Vroeger kochten en verkochten handelaren de mooiste kleding van nog vroegerder per kilo. En toen werden de afdankertjes opeens hip.

Nooit meer slapen
NPO Radio 1, 0.00-2.00 uur
Op de grote omweg des levens belandt een mens op zonderlinge plekken. Zo kan het gebeuren dat je op een zomerochtend de etage uitruimt van een excentrieke heroïnejunk die zijn doodloopleven lang een obsessie cultiveerde voor zwartgallige muziek. In zo’n pand binnenstappen heeft tegelijkertijd iets spookachtigs, spannends en treurigs: alleen de persoon die er woonde is permanent afwezig. Zo is het soms, voor boedelopkopers van rommelmarkten en uitdragerijen: ze treffen het residu aan van een bestaan. Een oerwoud van zooi, met die enkele parels als beloning voor een afmattende, de spieren en botten tergende schoonveegklus.
Tot die lucratieve parels behoren tegenwoordig niet in het minst kledingstukken en accessoires uit bepaalde periodes van de twintigste eeuw. Van art deco-handtassen en elegante jarenvijftigmantels tot freaky sixtiesjurkjes en de inmiddels tot camp geworden uitdossingen die de jaren zeventig tot een dagelijkse kleurenkermis maakten – veel oude kleding is vintage, oftewel serieuze business geworden. Visvijver van – in volgorde van opkomst – ouderwetse voddenopkopers, idealistische geitenwollensokkenkringlopers en hipsterondernemers met een kien oog voor kek en prijzig.
Bijzonder textiel – vaak vervaardigd door couturiers van renommée – vindt al lang zijn weg naar gespecialiseerde veilingen. Het vinden van de parels in de zooi is inmiddels een kunst geworden.
Voor haar roman De voddenkoningin (Cossee, 2015) heeft Saskia Goldschmidt de veranderende en zeer competitief geworden wereld van de tweedehandskledinghandel als decor genomen. Titelheldin Koko – vervang de k’s door c’s en de modeconnectie is helder – legt zich, voordat vintage gemeengoed wordt, toe op het opsporen en opkopen van kwaliteitstextiel met karakter en verstelpotentieel. Vanuit haar rommelmarktkraam op het Amsterdamse Waterlooplein bouwt de jonge entrepreneur er een zakenimperiumpje mee op. Maar voor alle imperia geldt: eens komt de dag dat de constructie gaat wankelen.
Vandaag komt Goldschmidt, die al internationaal succesvol was met De hormoonfabriek (2012), in Nooit meer slapen praten over Koko’s vodden en vintage