker kan het licht zichzelf niet kennen, vandaar de onwetendheid rond 5 december.’
3voor12’s Atze de Vrieze omschrijft het zo: ‘Best bijzonder hoe Typhoon liefde kan prediken (maar echt letterlijk: preken) en betogen kan houden voor “oncoole”’ dingen als verdraagzaamheid (single “Hemel valt”) zonder dat je hem een klap voor zijn politiek correcte bek wilt geven, excusez le mot. Dat komt ongetwijfeld door die grote glimlach en het waanzinnige muzikale plezier dat hij en zijn grote band uitstralen.’ Daar zit wat in, maar ook de manier waarop de rapper de onderwerpen benoemt, maakt het verschil. Elk woord voelt afgewogen en komt duidelijk écht uit hemzelf. Hij is er niet alleen om de luisteraar een lesje te leren, het lijken vooral hersenspinsels die hem na lang wikken en wegen toch echt van het hart moeten. 
Slavernij

Niet alleen op ‘Van de regen naar de zon’ zingt Typhoon over de slavernij. Het is een belangrijk thema op het hele album Lobi da basi. Tijdens de Herdenking Slavernijverleden in 2013 kwam Typhoon erachter dat zijn familienaam, Randamie, niet op het monument stond. Gek, want zijn familie identificeerde zich altijd als nazaat van slaven. Na wat uitzoeken bleek het toch even anders te liggen. Aan zijn moederskant van de familie bleek dat te kloppen, maar de voorouders van zijn vader bleken zelf juist slaven gehad te hebben. ‘Opeens begreep ik waarom “wij” Nederlanders doen alsof de Tweede Wereldoorlog ons alleen is overkomen, terwijl er ook landgenoten waren die zich bij de NSB hadden aangesloten. Dat wordt vergeten, omdat het te pijnlijk is. Nu kwam ik er zelf achter: de bad guys zaten dus ook aan mijn kant?! Ik schrok ook. Ik was helemaal klaar met de dag, ik wilde naar huis, ik moest nadenken. Ik wilde er écht meer over weten, en tegelijkertijd voelde het als een bevrijding. Niets is zwart-wit,’ vertelde hij in een interview aan VPRO’s 3voor12. 

Stijlen
Op Lobi da basi staan aardig wat gastbijdrages. Zo doen de Zwolse rappers Sticks, Rico en zijn broer Blaxtar op verschillende nummers mee. Geen toeval, met hen zat Typhoon al op zijn vijftiende in hiphopgroep Rudeteenz. De groep zelf werd nooit echt groot, maar vormde uiteindelijk wel de basis voor de solocarrières van hemzelf en zijn broer en het enorm succesvolle Opgezwolle. Zijn oud-bandgenoten namen hem later weer op sleeptouw, hij mocht in 2005 mee met de legendarische Buiten westen-tour en duikt geregeld op op het podium bij Nederlands meest geroemde rapgroep.
Ook saxofonist Benjamin Herman is op het album te horen. Evenmin een onbekende, want met diens New Cool Collective maakte Typhoon in 2009 de EP ‘Chocolade’, waarop hij al een eerste stap maakte naar de rijke arrangementen die op Lobi da basi zo opvallen. Een andere opvallende bijdrage komt van André Manuel. Op de festivalhit ‘Zandloper’ duikt de tukker opeens met zijn schurende stem op. Volkomen onverwacht, maar tegelijk totaal op zijn plek. Exemplarisch voor het gemak waarmee stijlen samensmelten op de plaat.

Optreden gaat Typhoon ogenschijnlijk makkelijk af, in welke setting dan ook. Afgelopen jaar liet hij dat bijvoorbeeld zien in een stukje randprogramma van het Holland Festival, waar hij in een kroeg werk van de dertiende-eeuwse dichter Rumi voordroeg. Keer op keer kreeg hij zonder microfoon de hele kroeg stil. Telkens kwam er maar een klein groepje bezoekers binnen, en telkens luisterde al snel het hele café mee. Zonder microfoon, zonder stemverheffing. Dat talent zag je afgelopen jaar ook terug op alle grote festivals waar hij stond. Op Appelsap draaide hij de echte hiphopheads gek, op Into The Great Wide Open liet hij dansend tussen de kinderen de harten van half Vlieland smelten. En zelfs op een groot, druk festival als Lowlands kreeg hij het voor elkaar dat iedereen zich puur op hem focust en alles daarbuiten lijkt te vergeten. Het zou voor de meeste aanwezigen een zeldzaam hoogtepunt van het festivalseizoen blijken. 

Typhoonweek
3voor12 volgt Typhoon al jaren. Op 3voor12.vpro.nl/typhoon vind je onder andere een bijzonder openhartig interview van eerder dit jaar, concertregistraties op Lowlands en Into The Great Wide Open, alles over zijn Surinaamse roots en natuurlijk de 3voor12 Award 2014 die hij won voor Lobi da basi.
 
Inmiddels is Typhoon ook te zien bij De wereld draait door: hij is dit seizoen benoemd tot ‘huismuzikant’ en mag op elke laatste vrijdag van de maand laten zien wat hij muzikaal kan doen met de onderwerpen aan tafel. En of hij de voor hem anonieme kijkers thuis net zo makkelijk inpakt als wanneer hij ze kan zien.

Deze week is het Typhoon-week, zo lijkt het.
Zaterdag werd zijn afgelopen Lowlandsconcert uitgezonden op NPO 3, woensdag is hij co-host bij 3voor12 radio en vrijdag te gast in 24 uur met... Een hele dag is eigenlijk ook wel wat je er voor moet uittrekken, bij een man die zo lang op een album heeft zitten broeden. Gezien alle lagen in zijn teksten en zijn muzikale en literaire invloeden en overpeinzingen in het leven heeft hij vast genoeg te vertellen.