Architectuurcriticus Bernard Hulsman komt binnen korte tijd met twee boeken over Nederlandse architectuur: Double Dutch en Het rijtjeshuis. Hij schuwt daarin niet om stelling te nemen.

De timing is een beetje ongelukkig voor de schrijver, twee boeken die bijna tegelijk uitkomen. Maar het levert wel gespreksstof op. Bijvoorbeeld over het rijtjeshuis, een manier van wonen die soms wordt bestempeld als kleinburgerlijk. Hulsman neemt het juist voor dit type op in zijn toepasselijk genaamde Het rijtjeshuis: hij vindt het een goede oplossing wanneer je het probleem hebt dat veel mensen op een kleine ruimte huisvesting nodig hebben. Rijtjeswoningen zijn goedkoop, er is plek voor een tuin, de kinderen kunnen buitenspelen en je hoeft niet over te gaan op hoogbouw. In Nederland zijn vier van de zeven miljoen huizen dan ook rijtjeshuizen. Als je ze achter elkaar zet krijg je 16.000 kilometer aan huizen: van Amsterdam naar Beijing en weer terug.

Double Dutch neemt ons mee in de geschiedenis van de Nederlandse architectuur vanaf 1985, van de 'schraalheid' in het midden van de jaren tachtig, tot de explosie van 'superdutch' rond de eeuwwisseling. Het beschrijft ook de polemiek tussen architecten en de invloed van besturen en beleidsmakers op ons straatbeeld – het is goed te merken dat Hulsman van huis uit politicoloog is.

Hij nodigt bijvoorbeeld uit tot debat door Rob Krier aan te wijzen als meest invloedrijke architect van de 21^e eeuw. Krier pleit voor meer traditionalistische ontwerpen in de Nederlandse architectuur, terwijl dit onder sommigen wordt gezien als een populistisch idee. Het zijn namelijk de ‘gewone mensen’ die in graag bakstenen huisjes met rode daken wonen. In een rijtjeshuis dus.

De tweede gast die aanschuift bij Boeken is dichter, schrijver en beeldend kunstenaar Miek Zwamborn. Zwamborn is altijd op zoek naar een bijzonder project en dit keer kwam daar de roman De duimsprong uit.

Voor haar debuutroman Oploper verbleef ze een paar maanden op een booreiland, en de research voor haar tweede roman Vallend hout bestond uit het meelopen bij een boomchirug. Nu komt Zwamborns derde roman uit, en haar onderzoek heeft zich dit keer gericht op een befaamde professor in de geologie: Alfred Heim (1849-1937). Zijn brieven en kaarten bestudeerde ze in het ‘Spezial Sammlung’-archief aan de universiteit van Zürich. Er kwam een veelzijdig boek uit, met tekst en foto’s.

Onderwerp van het verhaal is een naamloze verteller, die haar vriend Jens kwijtraakt nadat ze samen een Alpentop hadden beklommen. Uit het veld geslagen gaat ze hem zoeken langs de routes die ze samen door de jaren heen bij hun beklimmingen volgden. Ze kan hem nergens vinden, maar wel duiken er steeds sporen op van Heim, die gefascineerd door het gebied prachtige Alpenmaquettes en secure kaarten maakte. Zo is dit verhaal een verzameling van overblijfselen en sporen, waarbij Zwamborn haar talent laat gelden om het bijzondere te zien in het aardse.

Bekijk hier een fotoproject van Miek Zwamborn van precies een jaar geleden, over Sinterklaas in de Alpen. De foto's zijn gemaakt tijdens haar verblijf in de bergen, waar ze research deed voor haar boek.