Zo kunnen boeren hun land biodiverser maken
VPRO Tegenlicht Kort
‘Het gaat slecht met de biodiversiteit in de wereld, en ook in Nederland. Planten- en dierensoorten verdwijnen, en dat is eigenlijk een probleem voor iedereen. Want als er één ding de oplossing voor alles is, dan is het wel een rijke natuur. Pandemieën, droogtes, hittegolven, een stijgende zeespiegel, overstromingen, landbouwplagen: allen kunnen worden tegengegaan door meer ruimte te geven aan een biodiverse natuur.
Maar hoe doe je dat in Nederland, een land dat bijna letterlijk van kavels en monoculturen aan elkaar hangt?
Jaap Dirkmaat is natuurbeschermer, autodidact en directeur van de VNC, de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap, dat een Deltaplan voor het landschap ontwikkelde. Dirkmaat pleit voor een simpele ingreep in Nederland om de verdwijnende soorten te laten terugkeren in het landschap: de vlechtheg, horizontaal gevlochten takken waar van alles omheen groeit.
Die heg (Tūn in het oud-Germaans) wordt al zo’n 20.000 jaar door mensen gemaakt over de hele wereld. Heggen zijn volgens Dirkmaat een harmoniemodel waarbij mens en natuur van oudsher samenwerken: jij zorgt goed voor de heg en in ruil daarvoor zorgt de heg dat jouw vee binnen blijft. Een stuk natuurlijker dan het uitrollen van prikkeldraad. Dirkmaat neemt ons mee door de Ooijpolder bij Nijmegen, als voorbeeld van hoe landschap nieuw leven ingeblazen kan worden.’