Boeken

Amin Maalouf & Rob Riemen

Speciaal voor VPRO Boeken komt Amin Maalouf vanuit Parijs naar Nederland, om te vertellen over zijn nieuwste roman 'De ontheemden'. Rob Riemen stelt in zijn boek 'De universiteit van het leven' aan negentien internationale vrienden de vraag: wat heeft het leven je geleerd?

Speciaal voor VPRO Boeken komt Amin Maalouf over uit Parijs. Hij heeft veel nagedacht over hoe verschillende culturen samen moeten leven. Dat is dan ook het onderwerp van zijn nieuwste roman: De ontheemden.

Amin Maalouf staat bekend als een migrant. Hij werd geboren in Beirut, waar hij sociologie en economie studeerde. Voor de Libanese krant An-Nahar ging hij de wereld over als journalist. Toen de oorlog in Libanon voor zijn neus uitbrak, werd hij gedwongen te emigreren. Sinds 1976 woont hij dan ook in Parijs. Vanuit daar zette hij zijn werk voort als journalist en begon hij weer met reizen over de hele wereld. Maar uiteindelijk lag zijn hart toch bij het schrijven van literatuur. Nu zijn zijn boeken vertaald in 40 landen.
 
16 december verscheen in Nederland zijn nieuwste roman: De ontheemden, vertaald door Marianne Gossije. Het is een boek dat alleen maar geschreven kan worden door een reiziger zoals hij. Hoe verschillend de levens ook zijn in het boek, hun herinneringen en nostalgie zijn één. De een is een gematigde moslim, de ander een succesvol zakenman, weer een ander een corrupte politicus. Ieder van de jeugdvrienden heeft een eigen weg gekozen, bij sommigen kleeft er bloed aan de handen. Maar wie is Adam om hen te veroordelen? Waren zijn keuzes zoveel wijzer?
 
Het boek begint zo: ‘Toen Adam die donderdag in slaap viel, had hij nooit gedacht dat hij al de dag daarop, na jaren van vrijwillige afstand, naar zijn land van herkomst zou vliegen, op weg naar iemand tegen wie hij absoluut nooit meer een woord had willen zeggen.
Maar de vrouw van Mourad had de woorden gevonden waar geen verweer tegen was: ‘Je vriend is stervende. Hij wil je graag zien.’
 

Wat heeft het leven je geleerd? Het is deze simpele vraag, die negentien bijzondere antwoorden heeft opgeleverd in het boek De universiteit van het leven door Rob Riemen.

 
Rob interviewde negentien vrienden over hun levensverhaal. Dit zijn uitgevers, musici, schrijvers, filosofen, wetenschappers en een vaksbondsman. Het zijn mensen die internationale bekendheid hebben verworven met hun intellectuele, politieke of artistieke talenten. Dit boek omvat hun portret, dat melancholie oproept, humor, verontwaardiging en troost. 
 
De ontnuchtering van uitgever André Schiffrin klinkt bijvoorbeeld zo: ‘Ik ben uitgever geworden omdat mij dat een goede manier leek om mensen op andere gedachten te brengen, hun intellectuele horizon te verbreden en te leren zelfstandig te denken. Toen ik in 1961 aan de slag ging bij Pantheon, kon ik me nog laten leiden door het verlangen goede boeken uit te geven. Wij hebben Pasternak uitgegeven, ik heb het werk van Michel Foucault in Amerika geïntroduceerd, ik bracht Georg Kennan uit, Eduardo Galeano… Maar Pantheon was al in handen van Random House en langzaam maar zeker werd de uitgeverswereld geïnfiltreerd door lieden die uitsluitend aan geld, veel geld konden denken. Je kreeg niets minder dan de censuur van de markt. (…) Dat een boek een belangrijk maatschappelijk onderwerp behandelde, was van nul en generlei waarde.’ 
 
Wie komen er nog meer aan het woord?
 
Jordi Savall, barokmusicus
Peter Mayer, uitgever van o.a. Rushdies The Satanic Verses
Louis Begley, schrijver en overlevende van de Holocaust
Frido Mann, kleinzoon van Thomas Mann
Bernard Haitink, dirigent
Philippe de Montebello, directeur van het Metropolitan Museum of Art, New York
Benedetta Craveri, letterkundige
Simon Schama, historicus
Avishai Margalit, filosoof
Prins El Hassan Bin Talal, wereldburger
Nuria Schoenberg-Nono, dochter van Arnold Schönberg
Todd Gitlin, Amerikaans activist
Antonio Damasio, neurowetenschapper
Russell Sherman, pianist
David Dubal, pianoleraar aan de Juilliard School of Music
Ismail Serageldin, directeur van de Bibliotheek van Alexandrië
Andreas Landshoff, uitgever
Toon Riemen, vakbondsman