Twee keer zo groot, twee keer zo veel mogelijkheden: de ontwerpwedstrijd voor cover 1 van de VPRO Gids beslaat dit jaar voor het eerst zowel voor- als achterkant. Lees hier meer over de opdracht, de voorwaarden en gastjurylid Erik Kriek.

de opdracht: omslag

Hugo Blom, hoofdredacteur van de VPRO Gids: 'We hebben het altijd over de "cover", maar in goed Nederlands heet dat gewoon "omslag". En sinds Gids #12 van 2016 dekt die term de lading volledig, want het omslag van de VPRO Gids gaat nu over de volle breedte, en beslaat voor- en achterkant.

Voor de jaarlijkse Cover 1-wedstrijd is de opdracht dus ook verdubbeld. Daarom zullen we het verder niet al te ingewikkeld maken en is het thema van dit jaar: omslag.

Neem het letterlijk, figuurlijk, politiek, maatschappelijk, visionair, kortzichtig of persoonlijk, dat is geheel aan u. Zo, en nu aan de (om)slag. Succes!'

'Er is eigenlijk geen wedstrijd'

Elk jaar nodigt de VPRO Gids een extra beeldbeoordelaar uit om te helpen tijdens de Cover 1-wedstrijd. Dit jaar wordt de jury versterkt door illustrator Erik Kriek, die tijdens het volgende gesprek voortdurend zat te spelen met een scherpgeslepen potlood in zijn hand, terwijl er geen papier in de buurt was.

door: Iris Mathilde van der Werff

‘Ten eerste wil ik wat kwijt over wedstrijden. Ik vind wedstrijden altijd heel moeilijk. Ik vind het een verkeerde manier van met jong talent omgaan. Het is een Idols-achtige situatie, je geeft jonge kunstenaars een verkeerde indruk van hoe het vak werkt. Er is eigenlijk geen wedstrijd; want alles is anders. Het idee dat je maar één winnaar hebt, vind ik gewoon fout. Ik vind dit een heel moeilijke kanttekening.’

Je hebt wel ‘ja’ gezegd op het juryschap.
‘Daarnaast vind ik het natuurlijk super om gevraagd te worden door Beate  [Wegloop, artdirector van de VPRO Gids, red.] als jurylid, het is een eer waar ik geen ‘nee’ op kan zeggen. Mijn kanttekening is dat het kiezen van een winnaar subjectief is, elke coverinzending is anders en kun je eigenlijk niet met elkaar vergelijken. Wat ik mooi vind, kan een ander niet mooi vinden. Gelukkig toont de VPRO alle inzendingen op vpro.nl, zodat niet alle aandacht naar de winnaar wordt getrokken.’

Maar er bestaat toch wel degelijk een verschil tussen een goede en een slechte cover?
‘Dat weet ik niet. Ik weet niet in hoe verre mijn opvatting verschilt van die van iemand anders. Kijkend naar de inzendingen van vorig jaar strekt het niveau van middelbare school tot professioneel. Ik ben ten eerste tekenaar dus daar gaat mijn voorkeur naar uit. Daar kan ik het beste over oordelen. Maar: een goede cover is een goede cover. Dat kan ook een foto zijn, een typografisch beeld of iets anders moois.’

Wat vind je van het thema ‘Omslag’?
‘Erg toepasselijk; sinds de rubriek Achterwerk is verdwenen moet je eigenlijk twee covers maken voor de VPRO Gids. Je kan hier leuk mee spelen; je ziet de achterkant pas later, dit tijdsaspect kun je gebruiken in je ontwerp. Ik heb zelf nu twee dubbele covers gemaakt, achteraf gezien had ik die spanning tussen voor- en achtercover beter kunnen gebruiken.’

Je hebt zelf meer dan twintig covers gemaakt voor de VPRO Gids, je eerste in 1998. Wat was je beste?
‘Ik vond mijn cover in 2004 erg goed gelukt: met George W. Bush en John Kerry als speelkaarten. Een recente waar ik erg blij mee was ging over Game of Thrones, uit 2013. Ik ben sowieso een ontzettende fanboy van die serie (en van Carice van Houten), dus dat speelt mee. Bij deze cover mocht ik de typografie van de VPRO ook veranderen in een Middeleeuws schrift. Dat mag niet altijd van de redactie dus dat vond ik heel tof. De VPRO Gids is het enige tijdschrift in Nederland dat zo durft te experimenteren met haar cover. Tegenwoordig staat op iedere cover een gezicht, dat is veilig en trekt mensen aan, maar is ook erg saai.’

Nog één laatste vraag: wat moet je doen als je écht geen inspiratie hebt?

‘Als je écht geen inspiratie hebt voor deze wedstrijd zou ik gewoon niet mee doen. Of andere dingen gaan doen tot het moment dat er een goed idee in je opkomt. Heb geduld! Tijdens mijn werk als illustrator werk ik altijd met deadlines. Als ik het echt niet weet, grijp ik terug op de oermens. Ik verplaats dan bijvoorbeeld een politieke situatie van nu naar de oertijd. Dat geeft toch weer een andere twist en het tekenen ervan is een leuke uitdaging. Het komt ook voor dat ik de situatie tweehonderd jaar in de toekomst schets. Als collega’s futuristische sferen of oermensen in mijn werk zien bellen ze me op en zeggen: “Erik, had je weer eens geen inspiratie?”

‘Hopelijk gebeurt dat niet bij de covers voor de Cover 1-wedstrijd. Ik wil iedereen heel veel succes wensen met het maken van een coverbeeld. Ik ben erg benieuwd naar de inzendingen!’

meer vpro cover inspiratie