Met deze week o.a. het meest mysterieuze manuscript ter wereld, Churchill en de Nederlanders en de ware schepper van het Wilhelmus. Michal Citroen maakte voor het Spoor Terug een tweedelige serie over de geschiedenis van onze koeien. Zondag het eerste deel..
Het Wilhelmus; Black power op Westpoint?; De column van John Jansen van Galen; Manuscript van de duivel; Vrij Nederland.
Iedereen dacht altijd dat het Marnix van Sint- Aldegonde was die het Wilhelmus heeft geschreven. Nee dus, nieuw onderzoek wijst uit dat de geestelijk vader van ons volkslied weleens een orthodoxe protestantse theoloog, genaamd Petrus Datheen, zou kunnen zijn. Een aantal onderzoekers die met verenigde krachten op zoek gingen naar de oorsprong van het Wilhelmus kwamen tot deze verrassende ontdekking. Onderzoeker Mike Kestemont over de ware schepper van het Wilhelmus.
Zestien zwarte vrouwen in blauwgrijs militair pak ballen op een foto eensgezind hun vuist, als symbool van zwarte solidariteit. Het is niet zomaar een plaatje, maar een foto van hun afstuderen op de beroemde militaire academie Westpoint. De publicatie van de foto zorgde deze week voor een serieuze rel, want de studenten aan Westpoint mogen in uniform niet deelnemen aan politieke activiteiten. Westpoint liet al weten dat ze de vuist niet als een politieke daad beschouwen, maar de ophef is veelzeggend: studenten aan Westpoint vormen de bloem der natie in Amerika, en hun gedrag ligt al eeuwen onder een vergrootglas. Eduard van de Bilt is te gast.
De column is deze week van John Jansen van Galen.
Het lijkt een gevalletje Dan Brown. Het betreft een manuscript uit de vijftiende eeuw, geschreven in een soort geheimtaal, waar geleerden, cryptologen en zelfs codebrekers uit de Tweede Wereldoorlog op stuk liepen. Het ding heet het Voynichmanuscript, naar een van de beroemdste eigenaren. Ooit was het in handen een obscure alchemist en de excentrieke Keizer Rudolf II, tegenwoordig is het eigendom van de universiteit van Yale. Thrillerschrijver en winnaar van de Gouden Strop Donald Nolet schreef er ‘Handschrift van de duivel’ over. Hij is te gast.
Eind jaren zestig werd het ineens het blad van linkse weldenkende mensen. Zelf beschreef de redactie van het blad zijn journalistieke credo als ‘georganiseerd wantrouwen’. We hebben het natuurlijk over het inmiddels in zwaar weer verkerende weekblad Vrij Nederland. John Jansen van Galen beschreef zijn roerige historie in De gouden jaren van het linkse levensgevoel. Het verhaal van Vrij Nederland. Auteur John Jansen van Galen is te gast.
Oranje Toetjes; Churchill en de Hollanders; Het Spoor Terug: Onze koeien (deel I)
In Breda wordt de jaarlijkse Nassaudag gevierd, met dit keer als thema: “Proef het verleden”. En dat proeven van het verleden kan ook letterlijk in Breda. In de Grote Kerk wordt namelijk aan lange tafels een 16e eeuws menu geserveerd. Het menu is samengesteld op advies van culinair historica Lizet Kruijff die zich weer baseerde op het menu van de beroemdste bewoner die ‘het kasteel van Breda’ ooit gehad heeft: Willem van Oranje. We praten met Lizet Kruijff over de toetjes van Oranje.
‘Ze zijn volkomen egoïstisch en vochten pas toen ze werden aangevallen en slechts voor een paar uur.’ Zo oordeelde Winston Churchill over Nederland in de meidagen van 1940. Churchill was geen fan van het landje achter de dijken. Want hadden die Nederlanders in de negentiende eeuw ook niet de eigenwijze boeren in Zuid-Afrika gesteund die in opstand kwamen tegen het Engelse gezag. En kwam niet een groot deel van die Zuid-Afrikaanse boeren van oorsprong uit Holland? Winston Churchill maakte van zijn reserve tegenover de Hollanders zogezegd geen geheim. Toch schonk de Leidse universiteit hem in 1946 een eredoctoraat. Hij nam het zonder blikken of blozen in ontvangst, nu precies zeventig jaar geleden. Journalist en Churchill-kenner Oebele de Jong schreef Churchill en de Nederlanders, dat deze week uitkomt. De auteur is te gast.
Ruim zeventig jaar geleden werd de ideale koe van het Friese stamboek Us Mem in Leeuwarden in brons gegoten. Eeuwen daarvoor al waren melkkoeien onze nationale trots en onze boeren produceerden de beste melk, de beste kaas en de beste boter. Ooit telde Nederland 150.000 melkveehouders, nu is daar nog een tiende deel van over. En de laatste koeienboeren hebben het bepaald niet makkelijk, want de actualiteit blijkt vol koegedoe. Michal Citroen maakte voor Het Spoor Terug een tweedelige serie over de geschiedenis van onze koeien. Dit is het eerste deel van het tweeluik.