Rusland probeert stukje bij beetje land af te pakken van Georgië. De Chevsoeren, traditioneel grensbewakers van het land, zien het met lede ogen aan. Aan de grens met Zuid-Ossetië zijn buren soms met prikkeldraad van elkaar gescheiden.

Hoge bergen vormen een natuurlijke grens tussen Georgië in het zuiden, en Rusland in het noorden. Maar dit is de Kaukasus, en landsgrenzen zeggen niet alles. Er leven allerlei volkeren, die zich niet altijd even verbonden voelen met het centrale gezag. Neem de Osseten. Hun gebied kwam in de Sovjettijd deels in Rusland, en deels in Georgië te liggen. Die waren verenigd in de Sovjet-Unie, dus tot grote spanningen leidde dit niet. Tenminste, niet openlijk.

Dat veranderde allemaal vanaf 1990. De Sovjet-Unie viel uiteen, Georgië werd een onafhankelijk land. Maar Georgië viel zelf ook een beetje uiteen. In het westen scheidde Abchazië zich af, in het noorden Zuid-Ossetië. Niet zonder slag of stoot uiteraard; de Abchazische burgeroorlog was bloedig en in een etnische zuivering werden honderdduizenden Georgiërs verdreven. (ZIE LINK Diogenes)

In Zuid-Ossetië ging het aanvankelijk ook hard tegen hard, maar werd al snel een wapenstilstand overeengekomen, met Rusland als bemiddelaar. Daarna bleef het ogenschijnlijk rustig. Intussen kregen veel Zuid-Ossetiërs wel een Russisch paspoort, en de Georgiërs in het zelfde gebied niet. In augustus 2008 barstte de bom. Georgische troepen trokken Zuid-Ossetië binnen, volgens eigen zeggen om een einde te maken aan voortdurende beschietingen. Russische troepen reageerden onmiddellijk en verdreven de Georgiërs niet alleen uit Zuid-Ossetië, maar trokken ook diep Georgië in.

Die Russische soldaten en tanks zijn weer vertrokken, maar een grote groep Georgische vluchtelingen bleef. Jelle bezoekt enkele van hen. Ze hebben weinig hoop op terugkeer. 'In elk geval zolang Poetin er zit.' We zien ook verschillende grenswachters, die allen behoren tot het volk der Chevsoeren. Zij zien de grens wandelen, maar zijn niet van plan zich zomaar door de oprukkende Russen te laten verdrijven.

Jan Blokker en Jelle BC

Wat Jelle BC in deel drie doet (langs de grens) deed Jan Blokker meer dan twintig jaar geleden voor het programma Diogenes. In de serie hieronder reist hij ook af naar Georgië en de grens met Abchazië. Soldaten laten hem weten dat de kaart die Jan heeft meegneomen niet klopt. Want Abchazië hoort niet bij de Russische Federatie, maar bij Abchazië! Ze trekken met potlood nieuwe lijnen op zijn kaart. Jan is op dezelfde plek als Jelle in deel 3 van de serie De bergen achter Sotsji. Duidelijk wordt hoe veel generaties al geraakt worden door het grensconflict.

Summer of War

Op 17 november 2008, iets meer dan drie maanden na de oorlog, zond Tegenlicht de uitzending 'Jong in Georgië' uit. Vier jonge getalenteerde Georgische filmmakers laten elk zien hoe zij de oorlog met Rusland van afgelopen zomer hebben ervaren.

We volgen de 27-jarige minister van Landbouw, die deel uitmaakt van misschien wel het jongste kabinet van de wereld. De neef van een van de makers, een scenarioschrijver, werd opgeroepen tot reservist en werd de eerste dag van de oorlog al geraakt en gedood door een Rusische raket. Hij maakte een hedendaagse Romeo en Julia over zijn leven.

Ook zien we het leven van filmmaker Zaza, hij wordt niet opgeroepen maar denkt na hoe hij een nieuwe film kan maken. Tenslotte een film van maker Salomé, die het nieuwe leven van een neergestort vliegtuig verfilmd.

Van Moskou tot Magadan: Abchazie

Jelle Brandt Corstius ging in 2010 naar Abchazië, het land dat zich afscheidde van Georgie in de jaren negentig. Hij was er op de dag dat ze jaarlijks hun onafhankelijkheid vieren, 30 septmeber. Die onafhankelijkheid wordt trouwens alleen door Rusland, Nicaragua en nog wat kleine landjes zoals Tuvalu erkend.

In dit deel, dat valt in de serie van Moskou tot Magadan, krijg je een goed beeld wat de gevolgen zijn van de oorlog in 2008 tussen Georgie en Abchazië (en officieus Rusland die Abchazië hielp). Jelle vraagt een van de oud strijders of hij denkt dat er ooit weer een oorlog komt. De man denkt van niet, omdat Rusland de grens zo goed bewaakt. Langs die grens trekt Jelle nu dus in deel drei van De bergen achter Sotsji.