Black Flower, Lady Gaga, Voces8, Sandy Denny, Pierre Dunker Quartet, Tom Sanderman

opmerkelijke nieuwe releases

CD Artifacts (Zephyrus) - Black Flower
De Belgische groep Black Flower maakt lekkere ethiojazz, en ook op het nieuwe album Artifacts blijft de band rond saxofonist en fluitist Nathan Daems dat ook volop doen. Maar dan wel op een steeds spiritueler vlak. Dat is niet alleen te merken in het begeleidend schrijven in het cd-boekje maar ook in de sound van de band. De groove is er zeker nog, maar Black Flower biedt meer plaats aan psychedelica, aan folklore en aan experiment. Daems heeft zijn instrumentkeuze uitgebreid met ney (Persische fluit), washint (Ethiopische fluit) en kavel (fluit van de Balkan). Het resultaat is rijke ethiojazz die boeit en verleidt. MvH

CD Joanne (Interscope) - Lady Gaga
Wat doet Lady Gaga in de rubriek met nieuwe cd’s van Vrije Geluiden? Wel, in de afgelopen tien jaar is Gaga een van de meest interessante vrouwen aan het popfront gebleken. Ze schrijft haar muziek zelf, zingt tijdens concerten live, zonder gebruik van autotone (wat tegenwoordig uniek is) en blijft zich altijd doorontwikkelen. Na een aantal platen met heftig overgeproduceerde elektronische pop, wat haar superhits als Born this Way en Bad Romance opleverde, bracht ze in 2014 een jazzplaat uit met Tony Bennett. Nu maakt Gaga de stap naar een meer Amerikaanse sound: rock, roots, americana, maar wel vooral pop natuurlijk. Interessante inbreng komt van mede-schrijvers als Mark Ronson, Father John Misty, Josh Homme, Beck (!) en Florence Welsh. Niks natuurlijk voor liefhebbers van klassiek en jazz, maar popfanaten-met-goede-smaak zullen openstaan voor nummers als John Wayne, Sinner’s Prayer en Come to Mama. Dat materiaal staat niet op YouTube, wel deze meer conventionele powerballad. MvH

CD Nomads (Dunker Marcus Music) - Pierre Dunker Quartet
Vorig jaar kreeg bassist Pierre Dunker een telefoontje: of ie even met trompettist Avishai Cohen wilde samenspelen bij de tv-opnames van Vrije Geluiden. Dunker had Cohen nog nooit ontmoet. Maar dit verzoek paste prima in zijn ambitie om in Nederland door te breken als jazzmuzikant. Bassist Pierre Dunker groeide op in Curaçao waar hij als autodidact eerst de elektrische gitaar leerde bespelen en daarna overstapte op de bas. De opnames met Cohen voor Vrije Geluiden verliepen vlekkeloos, en ondertussen stelde Dunker zijn Nederlandse kwartet samen met wie hij zijn cd Nomads opnam. Naar eigen zeggen is Dunkers jazz doorspekt met de Caribische en Latijns-Amerikaanse pulse. Lekkere straight-ahead, vinden wij, in de bezetting bas, sax, piano en drums met her en der fraaie tropische invloeden. Mooi is het stuk Avi. MvH

CD Winter (Decca Classics) - Voces8
Alles klinkt altijd maar perfect bij Voces8, het Londense koor dat met z’n achten klinkt als een veertigkoppig koor. De stemmen zijn perfect op elkaar ingespeeld, de symbiose is perfect, de productie is perfect. En de cd’s zien er perfect uit. En dat is best wel eens irritant. Zo’n groep waar geen randje aan zit, geen haakje om je vinger aan open te halen of ruw eindje om je aan te schaven, dat gaat maar vervelen. En dat is bij Voces8 ook vaak zo: slaapverwekkend perfect. Tot het winter wordt . De nieuwe plaat van het koor zou zomaar de soundtrack kunnen zijn van een winterse natuurdocumentaire. Je hoort de serene stilte en rust die het seizoen kan hebben, de eindeloos witte landschappen en de kale bomen. Ze zitten in de muziek van Peteris Vasks, Francis Pott en Arvo Pärt. En af en toe wordt het ineens levendig, dan giert er een ijzige wind over de vlakte en schiet er hier en daar een poolvos weg. IJzige muziek voor bij de centrale verwarming, zegmaar. Muziek die niet verder niet zo veel van je vraagt, behalve een warme trui en een goedbedoelde beker warme choco. En dat mag ook wel eens een keertje. TK

CD I’ve always kept a unicorn (Island) - Sandy Denny
Ze zeiden het allemaal tegen Sandy: ‘maak nou eens een album helemaal in je eentje. Geen productionele gladstrijkerij, geen blazers, geen strijkers. Alleen jij, met een gitaar.’ Iedereen zei het, collega’s, producers, dj’s en vrienden. Maar Sandy Denny durfde niet. Te onzeker over de kracht van haar stem verschuilde ze zich, met wisselend succes, vier soloplaten lang achter gijmiddel uit het mengpaneel van de technici. Dat al dat plamuur en die stopverf alsnog een paar prachtige platen opleverde, ligt volledig aan de werkelijk ongelooflijke stem van Sandy. Nu is er dan I’ve always kept a Unicorn, een moedige poging van een paar samenstellers om deze historische misser recht te zetten. De compilatie bestaat volledig uit akoestisch werk. Sandy zingt, en begeleidt zichzelf op gitaar of piano. Zo horen we in ruwe vorm hoe mooi het had kunnen zijn, zo’n plaat voor Sandy alleen. En mooi is het. Met weemoed denk ik aan alle platen die er nog hadden kunnen komen, als Sandy niet noodlottig ten val was gekomen op 31-jarige leeftijd in 1978. Gelukkig is er nog deze dubbel-cd, van een artiest die met iets meer zelfvertrouwen minstens zo groot had kunnen worden als Joni Mitchell. TK

CD The River Beneath Us (Alaska Records) - Tom Sanderman
De jonge Tilburgse saxofonist Tom Sanderman won in 2015 de Jacques de Leeuwprijs voor jonge talenten aan de Fontys Hogeschool voor de Kunsten, waar hij in dat jaar afstudeerde bij Ties Mellema. Minimal music is de grote liefde van Sanderman, en dat is niet zo’n vreemde combinatie als je weet dat de saxofoon in de ontwikkeling van de minimal een belangrijke rol heeft gespeeld, zeker bij La Monte Young en Terry Riley, die zelf bedreven rietblazers waren. The River Beneath Us is van de hand van de Nederlandse componist Anthony Fiumara, die het stuk speciaal voor Tom Sanderman schreef. Een mooi vierdelig werk voor tenorsaxofoon, gecombineerd met drie stukken op de sopraansax, van Steve Reich, Terry Riley en Philip Glass. Vergis je niet, dit CD’tje heeft niet het zwijmelende sfeertje van lekker makkelijke ostinato ritmes dat soms met minimal wordt geassocieerd. Betoverend is het wel, voor wie zich bijvoorbeeld laat meenemen door het vroege voorbeeld van phase-shifting in Reich’s ‘Reed Phase’ (1966) of het vlechtwerk van Riley’s Dorian Reeds. Een pracht van een debuut-CD van de jonge getalenteerde saxofonist, die trouwens nog pas vorige maand in New York speelde met het befaamde Bang on a Can. AvN