Alhoewel we het zwaar te verduren hebben door corona, houdt onze gezondheidszorg zich nog moedig staande in de crisis. We kunnen er van op aan dat de meeste mensen die dringend behandeld moeten worden dat worden. Ook al hebben ze geen corona. Maar wat gebeurt er als de zorg echt instort?

slecht nieuws

verzwegen schulden

De Grieken hebben het al eens meegemaakt dat de gezondheidszorg voor een groot deel van de bevolking niet meer werkt. 

In navolging van de wereldwijde economische crisis van 2008 komt ook Griekenland in een grote crisis waarvan de naweeën in het land nu nog steeds voelbaar zijn. Alleen blijkt er in 2009 in Griekenland veel meer aan de hand te zijn dan in andere Europese landen. Het land kampt met gigantische staatsschulden waar jarenlang alleen een klein groepje Griekse politici iets van af wist. 

De EU wil Griekenland helpen om de crisis uit te komen met financiële steunpakketten op voorwaarde dat het land grote bezuinigingsmaatregelen gaat nemen. Vooral op publieke voorzieningen als de zorg wordt onevenredig hard bezuinigd. 

Omdat veel Grieken alleen zijn verzekerd als ze werken, en veel mensen hun baan zijn verloren, is de zorg vaak te duur. 

© EPA/ORESTIS PANAGIOTOU

Het Erythros Stavros ziekenhuis in Athene in 2010, waar noodbedden in gangen werden gezet omdat er geen plek was om te behandelen

als de zorg instort

© EPA/ORESTIS PANAGIOTOU

In de Helliniko-klinieken werden medicijnen bekostigd door donaties en werden patiënten behandeld door medisch geschoolde vrijwilligers

doodgaan aan een beenoperatie

In 2009 begint de crisis in de Griekse zorg nog maar net. Die crisis gaat jaren door doordat de bezuinigingen steeds groter worden.

In 2017 is er in het Zakynthos-ziekenhuis voor elke veertig patiënten slechts één zuster te vinden. Mensen gaan er dood aan slecht ontsmette beenoperaties. Op de intensive care-afdeling zijn er 150 bedden wegbezuinigd. Ook is er een groot tekort aan dokters en medische apparatuur. 

In de krant Eleftheros Typos vertelt arts Leonidas Sediris op 29 mei 2017 dat hij in het provinciale ziekenhuis van Ikaria vaak werkweken heeft van 116 uur. Andere artsen in Griekse ziekenhuizen in Athene maken vaak shifts van veertig uur. 

de arts die bleef

niet verzekerd

Cardioloog Giorgos Vichas herinnert zich nog levendig hoe een patiënt dringend een levensreddende hartoperatie moest ondergaan. De cardioloog pakte een defibrillator en drukte het ding op de borstkas van de patiënt. Precies op dat moment stormde er een schuldeiser binnen. Of Vichas niet meteen op wilde houden: de operatie zou te duur zijn voor de man, die niet verzekerd was.

Die patiënt was niet de enige. Veel Grieken waren alleen verzekerd als ze werk hadden. En dat was nou precies het probleem. Tijdens de crisis kon de cardioloog het niet over zijn hart verkrijgen om niets te doen, zoals de andere artsen. 

© Pierre Rezus/ VPRO

Giorgios Vichas met zijn dochter Nardos

gratis klinieken

Griekse artsen konden geen goed betaald werk vinden meer in Griekenland. Het land had immers aan een paar dure Atheense privéklinieken wel genoeg. De andere klinieken konden geen droog brood verdienen aan alle zorgmijders en wanbetalers. Meer dan 18.000 artsen verlieten het land. 

Dokter Vichas bleef in Athene en richtte de Helleniko-klinieken op waar iedereen gratis terecht kon. In 2015 wilde de Europese Unie hem een prijs geven voor zijn gratis klinieken. Maar hij weigerde. De EU is volgens Vichas namelijk medeschuldig aan de ellende in Griekenland.

Benieuwd naar het hele verhaal?  Lees meer en kijk de aflevering 'Zwijgen en goud' van In Europa terug op NPO Start.