Deze week o.a. gefaald Friezenbekeerder Bonifatius, het Krimlied dat het Eurovisiesongfestival won en WNF-directeur Johan van de Gronden over de uitvinder van de natuur: Alexander von Humboldt. Michal Citroen maakte voor het Spoor Terug een tweedelige serie over de geschiedenis van onze koeien. Zondag het tweede deel.
Bonifatius; Het Krimlied van Jamala; De column van Nelleke Noordervliet; Voorbeeldige eenlingen; De uitvinder van de natuur.
Jamala oftewel Susana Dzhamaladinova won het afgelopen Eurovisiesongfestival met een zelfgeschreven liedje over haar gedeporteerde grootmoeder. Ze kwam uit de Krim en werd in 1944 met talloze andere Krim-Tartaren gedeporteerd op bevel van Stalin, omdat zij, de Tartaren dus, nazicollaborateurs zouden zijn. Sinds de overwinning van Jamala is Rusland in woede ontstoken. Er wordt gerept van een Europese samenzwering tegen Rusland, en zelfs van een Koude-Oorlogscomplot. Maar wat gebeurde er precies in 1944, en waren de Tartaren inderdaad collaborateurs of Duitsgezind?Oekraïne- en Ruslandkenner Marc Jansen is te gast.
Nee, de Bonifatiusliefhebbers in Wijk bij Duurstede gaan niet zover als te beweren dat Bonifatius nooit in Dokkum is geweest, maar hij is er in elk geval niet vermoord. Dat gebeurde aan de oever van een onbeduidend Fries riviertje, 25 kilometer verderop. Wat wel zeker is over Bonifatius, is dat hij 1300 jaar geleden aanmeerde in Dorestad, destijds een midden-Nederlandse havenstad. Dat heuglijke feit wordt aanstaande zaterdag in Wijk bij Duurstede grootscheeps herdacht op een heuse Bonifatiusdag. Want zo Bonifatius van iets of iemand is in Nederland, dan is hij van Wijk bij Duurstede, het erfgenaamstadje van het middeleeuwse Dorestad.Wij spreken met de voorzitter van het Bonifatius-Dorestadcomité Kees Slijkerman en Marco Mostert, hoogleraar Middeleeuwse geschiedenis
De column is deze week van Nelleke Noordervliet.
Lodewijk Ernst Visser was president van de Hoge Raad die in 1941 als Jood moest aftreden. Anton de Kom was de uit Suriname verbannen historicus van de slavernij. Titus Brandsma was de priester die in de oorlog in verzet kwam; en Thomas More was de humanist die zich niet liet ringeloren door koning Hendrik VIII. Wat de vier gemeen hebben, is dat ze niet zwichtten voor de brutaliteit van de machthebber, maar vasthielden aan hun eigen opvattingen over wat recht en goed was. Dat althans is wat voormalig minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin ons wil laten zien in zijn essaybundel Tegen de stroom.Ernst Hirsch Ballin is te gast.
Onze recensent Bart Funnekotter bespreekt de nieuwste historische boeken. Met ditmaal: Dubbelspoor. Herinneringen van Cees Fasseur van Cees Fasseur; SPQR. Een geschiedenis van het Romeinse rijk van Mary Beard; De barones en de dominee van Wim Coster; De oorlog van anderen van Conny Kristel.
De uitvinder van de natuur; Het Spoor Terug: Onze koeien (deel II).
Alexander von Humboldt was wellicht de meest avontuurlijke wetenschapper aller tijden. Hij reisde de hele wereld over, en door zijn vele ontdekkingen zijn er meer plekken, dieren en planten naar hem vernoemd dan naar wie dan ook. Darwin schreef zelfs dat hij zonder de inspirerende geschriften van Von Humboldt zich nooit zou hebben ingescheept op de Beagle - en dus ook nooit zijn evolutietheorie zou hebben ontwikkeld. Toch was Von Humboldt tot voor kort min of meer vergeten. Ten onrechte, aldus zijn biograaf Andrea Wulf, want Von Humboldt was een van de origineelste natuurbeschouwers van de negentiende eeuw. Haar biografie De uitvinder van de natuur, het avontuurlijke leven van Alexander von Humboldt komt 24 mei uit in een Nederlandse vertaling.Filosoof en directeur van het Wereld Natuur Fonds Johan van de Gronden las het boek en legt uit waarom Von Humboldt nog altijd uiterst actueel is.
Ruim zeventig jaar geleden werd de ideale koe van het Friese stamboek Us Mem in Leeuwarden in brons gegoten. Eeuwen daarvoor al waren melkkoeien onze nationale trots en onze boeren produceerden de beste melk, de beste kaas en de beste boter. Ooit telde Nederland 150.000 melkveehouders, nu is daar nog een tiende deel van over. En de laatste koeienboeren hebben het bepaald niet makkelijk, want de actualiteit blijkt vol koegedoe.Michal Citroen maakte voor het Spoor Terug een tweedelige serie over de geschiedenis van onze koeien. Dit is deel twee.