fragmenten

Terugluisteren

Wilt u specifieke onderwerpen uit de afleveringen terugluisteren? Dat kan via deze pagina.

Fragmenten

De Ambonse moord
De Ambonse moord | audio | 14 minuten | 19 mrt. 2023
Het is deze maand precies 400 jaar geleden dat ‘de Ambonse moord’ heeft plaatsgevonden. Op 9 maart 1623 werden na een kort proces op Ambon 21 mensen onthoofd, omdat ze zouden hebben samengezworen tegen het VOC-bewind aldaar. Onder hen waren tien Engelse kooplieden. Het leidde tot tientallen jaren twist tussen Engeland en de Republiek. En tot de dag van vandaag is er discussie over de ...
De onverwachte terugkeer van de bankrun
De onverwachte terugkeer van de bankrun | audio | 12 minuten | 19 mrt. 2023
Wie had dat gedacht, anno 2023? Een klassieke bankrun. Die vond onlangs plaats bij de Silicon Valley Bank in Amerika. Een lange rij mensen dromde toen samen voor de bank, in een manmoedige poging om hun geld veilig te stellen, voordat de bank failliet zou gaan. Het deed ons denken aan taferelen uit de jaren ’30, waarin wereldwijd de ene na de andere bank omviel. Maar hoe ontstaan die ...
Stonden piraten aan de wieg van de Verlichting?
Stonden piraten aan de wieg van de Verlichting? | audio | 14 minuten | 19 mrt. 2023
Wat hebben piraten met de Verlichting te maken? Alles, zo meent David Graeber. Een piratenmaatschappij op het 17e-eeuwse Madagaskar was namelijk waarschijnlijk een van de inspiratiebronnen voor filosofen als Montesquieu. Hij schreef er het boek Piratenverlichting over. Hoe waarschijnlijk is deze ogenschijnlijk vergezochte theorie? En hoe kantelt dit ons denken over de Eeuw van de Rede? ...
Weduwen: een nooit vertelde geschiedenis
Weduwen: een nooit vertelde geschiedenis | audio | 11 minuten | 19 mrt. 2023
We kennen allemaal het klassieke beeld van de weduwe: zwart gewaad, gesluierd, zonder opsmuk. De sobere rouwkleding moest soms jarenlang gedragen worden. En de weduwnaar? Die had met onopvallende zwarte handschoenen en een zwarte das al snel aan zijn rouwplicht voldaan; klaar om opnieuw te trouwen. Want voor de man werd het verlies van een levenspartner gezien als ‘nieuwe vrijheid’ en voor ...
De column van Sana Valiulina
De column van Sana Valiulina | audio | 4 minuten | 19 mrt. 2023
Deze week is de column van Sana Valiulina.
Het Spoor Terug: Oermens in de polder
Het Spoor Terug: Oermens in de polder | audio | 31 minuten | 19 mrt. 2023
In onze tijd waarin we van alle gemakken zijn voorzien, kunnen we ons er moeilijk een voorstelling van maken hoe mensen leefden in de oertijd. Ze hadden geen kleding, gereedschap of andere spullen en moesten alles eigenhandig maken en bedenken: van een beker, tot een plek om te wonen. Uit nieuwsgierigheid hoe het leven 5000 jaar geleden geleefd werd, nam een groep mensen in de zomer van 1976 ...
Waarom ging de heksenjacht viral?
Waarom ging de heksenjacht viral? | audio | 12 minuten | 19 mrt. 2023
Het blijft een absurd, bijna onbevattelijk gegeven: in Europa en Amerika is eeuwenlang jacht gemaakt op een wezen, dat simpelweg niet bestaat. De heks. Als die heksenvervolging niet zo gruwelijk dodelijk was geweest – er kwamen minstens 50 duizend mensen bij om – dan zou je er misschien nog om kunnen lachen. De afgelopen jaren heeft historicus Steije Hofhuis van de Universiteit Utrecht ...
XR: geweldloos protest is het meest effectief. Maar wat leert de geschiedenis?
XR: geweldloos protest is het meest effectief. Maar wat leert de geschiedenis? | audio | 17 minuten | 12 mrt. 2023
Je kan van alles van de methodes van Extinction Rebellion vinden: gerechtvaardigd, irritant, zinloos. Maar één ding is zeker: de klimaatactivisten van XR kiezen er welbewust en consequent voor om geweldloos te blijven. Zelfs als de politie ze hardhandig van de snelweg veegt, vechten ze niet terug, maar blijven ze als slappe theedoeken hangen. Die keuze voor een pacifistische aanpak komt ...
De column van Abdelkader Benali
De column van Abdelkader Benali | audio | 3 minuten | 12 mrt. 2023
Deze week is de column van Abdelkader Benali.

Terugluisteren

Fragmenten

Fragmenten

De Ambonse moord

De onverwachte terugkeer van de bankrun

Stonden piraten aan de wieg van de Verlichting?

Weduwen: een nooit vertelde geschiedenis

De column van Sana Valiulina

Het Spoor Terug: Oermens in de polder

Waarom ging de heksenjacht viral?

XR: geweldloos protest is het meest effectief. Maar wat leert de geschiedenis?

De column van Abdelkader Benali