De regen tikt tegen het raam. Een meeuw krijst in de verte. Iedereen draagt sloffen en houdt zoveel mogelijk zijn adem in. Midden in Blankenberge, op een kleine zolderkamer zijn De Blankenberge Tapes tot stand gekomen.

Pascal van Hulst en Tom Hofland

Wij zijn Tom Hofland en Pascal van Hulst, de makers van de podcast De Blankenberge Tapes. Naast makers zijn we ook fervent radio -en podcastluisteraars. Het viel ons op dat fictie op de radio in veel gevallen de kunstmatigheid niet ontstijgt. Je hoort dat de acteur een tekst heeft gekregen en deze voordraagt in plaats van een verhaal vertelt. Met andere woorden: je gelooft het vaak niet.

In 2016 zijn we begonnen met een onderzoek naar documentair-fictie. Hoe kun je ervoor zorgen dat je een prachtig, maar verzonnen verhaal zo vertelt dat het lijkt alsof je naar een documentaire luistert. Goede sprekers zijn een fijn startpunt, maar een goed scenario blijkt cruciaal te zijn.

In datzelfde jaar maakten we de driedelige podcastserie Babylon: over het fictieve verhaal van Rob die in een klein Tsjechisch dorpje een vreemd mysterie ontdekt. Luisteraars van Babylon wisten dat we alles zelf hadden ingesproken en toch rees na afloop bij de meesten de vraag: was dit fictie of was dit een documentaire?

Zoals gezegd: een goed scenario is cruciaal. Voor ons blijkt zelfs geen scenario het beste scenario. Er is spreektaal nodig, deze kun je niet opschrijven en door acteurs laten uitspreken. Er zijn krakende hersens nodig die een verhaal proberen te vertellen en dit is niet in woorden te vatten. Dus smijten we het scenario weg en beginnen we simpelweg met praten. Met alle taalvouten, gezegdes, twijfels en onderbrekingen die daarbij horen. Toen ging het leven.

Terug naar de zolderkamer. Hoe ziet zo’n opnamedag er dan precies uit?

Tom zit op een krakerig houten stoeltje, met een koptelefoon op zijn hoofd, tafel vol apparatuur voor zijn neus en een microfoon voor zijn mond. 

Pascal zit op bed met stapels pennen en papieren. Hij schrijft driftig mee, knikt met zijn hoofd en probeert de spreker op inconsequenties te betrappen.

'Een goed scenario is cruciaal. Voor ons blijkt zelfs geen scenario het beste scenario.'

Een acteur zit op een grote leren stoel voor een microfoon. Hij heeft een week geleden het levensverhaal van zijn personage gekregen. En dat verhaal kent-ie nu door en door. Het is alsof je wordt gevraagd om Roodkapje te vertellen. Je moet erover na denken, maar kent het verhaal uitstekend. Aan de hand van vragen, die de acteur dwingen in geuren en kleuren te vertellen, is stukje bij beetje De Blankenberge Tapes opgenomen.

De Blankenberge Tapes zijn ter plaatste opgenomen. De acteurs hebben het hotel, de boulevard, het café van Joseph en het strand allemaal ervaren. Hierdoor beschreven zij allen dezelfde geluiden, geuren en beelden. Daarnaast is het gewoon gezelliger om met z’n allen in een huisje aan het strand te zitten dan in een studio in Hilversum. Mocht je de locaties willen bezoeken, dan raden we aan om niet zoals wij in februari te gaan, maar in de zomer.

Sterre van Sprundel

Johan Heldenbergh