Het Spoor Terug
Achter slot en grendel 2: Resocialisatie
Deel twee van een drieluik over de geschiedenis van het gevangeniswezen in Nederland. In dit deel: de modernisering van het gevangenisstelsel vanaf de nieuwe 'beginselenwet' uit 1951.
Doordat tijdens de Tweede Wereldoorlog vele vooraanstaande Nederlanders in gevangenissen belandden, drong na de bevrijding het besef door dat de gevangenisstraf gehumaniseerd moest worden. In plaats van boetedoening kwam de resocialisatie van de gedetineerden centraal te staan. In 1953 wordt resocialisatie bij wet vastgelegd: De gevangenisstraf moet gedetineerden voorbereiden op terugkeer in de maatschappij. Ontspanning, onderling contact en scholing werd mogelijk. Therapeuten van allerlei disciplines overstroomden de gevangenissen. In de loop van de jaren '50 komen er steeds meer professionele hulpverleners en er worden aparte inrichtingen geopend voor gevangenen met specifieke problemen. Ook de reclassering wordt steeds professioneler aangepakt. In 1970 wordt de Bond van Wetsovertreders opgericht, in 1970 komt er officieel beklagrecht, weer twee jaar later verschijnt de Bajeskrant.
Interviews hierover met:
- diverse (ex-)gedetineerden: Piet van Weezel, dienstweigeraar Jan van Luyn, Daan ter Haar, Ko de Groot;
- professor I.A. Diepenhorst, die onderzoek deed naar de situatie in gevangenissen en als hoogleraar strafrecht betrokken is bij het gevangeniswezen;
- M.A. Petersen, inspecteur gevangeniswezen;
- Johannes Kroos, hulpverlener neurotische delinquenten en later humanistisch raadsman;
- Hans Toussaint, reclasseerder;
- cipier Toon Haksteen.
Uitgebreidere documentatie aanwezig in VPRO archief