Andere tijden
NPO 2, 21.20-22.00 uur
De dalai lama en Desmond Tutu zijn hem voorgegaan als het populaire NTR-programma College tour in 2012 Willem Holleeder uitnodigt. Enthousiaste studenten vuren vragen af op de veroordeelde ontvoerder en afperser. De sfeer in de universiteitszaal is soms geladen, maar regelmatig heeft Holleeder de lachers op zijn hand.
De keuze van de gast roept bij veel mensen vragen op. Zo vinden sommigen dat de media-aandacht voor Holleeder een vorm van misdaadverheerlijking is, die bovendien een verkeerde boodschap uitstraalt naar de jeugd.
De Andere tijden-aflevering ‘Holleeder op de vlucht’ biedt Willem Holleeder geen (helden)podium, maar duidelijk is wel dat in de periode waarin het onderwerp van de uitzending zich afspeelt, namelijk midden jaren tachtig, na de arrestatie van de toen nog onbekende Holleeder en Cor van Hout in Parijs, heel journalistiek Nederland al buitengewoon geïnteresseerd was in het tweetal.
Holleeder en Van Hout waren de twee hoofdverdachten die eerder met drie anderen biermagnaat Freddy Heineken en zijn chauffeur Ab Doderer hadden ontvoerd en miljoenen losgeld hadden geëist. Nadat de buit binnen was, waren Holleeder en Van Hout naar Frankrijk gevlucht. Omdat de zaak in Nederland hoog opspeelde, wilde de overheid dat het tweetal hier werd berecht. En dus startte men een uitleveringsprocedure.
Het uitleveringsverdrag tussen Nederland en Frankrijk stamde echter uit 1895 en was nog niet aangepast aan het nieuwe Europese Verdrag. Het begrip ‘mensenroof’ kwam er niet in voor. Wel ‘schriftelijke dreiging’, maar daar stond een veel lagere straf op – vier jaar – en niet de twaalf jaar die Holleerder en kornuiten anders voor ontvoering zouden kunnen krijgen. Een veel lagere straf was onacceptabel, en dus trok Nederland het uitleveringsverzoek in. Een nooit eerder vertoonde situatie; geen enkel land trok ooit een dergelijk verzoek in. Het tweetal kreeg vervolgens de status van ongewenste vreemdeling zonder geldig paspoort, dat noodgedwongen maandenlang in een soort lost in translation-achtige toestand ‘vast’ zat in Franse motels.
In de jaren tachtig verkeerden Heineken-ontvoerders Holleeder en Van Hout twee jaar in een juridisch vacuüm.
Op zeker moment wordt het criminele stel ‘geloosd’ op het Franse gedeelte van Sint-Maarten. Die maatregel pakt niet goed uit. De ‘dumpactie’ wakkert antikoloniale sentimenten aan bij de lokale bevolking. Demonstraties volgen en het tweetal moet het eiland ontvluchten. Ze keren terug naar Parijs en belanden daar in een gevangenis. En bij elke verplaatsing verhuist de voltallige entourage, die bestaat uit Nederlandse journalisten, beveiligers van ProSeco (het particuliere beveiligingsbedrijf van Heineken) en de Franse politie, mee.
Andere tijden keert terug naar deze periode. Toenmalig minister van justitie Korthals Altes, de voormalige advocate van Holleerder, oud-correspondent Philip Freriks, hoofd ProSeco beveiliging Arjo de Jong en Telegraaf-fotograaf Wim Hofman vertellen over hun rol tijdens het absurdistische juridische vacuüm waarin Holleeder en Van Hout terecht kwamen.
En ook toen bleek de aantrekkingskracht van Holleeder groot. Hij kwam altijd goed voor de dag en dronk zo nu en dan een biertje met een journalist of beveiliger. Het was het begin van een tijdperk waarin Holleeder zich ontwikkelde van onbekend broekie tot Nederlandse penoseheld, en ‘zelfs’ tot College tour-gast.