OVT

OVT 17 september 2017

Met o.a. Cupido en Sideron, twee Moren aan het Hof. Waren de twee zwarte mannen slaven of bedienden? En wat voor leven hadden de twee gehad? Dat vroeg kunsthistorica Esther Schreuder zich af nadat ze op bovenstaand schilderij – klein afgebeeld – de beeltenissen van Cupido en Sideron aantrof tussen het gevolg van Willem V. Ze verhief de figuranten op het doek tot de hoofdfiguren van haar boek Cupido en Sideron, twee Moren aan het hof van Oranje.

Verder Rohingya-exodus in Myanmar, de Amerikaanse revolutie als voorbeeld voor de wereld, utopische architecten en wereldverbeteraars Gandhi, King en Mandela. In de documentaireserie ´Het spoor terug´deel II van Revolutie in het Gesticht.

Het spoor terug: Leven met Ramona

"I dread the dawn when I awake to find you gone, Ramona". Deze week bereikte ons het verdrietige nieuws dat de zanger Riem de Wolff van The Blue Diamonds is overleden. De band scoorde een wereldhit met het lied Ramona uit 1960.

OVT maakte een paar jaar terug een documentaire over Riem en zijn `leven met Ramona´. Luister nu terug.

Rohingya-exodus

Inmiddels zijn er al bijna 400.000 Rohingya-vluchtelingen in Bangladesh aangekomen, als gevolg van het extreme geweld en de vervolging. De VN kwalificeert het optreden van het leger tegen de islamitische minderheid in Myanmar als ‘etnische zuivering’ en ‘genocide’. En dat allemaal onder verantwoording van premier en Nobelprijswinnares Aung San Suu Kyi. De Rohingya zouden fundamentalistische moslims zijn en bovendien oorspronkelijk niet thuishoren in Myanmar, zo wordt van overheidswege gesuggereerd om de afgedwongen exodus te rechtvaardigen.
Myanmar-kenner Joop Verstraten komt binnenkort met het boek De Minister van alles en de moslims van Myanmar. De auteur is te gast.

Wereldverbeteraars

Aanstaande zaterdag opent de tentoonstelling ‘We Have a Dream’ in de Nieuwe Kerk te Amsterdam. De dromers, dat zijn Mahatma Gandhi, Martin Luther King en Nelson Mandela. Drie voorbeeldige heren dus uit de twintigste eeuw die opstonden tegen de witte of koloniale dominantie.
Bas Heijne schreef het boek bij de expositie getiteld Wereldverbeteraars en komt uitleggen waarom dit trio ons ten voorbeeld wordt gesteld.

Column

De column is deze week van Alexander Münninghoff.

Moren aan het hof van Oranje

Waren deze twee zwarte mannen slaven of bedienden? En wat voor leven hadden de twee gehad? Dat vroeg kunsthistorica Esther Schreuder zich af nadat ze op een schilderij – klein afgebeeld en in de marge – de beeltenissen van Cupido en Sideron aantrof tussen het gevolg van Willem V. Ze verhief de figuranten op het doek tot de hoofdfiguren in haar boek Cupido en Sideron, twee Moren aan het hof van Oranje.
Esther Schreuder is te gast.

Wereldverbeterende bouwkundigen

Architecten, dat zijn mensen die met hun werk, hun scheppingen, de wereld willen verbeteren. Dat is met name te zien aan het zogeheten Nieuwe Bouwen, het modernisme in de architectuur dat in West-Europa een huwelijk aanging met de sociaaldemocratie en in de Sovjet-Unie met het communisme.
Maar waar komt toch de mythe van het moralisme in de architectuur vandaan?
NRC-journalist en architectuurhistoricus Bernard Hulsman onderzoekt het in zijn nieuwe boek  Apenrotsen en andere nauwe verwanten. Reis door de wereld van de moderne architectuur. Hij is te gast.

Geld maakt gelukkig

Hoezo maakt geld niet gelukkig? We spaarden toch allemaal onze centjes bij elkaar in de spaarpot van de boerenleenbank, hadden een geldkistje met koloniale aandelen op zolder of anders had opa wel een oude sok met centen onder het bed. Op 8 oktober aanstaande besteedt OVT een hele uitzending aan geld en geluk.
Financieel historicus Oscar Gelderblom blikt vooruit op de geldgeschiedenis-happening in het Academiegebouw te Utrecht.

Voorbeeldrevolutieland Amerika

Amerika is nog altijd de belangrijkste ideologische leider van het Vrije Westen. Dat is het al sinds in 1775 een handvol gekoloniseerde diehards in opstand kwam tegen het Engels gezag en de koning van Engeland. De Amerikaanse democratische revolutie werd het voorbeeld voor het achttiende-eeuwse Europa dat een overgang van feodalistisch koningschap naar democratie doormaakte, en zich feitelijk geen raad wist met die ongemakkelijke transitie. De historicus Jonathan Israel schreef een boek over het Amerikaanse voorbeeld getiteld The Expanding Blaze, How the American Revolution Ignited the World, 1775-1848, en beschrijft daarin hoe de Amerikaanse belofte van vrijheid de wereld in vuur en vlam zette.
Amerikanist Jaap Verheul las het boek en bespreekt het.

Het spoor terug: revolutie in het gesticht (deel II)

Ze werden idioten, debielen en imbecielen genoemd, de zwakzinnigen van de psychiatrische inrichting Sint Bavo in Noordwijkerhout. Om ze een beetje bezig te houden mochten ze bollen pellen, totdat nieuwe psychiatrische inzichten hen tot nietsdoen aanzette, als behandelmethode. Ze kregen een plek in de mensenmaatschappij in een zogenoemde verdunningswijk.
Gerard Leenders maakte voor het Spoor Terug de documentaire: 'De Hafakker, erfdrager van Nieuw-Dennendal?'  Dit is deel twee van een tweedelige serie. Luister hier deel 1. 

Benieuwd geworden naar de geschiedenis van de Hafakker? Lees dan het boek van Inge Mans (tevens geïnterviewd in de documentaire' getiteld Het hart van de zorg, idealen en praktijken in de verstandelijk gehandicaptenzorg bij de Hafakker (1960-2010).