geknakte levens, beeldschone dans

Onder invloed van associate artist Faustin Linyekula kent de dansprogrammering dit jaar opmerkelijk weinig usual suspects. Het zijn doorgaans witte en westerse dansers en choreografen die de dienst uitmaken – de laatste tien jaar bijvoorbeeld William Forsythe, Anne Teresa De Keersmaeker (ook dit jaar present), Pina Bausch, Alain Platel, Boris Charmatz en, vaste gast, Het Nationale Ballet. Hedendaagse dans waarin persoonlijke emoties of politieke boodschappen meestal niet, soms indirect en geabstraheerd vorm krijgen in een diepere laag. Bausch en Platel wijken nog het sterkst af van dit profiel. 

Deze editie is dat anders. De bewogen geschiedenis van het Afrikaanse continent en hoe die doordreunt in de hedendaagse sociale en politieke problemen komt in bijna alle voorstellingen terug. Afrikaanse choreografen hebben vrijwel zonder uitzondering urgente verhalen te vertellen over hun leven, hun maatschappij, hun land.

Toch zijn de specifiek Afrikaanse geschiedenissen vaak in een deels Europese stijl gegoten: associatief, niet lineair verhalend. Veel vooraanstaande Afrikaanse choreografen hebben dan ook in Europa gewerkt of gestudeerd. Vaak liggen voormalige koloniale relaties ten grondslag aan dergelijke interculturele banden. De invloedrijke Senegalese Germaine Acogny werkte bijvoorbeeld in Frankrijk, dat al jaren op Afrika gerichte culturele programma’s en uitwisselingen heeft. Gregory Maqoma, een van de topchoreografen van Zuid-Afrika, studeerde aan P.A.R.T.S., de door de Belgische Anne Teresa De Keersmaeker opgerichte dansacademie, en heeft ook een sterke relatie met het Londense Sadler’s Wells Theatre.   

De artistieke beïnvloeding is wederzijds; in Afrikaanse handen krijgen Europese praktijken vaak een verrassende twist. Omgekeerd zoeken Europese choreografen, onder wie Platel, de culturele wisselwerking doelbewust op. Het Holland Festival toont hoe uiteenlopend de resultaten van die kruisbestuiving kunnen zijn.