Elke week lees je hier Wims persoonlijke ervaringen met de gasten van deze week en hun boeken.
VPRO Boeken 19 april
Nicole Montagne & Karin Anema
Nicole Montagne, grafica en schrijfster, observeert de wereld in 'Een makelaar in Pruisen' met een prikkelende opmerkzaamheid.
Ook te gast is reisboekenschrijfster Karin Anema, die dit keer een reis maakte naar het innerlijk van een man met een psychiatrisch verleden en de diagnose schizofrenie.
Nicole Montagne - Makelaar in Pruisen
Ik heb een man gekend die met zijn rug naar schilderijen ging staan. Hij doceerde aan de Rietveld Academie; in een artikel over hem las ik dat zijn lessen ware kunstwerken waren. Noem zijn naam en oud-leerlingen vertellen enthousiast over de verhalen die hij vertelde, ware inwijdingen in de kunst.
Piet Zimmerman heette hij. Van zijn verhalen, die regelmatig in Hollands Maandblad werden gepubliceerd is nooit een boek verschenen. Dat is jammer.
Ik moest aan hem denken toen ik Makelaar in Pruisen las, de essays en verhalen van Nicole Montagne. Eigenlijk is zij nog beter dan Zimmerman. Haar vakkennis is even groot maar zij schrijft beter.
Over grafiek, over foto's, over waarom je tegen het apparaat moet denken. Overigens denk ik dat zij Zimmerman wel begreep: eerst een blik op een schilderij, dan flink de tijd nemen om met je rug naar dat schilderij te gaan staan. Het liefst met gesloten ogen. In haar eerste verhaal citeert Montagne kunstenaar Wilfred Hou Je Bek die de mooiste definitie geeft van kijken die ik ken: negeren wat je geacht wordt te zien.
Karin Anema - Vandaag koop ik alle kleuren
Een vrouw komt een man tegen op het ijs. Nee, ze worden niet verliefd. Nee, ze trouwen niet. Ze raken in gesprek. Voor hem is dat bijzonder. Het is lang geleden - hij weet misschien niet eens meer hoe lang - dat hij een gesprek met iemand voerde. Ze maken een afspraak. Ook dat is bijzonder voor hem. Het is lang geleden dat hij iemand in zijn huis toeliet, laat staan dat hij in dat huis met iemand uitvoerig sprak over zichzelf.
Over zijn verlangen om kunst te maken, over de keren dat hij gedwongen werd opgenomen omdat hij psychotisch was. Over het gezin waarin hij opgroeide, het gezin waarin hij een outsider was. Over hoe hij na de opnames werd buitengesloten, werd nagejouwd.
Karin Anema hoorde zijn verhalen aan en noteerde ze. Want dat was de afspraak: zij zou een boek over hem maken. Over hoe hij op een dag besloot dat hij de wereld ging buitensluiten. Hij zou nog steeds naar zijn werk gaan maar hij zou zijn schizofrenie maskeren.
In Boeken vertelt Karin Anema hoe hij dat deed en ook hoe het verhaal eindigde. Eigenlijk even wonderlijk als het begon.
Karin Anema hoorde zijn verhalen aan en noteerde ze. Want dat was de afspraak: zij zou een boek over hem maken. Over hoe hij op een dag besloot dat hij de wereld ging buitensluiten. Hij zou nog steeds naar zijn werk gaan maar hij zou zijn schizofrenie maskeren.
In Boeken vertelt Karin Anema hoe hij dat deed en ook hoe het verhaal eindigde. Eigenlijk even wonderlijk als het begon.