De VPRO documentaireprijs 2022 is vrijdag 7 oktober uitgereikt aan de crew van Filho. De documentaire vertelt het persoonlijke verhaal van filmmaker Tomas Ponsteen, die in 1994 als baby werd geadopteerd uit Brazilië. De prijs is voor de vijftiende keer door de VPRO uitgereikt aan de beste eindexamendocumentaire van de Nederlandse Filmacademie.

In Filho stelt Tomas Ponsteen de vraag centraal: is het een plicht van iedere geadopteerde om zijn of haar biologische moeder te zoeken? Ook als je die behoefte helemaal niet voelt?

Tomas is als baby geadopteerd uit Brazilië. Hij is tevreden met zijn leven zoals het nu is en voelt niet de behoefte om op zoek te gaan naar zijn biologische moeder. Maar er is veel te doen om adoptie, en de misstanden zijn groot.

Met elk nieuwsbericht dringt de vraag zich op: wat als ik niet vrijwillig ben afgestaan? En vooral: zou ik niet moeten onderzoeken waaróm ik geen behoefte voel om te zoeken? Deze vragen zijn het startpunt voor een reeks indrukwekkende ontmoetingen.

oordeel van de jury

Het oordeel van de jury, bestaande uit Ersin Kiris (programmamaker en presentator van DocTalks bij 2Doc.nl), Karen van Dijk (eindredacteur VPRO) en Barbara Truyen (hoofd documentaire VPRO): 'Het is een indrukwekkend verhaal dat we niet vaak zien en vanaf de allereerste minuut zaten we op het puntje van onze stoel om erachter te komen waar dit naartoe zou gaan.

'Alle departementen staan in dienst van de vertelling. En we zien dat het team van deze film er alles aan heeft gedaan om het dilemma dat centraal staat tot in de puntjes uit te diepen en de randen ervan op te zoeken.

'De regisseur draagt de verantwoordelijkheid van deze zoektocht en heeft veel oog voor de perspectieven van de geweldige personages. Steeds als we denken te weten wat er gaat gebeuren, zit er een nieuwe twist in het verhaal. We blijven achter zonder eenduidig antwoord, en het dilemma dreunt in onze hoofden nog steeds na.'

De documentaire kwam tot stand in samenwerking met omroep EO. De afstuderende crew van Filho bestaat uit Tomas Ponsteen (regisseur), Robijn Boekelman, Myrthe Laarakker, Roosje Vermeulen (productie), Katja van den Broeke (cinematografie), Alex Elsinga (montage), Felicia Koolhoven (sound design), Zoë Beekes (geluidsopname), Nancy Konijn (geluidsmixage), Luke van Aarle en Cinque Kelie (VFX supervisie), Mojan Alaiyeh (muziek).

over de VPRO-documentaireprijs

Met de VPRO documentaireprijs wil de VPRO jong documentairetalent stimuleren. De prijs wordt toegekend aan het team dat op de Nederlandse Filmacademie de beste eindexamendocumentaire realiseert. De jury kijkt altijd naar het geheel. Hoe komen alle verschillende afstuderende disciplines binnen de documentaire tot zijn recht? De prijs bestaat uit een Golden Ticket naar een documentairefestival. Hier kunnen de makers inspiratie op doen, films bekijken, masterclasses volgen en krijgen zij een introductie in de internationale documentairemarkt.