OVT
Wekelijks geschiedenisprogramma met discussies, reportages en ooggetuigenverslagen.
In deze aflevering achtereenvolgens de volgende onderdelen:
-Terugblikken op het afgelopen jaar, het is al zo oud als de jaartelling, en vandaar dat OVT er één uit het archief heeft gepakt: het is een terugblik van precies 62 jaar geleden, van 4 januari 1936, uit het toen populaire cabaretprogramma van Thomasvaer en Pieternel, toen vertolkt door Fie Carelsen en Anton Roemer. Een terugblik op het jaar 1935 dus, een jaar dat net als 1997 vooral in het teken stond van de dood van een over de hele wereld geliefde Koninklijke vrouw: Koningin Astrid van België
-De columnist van de maand januari Salvador Bloemgarten, auteur van boeken over Joods Amsterdam. Column over geschiedschrijving en het functioneren van het geheugen daarbij.
-De sociale wetenschappen bestaan in ons land 50 jaar. In januari 1948 begon aan de Universiteit van Amsterdam de zogenaamde Zevende Faculteit, de PSF, de Politiek Sociale Faculteit. Vanaf a.s. donderdag zal aan dit jubileum zowel aan de Universiteit zelf als in De Balie uitgebreid aandacht worden besteed. In OVT aandacht voor de ontstaansgeschiedenis van die Politiek Sociale Faculteit en over de hoogtijdagen in de jaren 60 en 70. Marnix Koolhaas praat met met Alex Geelhoed, medewerker van de Faculteit, die zich heeft in het politieke getouwtrek rond de oprichting, en met Leo Biegel, in 48 als student aan de PSF begonnen en er in 1989 als hoogleraar geëindigd: In 1948 begonnen of eigenlijk al in het studiejaar 47/48, maar de eerste plannen werden al vrij snel na de oorlog ontwikkeld. Plannen, die op 27 februari 1946 door de pedagoog en filosoof prof. Kohnstamm als volgt voor de radio bekend werden gemaakt. (HA-fragment)
-Het zijn Nederlandstalige namen, maar wel heel eigenaardige. Wijntak, Havertong of Bouterse bijvoorbeeld, typisch Surinaamse namen die je bij andere Nederlanders van al of niet buitenlandse origine niet tegen zult komen. De oorsprong van die namen blijkt curieus en fascinerend te zijn, zo ontdekte historicus Alex van Stipriaan, die met verslaggever Gerard Leenders Suriname bezocht. Tot aan 1863, het jaar waarin de slavernij werd afgeschaft, werden zo’n 220.000 slaven door de West-Indische Compagnie als handelswaar vanuit West-Afrika naar Suriname gedeporteerd. Bij aankomst werden ze verkocht, en kregen meteen een nieuwe naam, zo legt Alex van Stipriaan uit op een verlaten Surinaamse plantage uit.
-rubriek: 'Het Spoor Terug'. (is apart opgenomen in Woord.nl)
Eind augustus 1948 reisde een tiental Nederlanders naar het Poolse Wrocklaw, waar een vredescongres werd gehouden. Deze door Moskou gedomineerde bijeenkomst met 400 kunstenaars en intellectuelen uit vele landen moest een dam opwerpen tegen de Koude Oorlog. Drie van de Nederlandse deelnemers aan dat congres zijn nog in leven, te weten schrijver Theun de Vries, hoogleraar sociologie Wim Wertheim en de musicoloog Eberhard Rebling. Hans Olink sprak met hen en met Cees van den Heuvel, voormalig BVD-functionaris in die tijd.
Uitgebreidere documentatie aanwezig in VPRO archief
Presentatie Marnix Koolhaas