Nicolaas Veul en Tim den Besten zetten via Dorst hun eerste stappen bij de VPRO. Dat geldt inmiddels ook voor Mo Jouhri en Anne Vaandrager.
VPRO Dorst maakt aanstormend talent wegwijs in de mediawereld en de VPRO in het bijzonder. Hier krijgen jonge makers coaching, masterclasses, workshops en de gelegenheid om te experimenteren met vertelvormen en vaardigheden.
kweekvijver voor aanstormend talent
Mo: 'ik wil verhalen vertellen'
Mo Jouhri (1992) is autodidact. 'Studeren is niets voor mij, Dorst was een grote kans,' vertelt hij. 'Ik wil verhalen vertellen. Die drang heb ik al heel lang. Ik begon met schrijven van korte verhalen. Daarna kwam mijn interesse voor film. Ik had wel honderd plannen, waarvan honderd procent werd afgewezen.'
Eigenwijsheid hield hem gaande. In 2020 won hij de VPRO Dorst Pitch met een plan voor een documentaire waarin hij met zijn broertje Ayoub op zoek gaat naar de ware identiteit van de gebivakmutste rapper Killer Kamal. In Making a Mocro legt hij de vooroordelen bloot die er bestaan over Marokkaanse jongeren.
Vervolgens maakte Mo in het kader van Ongeschreven regels, ook een VPRO-initiatief voor nog niet zo ervaren documentairemakers, de korte documentaire Boeman. Bij VPRO Tegenlicht mocht hij als trainee aan de slag. Na het eerste jaar kreeg hij in september 2022 een contract. 'Ik voel me er erg op mijn plek. De thema’s van Tegenlicht passen wel in mijn straatje.'
Mo maakt voor Tegenlicht online specials van tien minuten. “We blikken terug op een bestaande aflevering over bijvoorbeeld houtbouw of de circulaire economie en kijken hoe het er nu voor staat. Ik regisseer steeds meer.”
Dat gaat hij ook doen voor VPRO Jeugd, want intussen werkt hij tevens aan een documentaire over hoe het is om ergens op te groeien waar je je als kind niet veilig voelt. Hoe kun je dan kind zijn? Zwaar thema. “Mijn worsteling is nu hoe ik daar ook wat luchtigheid aan kan geven. Makerschap is ingewikkeld.”
Anne: 'zolang je maar een visie hebt'
Anne Vaandrager (1989) won in 2018 de VPRO Dorst Pitch met haar plan voor Nesteltherapie, een korte surrealistische film over een jonge vrouw zonder kinderwens, die onder dwang therapie krijgt om haar moedergevoelens aan te wakkeren. Het krijgen van kinderen is immers de norm.
Het gebruik van fictie als middel om een onderwerp te adresseren en/of te doorgronden, keerde terug in 2Doc Kort: Zon in de nacht, een hybride documentaire over Anne’s opa, heimelijk homoseksueel in een hetero huwelijk, die overleed aan aids. Met behulp van fictieve scenes ontrafelt ze de schaamte. Een onderzoekend, genre overschrijdend experiment dat de VPRO in mei van dit jaar uitzond.
In de prachtige stilering van beide films herken je Anne’s achtergrond als product designer. 'Ik heb geen filmopleiding gehad en ervaar misschien juist daardoor heel veel vrijheid. Je kunt heel ver komen, zolang je maar een visie hebt en de creativiteit om wat je wilt vertellen te vertalen naar beeld,' licht ze desgevraagd toe.
Onlangs heeft Anne haar baan bij een ontwerpbureau opgezegd. Ze wil zich nu volledig richten op haar volgende documentaire voor de VPRO. Die gaat over hoe introverten zich verhouden tot het in haar ogen extraverte ideaal. Het wordt haar eerste langere film van 55 minuten. Dat vraagt weer een andere spanningsboog. Maar eerst bij het NPO Fonds subsidie binnenhalen om het plan te ontwikkelen. Ze kent inmiddels de weg.
speelveld om te experimenteren
Begin april startte de eerste lichting Dorstlessers. Ze gingen bij de VPRO aan de slag binnen de kaders van verschillende ‘maakroutes’, speciaal ontwikkeld voor en met Tegenlicht, Medialab, Jeugd, Dorst en 3LAB. Selma Abdellatif was een van hen. Drie jaar geleden werkte ze nog in de zorg.
Selma: 'alles ligt nog open'
Met vijf andere nieuwsgierige, creatieve makers met een originele visie, autodidact en/of interdisciplinair actief, zette Selma in een team van Dorstlessers flinke stappen in het maakproces, van bedenken en researchen tot filmen en monteren.
Ze kan van alles een beetje. Redactie, research, presenteren, maken. Nadat ze vanuit de zorg de sprong waagde naar de mediawereld, kwam er veel op haar af. 'Ik wil heel goed uitzoeken wie ik ben als maker, alles ligt nog open,' vertelt ze op een vrijdagochtend na een week op de set van een nieuwe jeugdserie.
'Bij Dorstlessers kwam ik terecht in het speelveld waarin ik wil zitten, met alle ruimte voor creativiteit. Die ruimte heb ik nodig om mijn eigen stem te vinden en te ontdekken wat ik als persoon en als maker kan toevoegen aan een verhaal. Voor mij werkt dat het best samen met anderen.'
'Het was ontzettend leuk om in een team met mensen vanuit verschillende disciplines te werken en te experimenteren met verschillende vormen. De een denkt meer vanuit fictie, de ander weer vanuit cameratechnieken. Iedereen brengt iets van zichzelf in. Je begint met iets kleins en dat breng je met elkaar verder naar iets groters.'
Zo werkte Selma met haar team het idee van De avondwinkel uit, waarvoor ze langs allemaal locaties ging om research te doen. Tijdens het draaien ontpopte zij zich als producer en opnameleider. Het eerste resultaat werd op de eindpresentatie van Dorstlessers enthousiast ontvangen. Een veelbelovend begin van misschien wel een nieuwe online Dorst-productie.