OVT
Wekelijks geschiedenisprogramma met discussies, reportages en ooggetuigenverslagen.
In deze aflevering de volgende onderdelen:
10.08 Een bijzonder lange ochtendwijding, dit keer. Arie Kleijwegt is dan ook bijzonder boos, en wel op Lou de Jong. Deze week verschijnt deel 1 van de memoires van De Jong. In deze memoires geen woord over een "kanjer van een journalistieke blunder", door De Jong begaan op 2 september 1939. Toen schreef hij in z'n functie van buitenlandredacteur van De Groene Amsterdammer een stuk dat getuigde van 's mans optimistische visie: WO II zou niet komen, wanneer een tweede München n.a.v. de kwestie Polen zou plaatshebben. In "Voorspel", deel 1 van "De geschiedenis van Nederland in de Tweede Wereldoorlog" (1969) echter schrijft De Jong dat hij vreest dat het tot een tweede München zou komen. "Een berispelijk voor-oorlogsverleden" noemt Arie dat, "Een gotspe, zogezegd".
10.16 Op 1 januari 1993 is Nederland begonnen met het zelfstandig maken van de Rijksmusea, een onderneming die tussen nu en over twee jaar moet zijn afgerond.Ruim een week geleden schreef Jan Vaessen, directeur van het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem, een artikel in Trouw, onder de kop: "Om het museum te behouden moeten wij zelf veranderen". De komende week organiseert de Nederlandse museumvereniging een "dag van de ethiek".
Drie redenen voor OVT aandacht te besteden aan het museumbeleid.
Is al te publieksvriendelijk worden niet buurmans gek?
Maken de museumdirecties al te diepe knievallen voor de sponsors?
Deze en andere vragen werden in de studio beantwoord door Jan Vaessen voornoemd; door Anneke Boonstra, directeur van het Prehistorisch Openluchtmuseum te Eindhoven; door Rik Vos, directeur van het Fries Museum te Leeuwarden (en spreker op de 'dag van de ethiek' van de NMV) en door Pieter van der Heijden, voorlichter van het museum De Lakenhal te Leiden.
Enige uitspraken:
Vaessen: De gerichtheid op een groot publiek is niet iets nieuws: Wereldtentoonstellingen, Landbouwtentoonstellingen en andere grote manifestaties worden al sinds jaar en dag georganiseerd: dat accent wordt wel eens vergeten. Verwacht dat musea steeds meer aangewezen zullen zijn op eigen middelen (privatisering), je moet je dus wel richten op een groot publiek; maar wat dat betreft: van hem is dat een bewuste keuze. Wat sponsoring betreft: de bedrijven melden zich zelf bij zijn museum.
Vos: De tijd dat het museum een vanzelfsprekendheid is, is voorbij; over 10 jaar zal de overheid zeggen: de (cultuur)-historische musea moeten maar wat kleiner; met andere woorden: deze musea komen in gevaar als er niet iets gebeurt om meer publiek te trekken. Er zullen dan ook meer Openluchtmusea komen, is zijn verwachting. Over sponsoring: wat hem betreft kan er veel, zolang de tentoongestelde objecten niet in gevaar komen, er geen orgiën worden gehouden en de staatsveiligheid niet in gevaar komt. Vos' museum neemt een acquisiteur in dienst om sponsors te werven.
Van der Heijden heeft geen enkele moeite met het verhuren van de mooiste zaal van De Lakenhal voor bedrijfsfeestjes en dergelijke, zolang men zich netjes gedraagt en minimaal f 5000,- neerlegt.
Het museum van Anneke Boonstra is de tien jaar dat het bestaat, altijd zelfstandig geweest; draait wel op veel vrijwilligers. Het Prehistorisch Openluchtmuseum in Eindhoven is een voorbeeld van een museum waar aan 'living history' wordt gedaan.
Met reportage van Gerard Leenders van 'living history' in Prehistorisch Openluchtmuseum in Eindhoven.
11.05 Kees Slager leest de door Nettie Klompsma samengestelde agenda, waarin wordt gewezen op de volgende drie tentoonstellingen:
- "Essen, bedreigde cultuurgronden" een door Overijssel langs scholen en gemeentehuizen reizende tentoonstelling, die ertoe moet leiden dat de essen archeologisch en landschappelijk beschermd worden.
- "Nieuwe historische afdeling" van het Centraal Museum Utrecht.
- "Tijd van Leven. Ouder worden in Nederland, vroeger en nu", in het Amsterdams Historisch Museum.
11.08 N.a.v. de presentatie van "Fabrieksgeheimen. De Industriebond FNV en het misverstand der seksen", van Mirjam Elias, op donderdag 4 maart 1993: een verslag van de desbetreffende bijeenkomst, en gesprekken met mevrouw Nap, 20 jaar geleden stakingsleidster bij Optilon te Winschoten, en met Co van den Born en Tiets van der Meulen, vrouwen die zich na WO II inzetten voor het vrouwenwerk binnen de Industriebond.
Met historisch fragment uit 1973: Wouter Gortzak in gesprek met mevrouw Nap.
11.24 De 55-jarige Utrechtse beeldend kunstenaar Gerard van Rooij verzamelt 78-toerenplaten: liedjes, redevoeringen, theatrale monologen op glasplaten, wasplaten, lakplaten. Hans Olink sprak met hem, luisterde naar door Van Rooij op authentieke geluidsdragers afgespeelde platen en naar Van Rooij's sociologische verhandelingen n.a.v. het beluisterde. Ruim een half uur geluid van het verleden.
Uitgebreidere documentatie aanwezig in VPRO archief
Tijden bij benadering
Presentatie: Kees Slager